sa wa pa hinginli ang baha

sa wa pa miabot ang baha
hubog ng daan si Doming
busog na sa fried chicken
ug sa papait nga kanding

si Rosing tua pa sa peryahan
nagdulag bingo unya si Digong
nagsimhot pag shabu kuyog
ni Kokong nga putong.

nabilin sa ilang balay daplin
sa suba ang anak nga si Lolang
nga nagtan-aw sa tv ug si
Barok nga nagdulag pitikpitik

encounter sa akong old friend sa Chicago

gikan na ko didto
sayod ko kon unsa ang nahitabo og
mahitabo

kahinumdom ka ba kaniadtong
pasko sa 1980?
kadtong wa ta manguli sa balay
kay samok kaayo

imong adlawan sa dorm
mipalit tag dakong pan nga monay
unya gibutangan nimog mga palito sa posporo
ang ibabaw
alayon sa imong edad
unya imong gidagkotan
dayog takod takod sa siga
dayon mikanta kog happy birthday
unya gitayhop nimo ang
kalayo unya
napalong ang tanang palito
unya miaso
ang palibot sa lawak nanimahong
polbora

ang kamingaw kamaong motulisok nato

di nako malimtan nga misulod ko sa sinehan
didto dapit sa University of Mindanao
aron lang matulog kay magpabugnaw
kapila ko na kaha kadtong salidaha nga
nakita

murag kalsadang lapokon nga kanunay kong gibagdos-bagdos

ambot kon kahinumdom ka ba nga kalit nga giablihan ni Par
ang pultahan
abi dagway niyag patay na tang duha

o basin daghan lang siyag pagduda
o wala niya hisabti sa atong mga kalihokan

dili man unta kita mga rebelde
o mga pasaway sa katilingban

patay na si Par
giteksan ko sa iyang pag-umangkon nga
ahente sa Shell

ang kamingaw tinood gayod
makahimo kanatong mga ulipon
aduna kini tiyan nga dako kaayo
nga kanunayng haw-ang
nga bisan ug unsay kan-on mamahimong
hangin sud sa iyang dako nga
tungol

si Mawe bag-o lang nag-email nako
nakit-an daw niya ang duha ka adlaw nga misalop sa Ohio
ang usa dako ug silaw kaayo
gitaparan sa gamay ug hanap

unya sa gabii nakita usab niya ang bulan nga morag ostia
(kanang atong ipangalawat sa simbahan)
unya dunay dugo nga midagayday sa kilid niini
morag mata sa bampira

mag-ampo kuno kita
moduaw sa Adoration kay daghan kaayo kana ug puntos para sa langit
dapat straight na gayod kita sa atong panginabuhi
dili na lang gani siya mo-commit nga moadto sa reunion sa ateneo karong December 2012
kay segurado siyang matapos na ang kalibotan


ang gihungihong kuno nga mawala sa mapa ang
California
hapit na nga moabot

ang Pilipinas tungod kay anaa man si Virgin Mary
makaagi sa daghang pagsulay
apan adunay "magic" nga mahitabo ug ang Pilipinas mismo maoy mahimong "giya" paingon
sa Gingharian sa Langit

namati lang ko ni Mawe sa cell phone
taas uyamot ang iyang "wali" ug mga "pahimangno"

sud sa akong kasingkasing
kanunay akong makahinumdom sa dakong kamot sa kamingaw
mora kinig nokos nga mobira bisag unsa na lang


morag kugita ang mga galamay niini
unya kon imong gukdon
bugwakan ka sa iyang
tinta diha sa imong nawong
ug wala ka nay makitang
tinood

ang nakapatawa sa akong pren mao ang pulong nga "aware"
miagik-ik kini
dugay,

natinga ko nganong nakapatawa niya ang maong pulong
binisaya daw ang maong word
dili daw kana iningles

bugnaw kaayo ang Chicago karon
below nine degrees
unya siya lang usa ang nagpuyo sa lawak nga iyang girentahan
dili kuno siya ganahan ug tawo
mas maayo pa kuno ug mag-ampo siya nga siya ra
ug mosimba matag adlaw sa
catholic church didto

daghan pa siyag mga pahimangno
ug hapit na mahurot ang akong load
busa miingon ko
"skype na lang kaha ta?

mitubag, "di ko anang skype or Ym, it is just making my life complicated".

Off na akong cell phone.
Hurot na ang load.

pasko na jud

paghandum sa atong manunubos
pagpasalamat sa iyang pagluwas kanato
pagpamalandong sa atong nabuhat ug wala pa mabuhat
pagtabang sa uban
pag-ampo sa makanunay
hipos na pud anang
daghan kaayong paglaum

balak alang kanimo

walay nadato ning
pamalak

apan daghan ang
namalak ug gusto pang
mohirit ug
balak

ang tinood nga
makadato

mao ang pagpamakak

diha ka
nadato.

kaniadto

sa nagsakay na ko sa
lantsa paingon sa samal

akong gisulayan ug
lad-ok ang pagkamalinayon

sa dagat nga nakapakalma
sa akong gubot nga

panghunahuna unya mibat-in kag
usa ka sugilanon

nga usa sa atong paryente kanhiay
nawa ug wa na jud igkita

sa dihang nalunod ang ilang
lantsang gisakyan

sayang pod

sa kataposang nakong
adto sa davao

midisidir ko nga di na
makigkita nimo

daghang mas ganahan
makigkita nako

wa nako handoma
nga mas malipay diay ko

di pod kahatag og kalipay

actually
ang di gyod kaayo nato
dumtan ug
hunahuna

kadtong wa nato
kaayo mahibaw-i

di kahatag ug
kasakit

di kaharong

mitalikod ang tigulang
samtang

ang iro nga itom
mikiyodkiyod sa
irong buang

estranghero

enjoy

tang naligo sa
baybayon
bisag kita
lang duha

apan dili
ta kaila.

Ang Kinabuhi

Kon mabugto ang ginhawa

Matumba kining lawasa

Kay ang kinabuhi 

Wala na.

Ikaw

Ang Kinabuhi

Ang tinuod nga tubod

Ang sinugdanan sa tanan.

Akoy

2011.12.20

Usa Ang Kagikan

Gabii sa dalan galakaw

Gatagbo ako ug ikaw

Lahi-lahi ta'g paingnan

Apan usa ang kagikan.

Akoy

2011.12.18

ang balikog ug utok

buntag na diay....

sirad-an ko na ang bintana

ikandado ko na ang pultahan
sa akong lawak

ibuklad ko na ang banig
sa salog

akong ilatag ang habol
ug ibutang ko na ang akong ulo
sa bugnaw nga
alugnan

panahon na sa
akong
pagkatulog

alang sa balakero matag ngitngit

gipakita lang niya kaninyo
diha sa oras nga
gihuman niya ang usa ka balak

nga sa oras nga kamong tanan
nangatulog atua siya
nagmata


nagbilar
nagtukaw sa mga pulong
nga inyong
gibiyaan

sa mga tanghaga nga
wala gihapon ninyo
hisabti

pagkaoran-oran
mituktakaok ang usa ka
manok

kapaspas sa
layat sa oras

morag pak-an ug
napu ka buok

gaan kaayo
morag
doldol nga nahinog
nalaya unya
mibuka unya ang
iyang kanipis ug
kahumok
gipalid sa
hangin

KATAWHAN

amo kuno nilang
tanan

makalibog

silang tanang
man maoy galansang

sa katawhan
niananag krus nga
kinadak-an

Dr. Jose P. Rizal: Ang Numero Uno

Dire sa 5 D'Aguilar Street

Ang imong klinika sa mata

Gikan Disyembre 1891

Hangtod Hunyo 1892.

Karon, Disyembre 2011

120 ka tuig na ang milabay

Nag-abot ta dinhi, nangape

Sa Starbucks, Century Square.

Naay plake* ubos ning kapehan sa

1 D'Aguilar St krusing sa Queen's Rd

Duol sa World-Wide House nga

Taboan sa atong mga kababayan.

Matud nila, "Ikaw, ang numero uno

Nga OFW sa Hong Kong." Tinuod ba?

Nganong mopauli man gyod ka sa P.I.?

Aron ma-'for good' ka sa Luneta?

Akoy

2011.12.15

*Plaque:

DR. JOSE P. RIZAL

(1861-1896)

PHILIPPINE PHYSICIAN, POET,
AUTHOR, PATRIOT

PRACTICED MEDICINE IN 1891-1892
IN A CLINIC WHICH
ONCE STOOD ON THIS SITE.

alang sa korona

simpol lang ang
kinabuhi, pati ang kalibotan
di na baya kaayo
pod dako

kon molapas na gani
sa sukdanan
na di
kaloson jud

kadtong sa kinatumyan
mahug

kadtong sa likod
makaapas ra pod diay

kadtong nasobrahan
na maputlan

ang gahi mahumok
ug ang humok pagahioon

kon namati ka pa lang unta
sa pulso sa imong kamot

wa unta ka miabot nianang
dakong kurog

bilar

ania
gusto niyang mawagtang
kanang morag
bato nga imong gilabay sa
gawas sa bintana
unya ngitngit na kaayo
ang kalibotan
unya daghan pa unta siyag
basahon o subayon
apan kulang na man god ang
panahon
busa gusto niyang mawagtang
ang tanan
kanang apil na siya sa mga dili
makita
nga gayampungad sa kangitngit
nanampiling
kay wa naman duawa sa
katahom sa
katulugon

ako mao ikaw

kon lantawon ta ka
kanang dugay jud unya kanang tutok nga
haskang tapota
bation kog kalooy nimo
unya ako nga nagsulti nianang
pung nga kalooy
bation sag kasuko nganong
managlahi ta
nganong idlas kaayo ang kalipay
sa atong mga kamot

lisod sabton ning atong kahimtang
kay ikaw ug ako
lisod bulagon gani dili jud
mabulag

ikaw ug ako man god
usa ra man

ang gasadyang buwan

hagip-ot nga dalan,

daw dili maagian sa kangiob

danglog sa siyam na kaadlaw

nga pagbunok sa ulan

dili malilong ang pagsadya

sa lingin nga buwan

sa imong pagpanaw (alang sa akong amiga nga gipaak sa mga kasag)

sa imo unyang pagpanaw
sa halayong dapit
ayaw na ug pagdala ug daghan pa
kay unsaon mo man kana?

ayaw na ug lingi-lingi pa
sa imong likod
kay unsaon pa man nimo
kanang imong lantawon?

hunahunaa nga halayo
pa ang imong panaw
ug daghan ka pa kaayo ug
atubangon didto

daghan silag pangutana kanimo
busa kana, kana
maoy imong hunahunaon pag-ayo

pandaya ang imong
itubag
kanang makalipay kanila
nga nagtagad na kanimo
didto

hunahunaa nga gikan ka didto
ug didto baya gayod
ang tinood mong padulngan

wala na'y lain.

ang kaniadto

ah, gusto diay nimong balikan
ang atong panagtapok sa gamay nga balangay

kadtong atong dapog nga kanunayng nag-aso
diha sa lukay ug takong nga inihap
kay hadlok ug mahurot ug unya dili na maapil ug luto

ang bulinaw nga inun-unan nga giputos sa dahon sa
mangga

ah, gusto diay nimong balikan kadtong nanglingkod kita
sa ilalom sa punoan sa talisay unya hapon na kadto unya
gipaabot nato ang mga nangisda sa lawod unya nangahilom kita
sa kaanindot sa pagkunsad sa bulan nga tibook nga mitugdong diha
sa linaw kaayo nga dughan sa baybayon

maayo man ang pagbalik apan ayaw
baya kalimti ang atong kagutom
kadtong nagkutoy ang atong tiyan kay nahutdan tag bugas
kadtong wala nay maabring sardinas kadtong
nagsuka ka ug laway ug ang imong gikalibang
lapok na lang

ayaw kalimti ang anino sa bulad nga tulakhang nga atong gibitay sa kisami
tupad sa Petromax nga siging kahutdan ug gas

ayaw kalimti ang mga galay nga gihimulan nato sa suka
ang ginamos nga tuloy nga naghatag ug taya sa atong mga panumduman

hunahunaa pag-ayo kon angayan pa ba nga balikan nato ang kaniadto?
sa akong kabahin, nakabiya na ako didto, ug misaad ako sa akong kaugalingon
nga dili na gayod ako mobalik
naghatag lang kinig ngutngot sa akong dughan

sa ngitngit nga
lawak
nagkita ta aron
tumanon ang
atong sabot nga
magsulti ta sa hinay
ning atong
panaghigala

misulay ka ug halok
aron
hulipan ang kulang

bugnaw kaayo ang akong
simod

napalong na man god
ang nagdilaab
kaniadto pa sud sa akong
dughan

wala nay kaganagana ang
kangitngit
dili na pareha sa una

pasayloon mo unta kadtong
tawong
nagpakaisog nga misulti
sa tinood

sa imong pagkatulog sa ala una sa kabuntagon

nagbungol ang
antiyohos ug ang lapis
sa ibabaw sa puti
nga papel
diha sa lamesang
gitabonan na sa
daghang abog

Giyam-iran

                                                            

Ang balak

Nahikalimtan

Gisuksok sa bulsa

Wa na masulat

Giyam-iran

Sa dahon.

Akoy

2011.12.1

Padayon

ni : Angelo Baguio

Gipakasala mo ako kay laylay
Human mo madimdim ang dugos sa himaya
Gibiayay kining lawas gitamay
Human mo makutlo ang mga pagpangga
Gibiyaan mo ang binuhat nga lawos na
Daplin sa tuburan sa mga luha
Gipaanod kay way malooy sa timawa
Dili makalipay akay bonbon sa yuta...
Padayon, padayon sa paglakat sa unahan matul-id ng dalan
Kay tingale atua ang imong kabulahanan
Ayaw kanako walay bahandi walay bulawan
Pasagde ang ang dughan ko sa kaguol dukmokon
Pasagde nga ang kinabuhi ko pagakutlo-on
Apan maanyag kun ikaw unya ddto sakiton
Kon dagmalan ikaw sa kaguol pahilakon
Hinumdumi, pinili sangpita ang akong ngalan
Bisan patay bangunon sa pagluwas sa kadaotan....

walay hilabtanay

tanan gustong
makigdulog sa uban

bag-ong putahi
sekreto lang

maglinya ug tago
sa kadaplinan

maong ako gusto
sab makigdug nimo

ayaw kabalaka
di lagi na sila makabantay

tahrir

pagkaanyag sa

iyagak,

brocha criminal,

dayog pahulay sa hilom

morag mga tunob sa usa

diha sa sagbot

sa kaadlawon

sa imong

gihigugma.

natug ko sa Los Angeles

naghunahuna bahin nimo,

sa akong pagpangihi ganina,

akong giayog lantaw

ang akong oten.

Nindot akong gibati,

kaduha kining misud nimo.

I go to bed in Los Angeles thinking
about you.

Pissing a few moments ago
I looked down at my penis
affectionately.

Knowing it has been inside
you twice today makes me
feel beautiful.

3 A.M.
January 15, 1967

The Beautiful Poem

by Richard Brautigan

pangagho sa usa ka nakadlawnan

ambot
hangtod karon
bisag
di na ko kamaong
moiyak
nagsigi lang gihapon kog
handom
nga unta wa na lang ta
nagkita
didto sa tulay
nga unta wa na lang ta
magtagbo didto sa silong
sa punoan sa lumboy
sa daplin sa
suba nga naughan ug
tubig
nga unta wa na lang
unta nato gub-a ang
plastada sa mga
dahon ug sa
mga balili didtong
dapita
nga unta wa ko nimo
tudloi
kabahin anang
gugma

enero diez
mil nwebe sentos sitentay nuybe
gabii
walay bulan
naglingkod ko sa tejeras
sakay sa
MV Alfredo
kusog ang aso sa tambotso sa ulo
dili magdungog ang
tawo
sa kadako sa tingog sa makina
wa kong masayod nganong karon
ko lang
gikamingawan ang buwan
og ang kahilom

wa kong masayod kon asa
ko padulong

Sinina

Gipangita
Gihandom

Sul-ubon unta

Gitugnaw ko ron.

Akoy

2011.11.16

mga tubag ni mark strand

nganong milakaw ka man?
tungod kay ang balay bugnaw
nganong milakaw ka?
tungod kay maoy akong naandan sa pagsubang og pagsawop
unsay imong gisul-ob?
gisuot nako ang asul nga trahe, puting sinina, dalag nga kutay, ug dalag nga medyas
unsay imong gisuot?
wala. usa ka panyo nga kasakit aron dunay kainit
kinsay imong kadulog?
dug nako ang lainglaing babaye matag gabii
kinsay imong dug?
ako lang. kanunay nga ako lang kon matulog.
nganong namakak ka man kanako?
kanunayng nakong gituohan nga nagsulti kos tinood.
ngnaong namakak ka man kanako?
tungod kay ang matood namakak sama natong tanan ug gihigugma nako na.
nganong molayas ka man?
tungod kay wa nay kahulugan kanako ang tanan
ngano bang mopahawa ka man?
wa ko kabalo. wa jud ko kabalo gikan pa na sa una.
hangtod kanus-a ka nako paaboton?
ayaw kog paabuta. Gikapoy ko ug gusto kong mohigda.
gikapoy ka ba ug gustong mopahulay?
oo, gikapoy ko, gusto kong mopahulay.

pamilyang gubot pa sa lukot

dakong ulbo ang kalayo
dili sa kusina
nanglupad ang mga plato og kutsara
dili sa langit
walay langgam nga misulod sa balay
gubot pa sa lasang ang lawak

bisan wala pa ang kahaponon
haskang ngitngita na ang pantawan

nawala ang iyang mga panglantaw
gipapas niya ang mga damgo

sulat sa katulugon

gaduka ang hunahuna
matang kapiyongon

madungog mo ang
kalaay sa tingog sa

gamayng electric fan
sa kilid sa imong tiil

miabot ang lamok
mitugpa sa imong kamot

gipaak na ka niya
ang kasakit wa pa

nahulog ang mata
unya walay mipunit.

pangilad sa dili ingon nato

gibilin mo ang kalaha
sa timawa

diha sa tunga sa usa
ka bahala

dakog baba ang kalaha
gihuwaran mo sa tuba

ang palibot nahilom
gapaabot sa koryom

daghang nagpaabot
kon mawa ba ang kagubot

mibarog ang kalaha
sa miabot nga baha

naprito sa kaugalingong mantika
nailad sa wala nila makita

pagpuyok sa pultahan

kon sarado ang pultahan
katkat sa atop
pagbuho

kon lig-on ang atop
sulayi ug guba ang trangka sa
bintana

kon lig-on ang trangka sa
bintana
sulayi ug ukang ang salog

kon dili maukang
sulayi ug ukab ang bongbong

kon dili maukab ang bongbong
baliki ang
pultahan

tarong ug saka sa hagdan
kanang mora ka
ug usa ka bisita nga
dalaga nga
moayong mokiay

kihati ang trangka sa
pultahan
hikapa sa imong mga tudlo
kanang morag
itlog ni Momoy nga giugay
ni Mamay

mahibaw-an nimong
mangabri na kini unya
kon motuskig na ang
ang kandado
niini

kandila nga giugbok sa tungatunga sa duha ka tiil sa rocking chair nga naghangad

ang taas nga babayeng nagsul-ob ug puting gown
naglingkod sa mahogany nga rocking chair
misantop sa akong hunahuna karon
gagmay ang iyang mga tiil ug puti kaayo ang iyang
mga paa
sama sa kaputi sa balahibo sa akong
itoy nga poodle
kon nakita pa unta kini ni doming
matugkad unta niya ang panagbingkil sa puting gown
ug sa mga tiil sa rocking chair nga naghangad
nagbilangkad sa tunga sa kandila
nga giugbok ug kusog kaayog
siga

dulog

sama ka bugnaw sa mga basa ug
luspad nga mga dahon
sa mga champaca
mitupad siya ug higda diri
sa akong kilid

ang wala

walay sigarilyong
walay upos walay rosas
nga walay tunok

mag-unsa ba ang isdang
walay kapay ang langgam nga
walay pako

walay tawong walay sala
walay sala kon walay tawo

tungod kay kusog siyang mobasa

kon mamatay kuno siya

bahala nag ingnon siya
nga ang iyang sala haskang bagaa
sama sa mga libro
nga iyang gibasa

dula sa pusil

ang batang si
Roy, anak sa usa ka doktor
nagdula sa usa ka
kalibre .45

iya kining gipunting sa
iyang manghod nga babaye
nga si Jean

nadungog sa iyang tatay
ang unang buto
ang ikaduhang buto
nga milanog sa
tanang suok sa
ilang dakong balay
sa Galas

alang sa akong amigo nga si Jun

oo, tinood
adunay kalubian
ug basakan nga
gibilin si
tatay

ambot,
wala man hinoon kini
naghatag ug
kalipay kanamong
managsoon

mora bag gilubngan
kini hinoon niya
ug pabilo sa
kasamok

adunay lalis
nabati nako ang
pag-abot sa panahon nga
adunay
mopatay ug mamatay

busa Jun
ayaw kasina

dugay ko na kining
gihatag kanila
kay hadlok ako
ug dunay dugong mobaha
mobanaw

milayag na ako layo kaayo
sa akong gihandom
mao nga
kon imo unya akong pangutan-on
kon unsa gayod ang
akong tinood nga
gusto
(kanang mautgan pa
unya ko)
ambot dili ko na
mahinumduman kon unsa gayod
kadto
seguro ang akoa mao na lamang
kadtong unsay
maghatag kanako ug kalinaw
diha sa
kahilom ug pagtak-om sa mga
baba sa akong
pangandoy nga sayod ko
wala man
say katumanan, ambot, seguro sab ko
walay
nilookay, walay
pinatyanay, ang ako mao lamang
ang
giilok kong
ginagmay ug han-ay kaayong
kalipay kanang morag
saktong pagpilo ug hapsay kaayong
mga ponda ug
habol
kadtong doldol nga alugnan
sa akong
hamis kaayong
katulugon

basin sab diay ug mao
kana ang
tinood kong
kalipay

sa pagtapos ning kalibotan
ang kabaw nagsabsab sa kasagbotan
ang haloan mitago sa ilalom sa lukay nga nahulog sa sapa
ang antulihaw mipanaw sa pikas bungtod
ang bao mitago sa iyang ulo sud sa iyang balayan
ang mga tamsi naghimo ug salag
ang tulabong nanakub ug mga baki


ang mga lab-asira nanuroy sa ilang mga isda
ang bag-ong minyo nagloob sa lawak wala mangabri sa bintana
ang mga palahubog nagligad sa semntadong lingkoranan sa plaza ni rizal
ang mga sakayan midunggo sa baybayon
ang gitarista mitukar ug usa ka salsa

ang mga bitoon wala mahulog
wala mikurog ang kalibotan sa kusog nga dalogdog ug linti
ang adlaw mitugdong lang gihapon sa dughan sa bukid
wala ang kusog nga linog
wala sab ang kalayo ug sunog

nanganak ang babaye ug miiyak ang puya
nga gidagpi ang sampot samtang ang tatay naghawid
sa kamot sa iyang pinangga

ang tiguwang nga mananagat
nagtapak sa iyang pukot
samtang ang iyang asawa naghuyop sa sugnod
nga wala mosiga sa gitak-ang nga
nilung-ag nga saging nga sab-a

nagpatutoty sa puya ang iyang pinaangkan nga dalaga
lantaw sa lapad kaayo nga baybayon
ning sayong kabuntagon

sa pagtapos sa kalibotan
mao kana ang nahitabo

nag-inom ka ug beer, ikaw lang usa
sa tersena ni Maying, nga manirado na
tungang gabii na, gitungab mo na ang
kataposang botelya, nanamilit ka

naglakaw ka padong sa bukana aron
lantawon ang mga gagmayng suga didto sa lawod
mikiplat morag aninipog

nagpuyo kang ikaw ra usa sa gamayng payag
guot, ang mga bongbong mora kag gipiit
ang mga bintana lawlaw

migawas ka aron mohanggab sa hangin
mihangad ka sa langit nga gikampayotan sa
daghang mga bitoon

ingon ka "ako kining tanan ang langit ang mga bitoon
walay moilog nilang tanan gikan kanako"
ikaw lang usa ang manag-iya ning gatuyok nga kalibotan
walay utlanan ang kangitngit walay sangkuanan ang kahilom

ikaw lang, ikaw lang kay mibiya na siya kanimo.

sa ganghaan sa traynta
mihukom ka
gipapas mo ang dalan nga
kasagaran
mitipas ka sa dalan nga
imong
gikwenta nga makaayo sa imong
lawas
ug kalag, gisunog mo ang mga
mga hulagway
nga nakapatulo sa imong laway
misaad ka nga dili
mo na kini balikan bisan
kanus-a pa

karon ang mga katuigan naningil na
niini
busa itak-om mo ang imong baba
itulon mo ang imong laway
ug bisan kanus-a pa
dili ka na gayod
mangluwa

misaad ka
busa imo gayod kining tumanon
bisan ug pait
na ang tanan diha sud
sa imong dila

sarah teasdale

nawa na ang madyik
kung magtagbo ta morag di ta kaila
wa na ang milagro mo kanako
og ako diha kanimo

ikaw ang hangin ako ug ako ang dagat
wa na ang kalami diha sa kaasgad
ako ang sapa nga wala mahaluna
diha sa kiliran sa baybayon

bisag layo sa unos kining sapaa
ug sa dakong taob mahalikay
nahimo kining mas pait pa sa dagat
diha sa iyang katin-aw

muller

walay nakaila kanako sa akong pag-abot,
ug sa akong pagpahawa karon.
Ang mga buwak sa Mayo kaniadto mihangop kanako,
mainiton: ang dalaga naghisgot ug gugma,
ang iyang nanay kaminyoon.

Karon dulom na,
ang dalan ngitngit.
Ang pagpapahawa wa ko damha,
dili ako ang nagpili niana

akong pangitaon ang akong dalan ning kangitngit.
Kuyog ko ang anino sa buwan sa akong kiliran,
pangitaon ko ang badlit sa lasang diha sa lapok.

nganong magdugay pa man ako samtang nangita silang katarungan aron ako palayason?
ang mga irong buang nagsigig ulang libot sa ilang balay.

Ang gugma kamaong manigta ug laing puluy-anan
sa lain-laing lugar sumala sa pagbuot sa Kahitas-an.

Manamilit na ako.
sa hinay nga tunob, sa hinay nga pagsira sa pultahan aron walay makadungog
walay masamok

isulat ko ang akong panamilit diha sa gawas sa inyong ganghaan aron ipahibalo ko pa gihapon kanimo
nga ikaw gihapon ang nia
sa akong
hunahuna.

alang sa namatay nga higala

nindot lang gihapon ang
mga bulan ug mga
bitoon didto sa disyerto
nga walay tawong
naglantaw

anaa ang hangin
bisag walay manugilon bahin niini

sa kanunay moawit ang mga suba sa
ilang panaw
labay sa mga kakahoyan og kakugnaw
sa kadaplinan

ang mga lumot magpabiling lumot
sanina sa mga dagkong bato

ang mga isda maglangoylangoy lang gihapon
sa sapa
nga gilandongan sa mga kawayan

dinhi sa baybayon
kanunay lang gihapon akong mopatik ug mga balak
bisan wala ka na
nga mobasa niini

karong kalag kalag modagkot akog pulo ka kandila
mohalad ako og tulo ka puti nga rosas
alang kanimo

kabahin sa kuan

aduna kunoy dakong
kahulugan ang kinabuhi
sama sa
kuan,

aduna pa kunoy
kahulugan ang kinabuhi
pagkahuman ug
kuan,

adunay kahulugan
aduna
aduna
aduna


wala maghimpos
wala malugti ang pisi
pagkahuman niyag
kuan


usa na siya sa mga pipila ka
nakuan

abi man gud niyag
kaya ang tanan sa paglitok lamang
anang

kuan,

nga adunay kahulugan ang
kinabuhi

unya diay unsang kuana
nga
mas bug-at man diay sa
kataposan

sa wala malugti nga
lig-on kaayong pisi

nga
mas bug-at man diay ang
kahulugan sa
hinanaling

kuan.

kasingkasing

kining mga pagbiya
sa matag adlaw
kon maandan na
morag wala na lang

nahisama na lang
sa hangin nga midampi sa
imong aping
dayog labay nga walay
panamilit

sa una dakong sagpa kadto
nga gikamatay sa usa ka
dalaga

karon ang mga pagbiya
morag wala na lang

ang mga kasingkasing
gitagoan
wala na kini sa tagsa-tagsa
ka mga dughan

ang uban gilubong sa oling
ang uban gitagoan sa kiting

ang yuta

nahaulog na usab ang laing
dahon gikan
sa punoan sa
kamuning

daghan na sila

gihambin sa yuta ang
mga nangahulog

gipamati pag-ayo sa
kahilom sa nahitabo

ang bato

Kahibalo sa iyang nataran
walay mahimong kalapasan
ingon ana ang
kahingpit
sa usa ka bato

ang iyang hinungdan og
mga katarangungan anaa lamang
sa iyang lawas

walay sobra walay kulang
ingon ana kahingpit ang bato

wala kini bahad nga naghatag og
kahadlok bisan kang kinsa

walay baho
nga angayan natong ipanabi

ang iyang kabugnaw ug
katibuok
maoy iyang gitipig nga dignidad


sa dihang ako kining gihawiran
ug akong gilabay
gibati ko ang dakong pagbasol

sa akong kasubo ako kining gipangita
kon dis-a ko kini gilabay

ug sa dihang ako kining nakit-an
ug gibutang ko sa akong palad

subo usab kining mitutok kanako
walay undang

seguro
ning atong pagsulat
og padayegay
nato sa atong kaugalingon
nga kita
nakakaplag sa kalipay
og kamatooran
og katahom
sa dihang mipakpak
ang imong mga
kamot alang kanako
sahay
nagduda ko sa atong
mga tuyo
basin og nagsalo lang kita
sa atong
panagsamang
kanihit og
kabuang

gisaboran ko ang
gutom nga langgam
nga mitugpa sa kahoy
sa atbang sa akong
bintana

isip bayad sa akong
kaayo gitudloan niya
ako sa pag-awit sama
sa usa ka langgam

giawit niya ang
akong kahaw-ang nga ambot
giunsa
apan nahimo man kining
nindot kaayong
paminawon

ang kangilngig sa
makahadlok nga mga dagway
sa atong pagkawalaypulos
nakapaitok kanako:


dagkog bagtak nga mga
babayeng trabahante

mga bako nga tiguwang nga
mga anad na
sa kahasol

mipauli sa ilang mga balay
sa kahaponon

naghukas sa ilang mga sapot
nga morag mga kahoy
nga gipanitan

ang inyong mga hulagway
nakapatunaw kanako
nagkatuagsa diha sa
pagsalop sa adlaw

yukbo kang tupac

dawata ang kalisod
pagkat-on sa dimalas
tun-i ang kasakit
pagbaton ug pagtoo
salig sa imong kaugalingon
baliha ang kapobrehon
himoang pangandoy
karon mobuswak ka sa kaudanahan

sikat

kon imo kining pangitaon
mosamot kaidlas
kon imong sundan
modalagan kini sulod sa
labat sulod sa lawak
ug mangandado

manuktok ka
apan dili mamati
magpaabot ka sa
wala

apan kon molakaw ka na
ug unya maghukom nga dili mo diay
siya kinahanglan
mohinayhinay kini ug pangarte
magpahumot
mogawas sa lawak
mangabri sa bintana
moawit aron nimo madungog
aron tintalon ka niya
pagbalik

apan nakahukom ka na
nga dili mobalik ug
mangayupo kaniya

balikan ka niya inig kagabii
mosulod sa imong damgo
ug manguhit

apan momata ka ug magpanglingo
lig-on sa hukom nga
wa ka na gayod magkinahanglan kaniya

magpaabot siya sa silong sa imong balay
molingkod sa hagdan
kunuhay kanunay nga maghulat
sa imong tawag nga siya
pasak-on

ikaw nga naglantaw kaniya sa kilid
sa imong bintana
mahimong bation og kalooy

apan nakahukom ka na
wala kini siya'y pulos sa imong kinabuhi

realidad sa relihiyon

si dennis nakabuyag nganong
daghang birheng maria sa barangay Dos
nga gisuroysuroy matag
kaadlawon

si joy mibuyag kaniya
"paghilom, basin magabaay ka!"

realidad

ang kabaw
naghumol sa lapok sa tunaan sa kilid sa bungtod
diin ang gamayng sapa
nagdagayday sa usa ka awit

ang manatad nag-ukit sa hinog nga
mga dum-on

sa silong sa balay mipatong ang
sunoy sa lubot sa usa
ka pula nga himongaan

ang tuko mituko sa makatulo
samtang si toto nga nag-ihap kon kapila mituko ang tuko

misirado sa iyang mga tudlo ug dayog
yango-yango

karong gabhiona sa kilid sa ilang bintana
subayon niya ug usab kon duol ba ang usa ka bitoon sa tibook nga bulan

pagkawat sa kinawat

giawat nako ang
imong gikawat nga imo
sang inawat sa
unang mikawat

makapuol sag ning
atong kaugalingon morag
tibuok adlaw tang
nagtulogtulog sa katre
nga walay gibasa

busa akong giawat ang imong
giawat
aron unta dili na nako mabati
ang akong
pagkaako nga sa dugayng panahon
nangawat sa ilang
gikawat

mga tawong gamingaw

walay tingog ni silang
galingkod sa bangko sa kilid
sa mga
tersena

tibook adlaw

walay dili nila kaila nga
tawo nga molabay ning
dapita

tagsatagsa kanila dunay
sugilanon

apan kini sila dili maningog
morag mga irong walay
tag-iya

pagkawala og paghibalik

morag gikan nako dinhi
maoy imong sulti sa dihang nawala ka
ug nagbalikbalik sa maong
agianan

gimino ka
unta gibali na nimo ang imong sinina

usahay nindot sab baya ang
mawala ta
dayong magbalikbalik sa agi
hutdon ang oras
aron unya sa dihang makabalik ka
sa imong
balay nga imong gipuy-an
makaingon ka nga
pagkabugnaw pagkatam-is gayod
sa tubig
nga gikan sa banga nga
matood nga
ato

kaulag

sa dihang midagan siya
paingon sa taas subay sa hagdan
nga tugas
sa iyang mga tunob gihatod siya
sa lawak diin ang dakong
samin
gatagad kaniya

gilantaw siya
gitutukan ang iyang atubangan
nga gaugdo sa
kaulag nga iyang gitagoan diha
sud sa iyang
lawas

kitang nagkuyog ning kalibotan

kining akong panaw
ako lang

bisan ug kuyog ka kanako
bisan ug nagsultianay ta kining akong panaw ako lang gayod

bisan ug imong gihapuhap ang akong mga buhok
kining akong panaw akoa lang kini

dinhi sa ilalom sa akong hunahuna
sud sa payong kong mga pagtoo kining akong panaw akoa lang gayod kini

wala ka masayod sa mga balod sa akong mga pagbati
sa gianod nga sakayan ug sa nalumos nga nagbugsay niini

wala ka masayod
dili nimo matugkad ang lubnganan sa akong mga nangamatay nga hunahuna

dili mo kini masayran
dili mo makita ang pagpamulak sa akong mga kasubo

kay kining akong panaw bisan pa ug imo akong higugmaon
ako lang kini

ug wala ka gayoy labot niini
ug sa bisan unsang panahon dili ko ikaw pahibaw-on kabahin niini

lumalabay

lumalabay lang ang tanan

sama sa mga dahon nga
nangahulog

dili na maihap
di sab mauli

lumalabay lang ang tanan
hinay lang

ang kinabuhi usa ka paglabay lamang
ayaw panggunit

patihulog lang
paanod

ingon ini ang nindot kaayo
nga pagbati

walay gunitan walay kahago
abli ang mga kamot diha sa gatuagsa nga mga tudlo

sa sayop nga paggamit sa pulong

makapabalaka usahay
ang saktong paggamit sa pulong

bisan ug dugay na nimo
kining kuyog
ug suluguon

gani imo man kining
gipanton, gikulit
gihinisan, apan nganong

nakapaaway pa man
kini
sa atong mga silingan

nganong nagbuno man si
Joe
og Gabino?

tungod sa pulong
adunay ilubong human
sa siyam ka adlaw

ug
ang byuda nga nabinlan
og unom ka mga anak
maningkamot na
lang og
iyaha

gugma

sa paghigugma
sayon lang ang pagpasaylo
bisan
gani og dili ikaw
ang sad-an
anaa gilitok gihapon
sa imong
baba ang
"pasayloa ko"

kini tungod
kay gusto lang nimong
magmalinayon
ang imong
gihigugma

daghan ang imong
atimanan

ang kakulangon ug
ang dakong
panginahanglan

nakasaag kanimo sa dakong
lasang
sa kalimot

ug ania nawala ka
sa pasing

dili ka na makatultol kon
asa mo
ako kitaon

ang akong mga pulong kaniadto
nga bulawan
nahimong mga bato
diha sa dalan nga
gibiyaan

apan ayaw kabalaka
nasabtan gihapon ta ka

kabahin kanako
nawala sab ako
nasaag
sa daghang mga lawak
sa akong
kasingkasing

ang akong mga pulong
nahisama na usab sa
mga hangin
nga sa tumang kabugnaw
nakahimog bato
sa akong
dughan

pag-abot sa kahilom

kon magsugod na gani
ug kasabaan ang tawo
ayaw kaayo ug pamati

gisulayan ka lamang
kon motoo ka
nga siya
daghag nahibaw-an

pero sama sa tubig nga
kisaw
qwidaw
kana siya
mabaw

kon mahilom na gani siya
sulayi dayon og
pamati

ining panahona
daghang kang makita nga bunga

ayaw pagdugay
kab-ota ang daghang hinog
nga bunga

pamupo na
ug kon mahimo
katkata ang
iyang
pagkawala sa iyang
kaugalingon

unya kon didto ka
na sa tumoy
lantawa dayon
ang tibook
kalibotan

baba sa dagat

nakasulay ka na
ba ug labay sa bintana
anang
tinood nga gugma?

unya nakita nimo nga
maayong pagkapiang
unya nakasyagit pa
sa katapusang hunat

sakit,
pagkasakit

unya ikaw nga naglabay
niini
nagilti

nangita ka ug
laing amigo
unya imong gihangyo
nga
bunalan ka niya
ug dakong
alho

unya dili siya
mobunal kay nalooy
sa gugmang guba
sa gugmang nagtinga
ug namatay

unya nagbasol ka
midagan ka
sama sa usa ka
suba nga
nawa didto
sa baba sa dagat

gikaon
sa tumang kamingaw
gilumsan
sa tumang
pagbasol

walay kasingkasing

ang akong unang uyab
suot niya ang adlaw sa
iyang dughan
morag kwentas nga
bulawan

init akong nabati
samtang gihagkan nako
ang iyang
atngal

daghang panganod sa iyang
buhok
nindot ang panahon
lunsay ang mga dahon sa
iyang dalunggan

wa ko kaantos
ako siyang nasultihan
nga adunay
kagabhion nga ako siyang
nabudhian

dili niya madawat
ug busa
midag-om ang iyang mga panganod
ug nagpunay ug
ulan

hangtod nga mibaha
sa iyang tiilan ang mga luha
ug siya
nalumos ug namatay

ii

gisulayan ko ug
salbar ang adlaw
apan wala ako'y
nahimo

napalong
ug karon mabati nimo nga ang akong
mga pulong
bugnaw

morag patay ang akong
mga hunahuna
sahay dili na gani pod
nako masabtan

kon pangitaon mo ang akong
kasingkasing
wala na sab kini sa akong dughan

kahoy kining gabok
nga naanod sa
dakong dagat
naunlod
nawala

ingon sila
pagkawala nakoy puangod
nga ako
walay kasingkasing

wa ko
misupak

kana tinood.

drama

ang iyang gugma
init

gani mas init pa
sa adlaw

iyang gipabati sa
dagat

nga mas bugnaw pas
patay....

estorya

iring og bagtok ang
kalibotan: samtang ang bagtok
nagkadugo nga
gipang-it sa iring
nga dunay siyam kuno ka
kinabuhi
ang bagtok
naluay ang liog nga
gikitkit sa iring

adunay busog kaayo
nga nag-ngisi
aduna poy
kalit lang
nga nawa ning
kalibotan

unta

kon unta ang atong
mga kamot hinimo pa sa
bildo
seguro mas maampingon ta
nga modapat
sa ubang tawo kay kita
mismo
hadlok man nga mangabuak
ang atong mga
kumagko

kasagaran
kon lalom na kaayo ang giabtan
sa gipangbati
mopaduros kini sa
usa ka halok

ug ang halok ipanabi
nga init og
lami
ug busa matag tawo
kon malaayan
magpunay og halok

ingon siya
wa siya mosunod niini
dili na lang
tungod kay hadlok siya
sa kagaw
hadlok siya sa iyang
bation unya
pagkahuman nga
dili na
magsilbi ang halok

nga kini wala nay
gamit

sa matag adlaw

laing sikma na usab
sa kabuntagon

niadtong gabhiona
sa gihipos mong paglisod og ginhawa

laing lugway ni Bathala
sa paghugas mo sa imong nawong

sa pagpahid sa buling
sa imong aping

laing adlaw sa gadulong nga mga oras
ning kisaw sa kinabuhi

sa matag adlaw nga imong gihinuktukan
gibuhat mo lang ang angay nga buhaton

usahay kinahanglang subayon
kon ang kasingkasing anaa pa ba gihapon

kon kuyog ba sa gana ang gugma
kon gitindugan mo pa ba ang imong mga pulong

abog lamang ako

abog lamang ako
nga pipila na kahigayon
mitapot sa imong
panit nga bisag imong
gitaktak dapit sa
pultahan
wala gayod mahulog

nabasa ako sa tubig
naanod
mitapon sa suba
ug nahimong lapok

niadtong hulaw
nauga ang suba og ako
nga lapok
nahimo na usab nga yuta

mibalik pagkaabog
ug karon nagpaabot nga
unta mapalid diha
balik sa imong
panit
diha dapit sa bagtak
duol sa imong
paa

tubig

anaa ang ritmo sa paghulog
sa ulan
gisaad kini sa usa ka
pagdag-om
hangtod nga kon mahinog na
kini sa iyang
kabug-at
inanay kining mahulog aron
imong iphon

pila ka lusok? kapila mahulog?

ug sa pipila ka higayon
molanab kini
mosaka sa hagdan sa imong
balayan
aron lang hagkan pagbalik
ang kiting sa
imong tiilan

dapaw

hangtod nga adunay
pagbati
mopadayon pagsulat sa
ilang kaugalingon ang
mga balak

bisan og mabuak ang
samin
magpadayon kini pagpangita
og kapanaminan

bisan pa og
mabalian sa bukog magpadayon
kini sa pagtindog
og pagpanaw

kay ang balak bisan kini ug pulong
apan dili kini
pulong lamang

dapaw kini sa humay
ug hangtod nga kita gamahan mokaon og luto
magpadayon gihapon
ang pagkadapaw sa atong
mga tinguha

diha sa pagbalik mo sa balay nga hagbay rang nabaligya sa laing tawo

ikaw ang imong tingog
madungog mo kini sa imong
pag-inosara

kadtong tingog nga giayog
bunal sa silhig nga tukog sa
usa ka inahan
nga gisukmag sa kumo sa palahubog
nga amahan

dugay na kadto apan madungog mo pa
gihapon sa matag gabii nga ikaw
mag-inosara

kadtong tingog sa kikik nga
ipanghadlok sa imong lola aron
ka mogakos kaniya
og dayon makatulog sa tumang
kahadlok

mabati mo pa gihapon ang mga
bakak
ang mga pag-ilad aron nila makuha
ang ilang gusto

kadtong mga lagubo sa balay nga karaan
kadtong mga kilat nga naglapos lapos
sa mga buslot nga atop

nalisang ka ug dili mo gayod kadto
mahikalimtan

gibalikan mo sa dihang natigulang ka na
gibisibisan mo ug pipila ka luha ang
guba nga hagdan

misulod ka sa balay nga gipuy-an sa mga
abog nga wala na makaila kanimo

gilukop mo kini sa paglantaw
buot unta gihapon nimong gakson ang usa ka haligi
diin gitagkos ang imong pusod

apan dili na kini imo
lahi na ang tag-iya ning kalibotan nga imong gigikanan

sa kataposang higayon mitalidhay ka
gitrapohan mo ang imong mga mata sa imong palad

gitaktak mo ang mga abog sa imong mga tiil
og mipalayo ka

dili ka na mobalik dinhi
wala ka na usa'y balikan pa

gipapas mo na ang tanan
ug karon ikaw usa na ka gawasnon

diha sa pagmugna

ning atong dayag nga
kalihokan sa pagmugna sa
mga pagbati diha sa
pulong nga mga
tanghaga sa matag adlaw
nga kita gisulayan na usab ug
kumot sa mga tudlo
ning kapalaran
diin kita usahay malumping
sama sa usa ka
latang gitay-an na
sahay sa paghipos sa mga kalaay
sa mga pulong
nga sa atong panglantaw usa ka hunasan lamang
o dili ba kaha usa ka init kaayong disyerto
nga kanunayng gihalingan sa kainit
sa adlaw sa udtong
isog manutok
wa nato damha nga sa sud sa nataran sa atong
mga kasingkasing
nanubo ang mga liso sa atong
kalipay nga lisod na nga tuhugon kon
unsa kini ug dis-a kining tanan
gikan.

sud sa lawak

sa sulod sa lawak
gitago ang balak

pultahan kinandadohan
bintana sinirad-an

ang tanang tinuhuan
gitabunan gikupuan

gipaningot ang kunot
gihikap ang sapnot

gibuhat ang nindot
misamot ka sapyot

ang hunahuna mo

layo ra kaayo ang imong gihunahuna
kabahin kanako

sayran ta ka
dili ka usa ka mananagna
kabahin sa
mga kasakit

usa ako ka isla
sa tunga sa lawod
nga walay bisan usa ka kahoy
sa lubi
nga mitubo

ang akong mga bato uga
ug ang akong mga balas
gabaga

walay dalan ang tubig
og dili mo kini
matamnan og mga
utlanan

wala na ang mananalom dinhi
ug ang ilang mga baroto
hagbay rang gikaon sa
kalayo

karon kon moari ka kanako
aron makigsandurot
wala kay laing buhaton gawas
lamang sa pagpiyong sa imong
mga mata
ug pag-abri sa mga ganghaan
sa imong
kasingkasing ug
hunahuna

ang akong ikapasalig kanimo
dili ang gugma
ang akong dili mahatag kanimo
ayaw pangayoa

ning akong gamay nga isla
ang manubo lamang mao lang gayod
ang mga
gatinga nga
panumduman lamang nga ug buot
sutaon
gipangadyian ko
nga unta
ibton na kini sa kusog nga hangin
nga ug dili man sa kalimot
bisan na lang unta
ug sa kapungot

unsaon ba ang paghikalimot?

tungod kay anaa na man usab
siya sa imong nataran
ikaw nataranta usab kon unsay angay
nga buhaton
aron mo na unta siya mahikalimtan sa
hangtod

gisirad-an mo na ang pultahan sa
kasingkasing
gitrangkahan pag-ayo nga bisan
gani ang hangin dili na unta
makasulod

hagbay mo ra kining gipapuy-an og lain
og imong giabi-abi
apan siya labaw pa sa hangin
og wa ka na masayod nganong siya
nakasulod pa man gihapon
nga wala man untay buslot ang imong
atop og
mga bintana

ug busa ikaw nataranta
midagan
nga walay pananghid kon asa ka
paingon
tulin kang midagan hangtod nga
ikaw nadagma
ug nasamdan sa unahan
nagdugo ang imong tuhod ug
daghang garas ang imong
mga kamot
gani ang imong siko hapit mabali

morag nahikalimtan mo na
kon unsay buhaton aron ka
makalimot sa
usa ka kagahapon
karon sulayan mo na usab ug
balik ang
maong pangutana

nganong dili mo man gayod kadto
mahikalimtan?

pagdawat sa umaabot

wala na ako mahadlok sa
kalay-on
gidawat ko kini nga tipik
sa kalaay
kon dili ko ikaw makita
og hanap ba hinoon
ipakisama ko na lang
nga adunay dag-om
nga nakatabon
ug unya kon moabot
ang kusog nga ulan
hunahunaon ko na
lang nga kini
gikinahanglan sa
mga uhaw nga
kakahoyan
ug pananglitag
mobaha man
hinayhinayan ko na lang
pod og pahaluna sa
mga kahoy nga
gianod
aron himoon kong
mga taytayan

tsk tsk tsk

ang tinood nga ngalan ni Paquito sa China
Angking
ang iyang gidala sa Pilipinas mao lang ang iyang
itlog

bitaw
ang iyang kakugi sa negosyo
gasugod ug
lumpinglumping sa lata
dayon compra og mga garapa
botelya hangtod nakapuhunan
ug palit ug copra ug mais ug humay
giminyoan ang anak sa
suban-on aron malibre siya ug katabang

nagtukod ug gamayng balay
tindahan ang ubos
tupad ang bodega

aduna na siya'y pancitan
ug carenderia ug naa didto ang tanan
ang siopao ang humba

ang iyang gidala nga itlog maoy
nahimong balaod sa atong
nasud

kita nga pugaran karon
puros mga utangan

pagpakahilom sa usa ka lala og laway

kon masulti lang unta kuno niya ang
naa sa iyang hunahuna pila kaha ang piangan ning baryoha?
alho ang iyang mga pulong
ang uban hait nga mga punyal nga kon makaigo og kasingkasing
maayo gyong pagkataop ang lalom nga dulot niini
daghan ang malubaan og dili seguro maihap ang mga angol ug mangamatay

maong ayaw ug saba diha
ayaw ug pangutana nganong gitak-om niya ang iyang baba
nganong gigaid niya ang iyang dila
nganong gihigot kini niya sa punoan sa hait kaayo
niyang mga bangkil

Dahon sa Kinabuhi

Kita sama sa dahon.

Nag tubo gikan sa udlot

A ning malig-on na

punuan na gesandigan

Dili kita pareha sa pag tubo

Adunay adunahan sa kalibutan

Adunay adunahan sa kahitas-an.

Ug kita ge bubu-an sa Grasya.

Aron mabuhi aning kalibutan

Busa ato syang pasalamatan

Uban nag patuyang noon sa kalautan

Unya madugay malaya ra ta

Ug sa ingon mo balik sa gegekanan niya

Busa likay sa kadautan

Basin unya kalayo ang paingnan.

                                              

kon maghikog ka
imong ipabilin ang pagtoo
nga sila
nasayangan nimo
ug sila
mohilak pag-ayo
magbakho sa
kwarenta ka adlaw
og diha sa ilang
dughan
gilubong mo ang
punyal nga kanunay
magsulti nila
nga silang tanan
dakog sala
kanimo

segurado ka?

NIAGING HINIGUGMA

Sa dihang kita nag ila-ila. Ang aping ko namula.

Tungod sa imong ka gwapa mura ako'g matumba.

Sa a ng mga taknaa nibati nako ug gugma.

Diha ako dayon sa imo namisita.

Pero ako nag mahadlokon kay

basin unya ug imong pakyason.

Sa diha ako nag pasalamaton kay

gedawat ning akong dughan sa imo na ulipon.

Unya sa dihang mag uban-uban ta.

Ang akong mga higala sila matingala.

Kung ge unsa nako pag istorya ning babayhana.

Kay kung ikaw mo pahiyom ang langit mo dag-om.

Mao ako ng hinauton na unta mag ka dayon.

Sa nag dugay na kita anaa koy namatikdan.

Sa imong batasan na dili gayod mapugngan.

Pero ge luom-luom lang a ning akong dughan.

Kay sa imo nahigugma man ug taman-taman.

Sama sa na bugtong hayhayan ang na bati sa akong dughan.

Na diha akong nasayran na imo diay akong geluiban.

Kalami ba mag hikog. Aron ma impas ning tanan.

Unya ako ge ingnan sa akong inahan.

Ngano mag hikog man anaa pa may uban.

Akong nahikaplagan sayop diay ang na huna-hunaan.

Kaayo pasidunggan ana tay genikanan.

Salamat gayod sa Ginoo.

Sa sayo pa nasayran na,

na ikaw dili angayang higugmaon.

Kay ikaw diay pul-anon.

Sa pag labay sa panahon nadawat ko ra.

Ang kining akong dughan na nag inusara.

Bisan sa sakit kay mibiya ka man.

Pero apan ni pahiyom na lang kay

sa imo nakuha ko man ang tanan..

Hilak

Ihilak ko na lang


Kabug-at sa akong dughan
Dili gayod mapugngan
Sakit hantod sa kina ilagman
Ambot ba! Maglisod kog istorya


Sugilanon dili kaya ihisgut sa uban
Basin siguro ako ilang kataw-an 
Hadlok ako makan-tsawan
Sa gebuhat na kong kabuang.

Sakit dili gayod mapugngan
Maayo pag kini buhian
Bituon saksi sa kagabion
Na ako nag masulub-on


Pero karun  nalipay na
Bisan toud ako ra'y isa
Isulat ko na lang ug sa ingon
Ihilak ang luwas sulbad sa 
diha akong nasayran imo
na diay akong ge kalimtan..

Paminawa ang kanta
kay para ni sa imoha ♫ 

adunay kakulian nga dili kapugngan

sa nag-atubang nga kami sa dakong
bukid
nabati ko ang iyang tingog
nga gihatod sa hangin kanako

"gamayng tawo
gimingaw ako kanimo
lakat paingon kanako
hagki ang akong
tangkugo"

ako ang gamayng tawo
nga nahingangha
sa dako kaayong bukid
nga gihabolan
sa mga panganod
og gidayanyanan
sa baga nga gabon

mikatkat ko
dayon pag-abot didto
milingkod ko
sa tangkugo
sa bukid nga dako

ayaw'g saba
nakalibang ko da.

kalipay ta...

daghay kitag wala pa masabti
adunay mga pahimangno
diha sa wala kaayo'y pagkasayod

sa dumog sa atong mga unod
sa pagpiyong sa mga mata ug
sa pagkamang sa mga dila
sa kalig-on sa imong paghawid
sa kahagip-ot sa atong mga kamot
ning kainit sa lawas

nahikalimtan ang kasaypanan
mangamatay pa kitang tanan
ning kalaming di masabtan
ning kalipay nga di kabayran!

ang gibilin sa usa ka oras

miawit ka sud sa imong
kasingkasing
nga ang makadungog mao
lang ang hangin

milabay ang usa ka oras
nagbilin og gadapun-og
nga kamingaw

wa ka na masayod kon
kadtong nahimamat mo kaniadto
dinhing dapita

mobalik pa kaha?

balak nga gisurag korni

sulaton mo ang
kabahin sa nasud
ang nagbakho nga
babayeng
gitabonan ang
mga mata

ang imong debuho
mao ang kabaw nga
gihukot sa
punoan sa mangga
ang mga
tikarol nga
nag-atang sa
haluan
diha sa sapa
nga tin-aw

dum-on ang
imong kinaon
kamoteng kahoy
og mais
ang imong
panihapon

tinunuang gabi
tinuwang
isdang pulag ikog
nga kinamunggayan

ginamos nga
gitusno sa manggang
hilaw

nasyonalismo
pakigbisog
kalihokan sa katawhan
agiik sa baktin
tawag sa mga manok
panirado sa bintana
pagpalong sa
tingkarol nga suga

dayog patong sa
imong toong kamot
sa imong agtang
piyong sa mata
og pakighimamat
sa imong mga
damgong
ugma sayo sa
kaadlawon
di ra ba pod nimo
mahinumduman
pag-ayo nga morag
aninong hinay na
molakang diha sa hanap
na kaayo nga
kahaponon

lupad Pilipinas Lupad
labaw pa sa mga kulipad

yuna pa unsay gitipas
asa ka man paingon Pilipinas?

ang imong sukod
ania ra man sa tiilan sa bungtod

mag-unsa ka ba sa mga panganod?
dili ba sakit kung mahulog?

kabahin sa imo kunuhay nga nakab-ot

sa taas sa bungtod
sa imong damgo
unsa ba'y imo?

ang imong mahawiran
o matilawan
ang imong makita?

hawid ka sa bato
nga walay pagbati nga dili kamaong
motingog kabahin sa
tumang kamingaw

hagkan mo ba ang kabugnaw
sa ngabil sa hangin?
mahinumduman mo ang tanang
mga patay na
nga gugma

gakson mo ba ang dughan
sa kahaw-ang?
dili kini humok ug dili usab gahi
mora ra kinig usa ka pulong
nga gitun-an og litok
sa usa ka bata

ang imong nakita mao ang lanang
ang dili makitang hardin sa kawanangan
nga sa kagabhion mamulak og
bulan og mga bitoon

nga ug usahay usab mamahimong kasagbotan
sa kangitngit
tungod kay ang mga aninipot
sa ialng gidalang lamdag
nangaawop

ang dagat nga lapad kaayog nawong
ang mga bungtod
nga morag dalagang mao
pay pagtugsoy
sa ilang mga atngal?

mga kamot sa panganod ang
milamano kanimo
nga morag moingon unta
og

"pagkapalaran mo nga miabot
ka dinhing dapita"

apan sayod ka nang daan
nga bisag daghan silang modayeg unta kanimo
mahitungod kunuhay sa imong
mga nakab-ot

silang tanan mga amang
ug duna may mga mata ug dalunggan

mga butabungol man usab...

Mata

 Dili matugkad ang katin-aw

Sa imong mga mata

Lalom ang kahilom

Daw dili matidlom.

Akoy
2011.09.02

kabahin sa buang nga babaye nga nagpunay og hilak sa daplin sa karsada

akong gibati nga mora kog
natakdan sa buang
samtang ako siyang gilingaw
aron unta maundang
ang iyang paghilak
sa walay hinungdan

samtang ang mga lumalabay
nagdali nga dili masabod
sa maong hitabo

buang ba ang malooy sa usa ka
buang?

alang sa tanan nga naapil sa class picture

kaniadto
pirming purdoy ang tanan
apil na kami sa ihap niana

mga pidyat ug ilong
nipis ug mga bukton
bulingon og kuko
baho og gininhawa
walay pamahaw
usahay
walay balon
sigi lang dula ug
dakpanay
para makalimtan
ang kagutom

upat lang ang
among mga kauban
nga anak ug dato
nga nagsapatos

kaming tanan
nalipay nga niadtong
higayona
napalitan ra jud og
tsinelas sa among
nanay

upat lang ang
wala katilaw og kusi
ni ms dalipi
nga imbis magtudlo og
musika
ang among kanunay
nga madungog
mao man hinoon
ang mga kasaba
ug pamintas

ang bulog ni Christian
siging makuritan ni
Mr. Abanza
ang maestro sa P.E.
nga bayot
hangtod nga sa kapungot
si Christian
nagpautog
ug nangihi sa tunga
sa klase


si Almira nga tikling
nakuyapan sa garden
nahagba sa
kapichayan

si Romy bungugon
si Carlo giagit-it
si Yulo baga og kiki
si Jack nakaigit

limpyo ang anak sa among
maestra nga si Cathy
nindot ang iyang bag
og kumpleto ang iyang mga
crayon, notebook, colored pens,
eraser, ug humot ang iyang
mga panyo

hapsay ang buhok ni brenda
bag-ong kulong ang kang luisa
dagkog butunes ang blouse ni cynthia

sa likod ni grace
tua si peter nga bulingon og karsones
walay hilam-os
walay panghimasa

sa kanunay siging katulgon si Sergio
bisan sa class picture nagpiyong ang karuho

kalimot na ko sa uban
agi sa kadaghan

sa tinood lang
wala ko didto
absent ko
kay si tatay og si nanay
nagtinakbasay

bisan pa ug bag-o kog tsinelas...

bastos apan tinood

(kon mahimo
ayaw lang og padayon og
basa
labi na kon relihiyoso
kunuhay ka
unya sa tanan nimong
kasuk-an mao
kanang pagbinastos

sama anang paglitok
sa mga pulong
kabahin sa ilok,
lapalapa
lubot kinot
bulbol


ok ra ka?
kay mopadayon unta ko
mahimong diri ka
na lang kutob
kay duna koy
importante untang
isulti alang kanimo
apan kay medyo
bastos lagi ni
gamay
pwede sab nga dili
ka na lang unta
mopadayon og basa

apan kining ako
isulti bisan og bastos
gamay
dunay kamatooran

ok pa ka?
ayaw na ug padayon og
basa
basin makuyapan
ka
wa ra ba koy dala
nga amonya
o paypay nga ikabkab
sa imong
palwa nga ilong

ok isulti ko na kini
ania

nga kining pagpamalak
og pagpautog
siging magkuyog

nga maundang lang ang
pagpamalak
aron sa makadyot
mopahulay
human magawsan

fact na...

adunay lainlaing panglantaw
ilang nakita wala nato makita
kita sab nahisama kanila
atong nakita ang wala nila makita

kon ang bebe nagmaskara sa nawong
sa iro diha sa iyang sungo
pwes ang iro usab nagmaskara
sa nawong sa bebe

kita maayo rang
pagkahimo sa ginoo
nagtupong ra
ang atong mga tiil
og ang atong mga
kamot

sagdi lang
ning atong mga mata
mga mas midako
pa kaysa
atong mga tiyan

sus sulti lang na

mao sab nay iyang gisulti
sa dihang nagbulag na mi

" i will keep you in my heart forever!"

patulo og luha
sa buaya

pabakho-bakho
nga morag kabayo

ako sad
pahid pahid sa akong panyo
sa iyang aping

" i will keep you in my heart forever"

ang kanahan
wa papiri
pila lang ka adlaw ang milabay
sud sa lima ko ka tudlo
gitaral na ug
lain

wa ko palupig
didto sad sa among lungsod
duna ko'y laing
gisaaran

" i will keep you in my heart forever"

da kabalos!

balak paghinumdum sa asawa ni Lotlot

sakto ka.
kon mabuak na gani ang kolon
unsa pa bay pulos niini?

makalung-ag ka pa ba sa iyang
mga tipak?

sakto ka
kon mabuak na gani ang baso
kausa ra
kon imong sulayan og balik
pinaagi sa pagtapak
sa mga tipak
lahi ra gayod intawon

sulayi daw og inom ang tubig
sa buak nga baso
kon lalim ba nga ikaw
maghunahuna sa
gagmayng mga bildo?

sakto ka
kausa ra mabuak ang atong
relasyon
ug ato kining pasagdan
diha ra sa iyang
kinutuban

kay kon molingi ka
balik sa agianan
sa kaniadto
dili kaha ka mahimong asin?

tudloi daw ko
bi unsaon nga kon ang ulan
mahulog gikan sa langit
unya mobasa sa akong mga buhok unya
modagayday sa akong
liog paingon sa akong
balhiboon nga dughan
subay sa tungatunga sa akong
tiyan unya mosubay sa
tungatunga sa akong paa
hangtod moabot kini
sa kinatumyan sa akong
kiting

unsaon ko ba nga kining tanan
mabati ko
labaw pa sa akong pagkabasa
sa iyang kabugnaw?

ang akong amigo nga ilang ginganlag bulok

natunong lang seguro nga
ganahan kong mobasa
ug kay siging gabasa
mibilib si mam
sa akong kahait,

natunong lang nga ang akong
gibasa mao usab ang ilang
ginabasa
busa kon magestoryahay mi
saktog
sinukliay nga morag gadungan
mig tan-aw sa parehong
salida og
busa sadya ang among
panag-ambit

mihilom ka
ingon sila salawayon ka
wa kay ikasumpay
o ikasulti
sa kahilom gidawat mo
ang ilang biaybiay
nga ikaw
bugo
bulok
walay ikatampo
way sulod
kalabasa
nangamote sa klase
way matubag
sa pasulit
ni mam og sir

apan wa ko kana tuhui
lahi sab ka

sa dihang mibalak ka
nakahinuklog ko
duna kay lalom nga
natiglom nga wa
nako maadtoi bisan
sa makausa lamang

sa dihang
milangoy ka
wa kong kaapas
sa imong kahanas
sa dihang
nakigsulti ka sa langgam
og sa bulan
ug mihunghong ka sa
kagabhion
dako ang akong
kahingangha

nagkasinabot mo sa
lamigas
wa ka paaka
gikahinabi mo ang
bitin
sinati mo ang
halo
ang mga kwaknit
misaludo kanimo
didto sa langob
nga mamingaw

wa sila masayod niini
ug busa hangtod karon
misaludo ako
kanimo

amigo ko...