ang inhustisya sa gugma

 ang gugma

mohatag lang

dili mangayo

dili patubo

sa paghatag

wala ka na 

mangutana

kon ganahan

ba siya

mao kana ang

inhustisya.

lahi ug baroganan

 pareho ang atong barog

ang atong lihok ang atong

hinapay

walay kalainan ang atong

pagpili sa panapot

sa brand sa relo ug sa klase

sa sapatos

asa diay kaha kita nagkalahi?

ayaw kasuko, lahi baya diay

ang atong baroganan bisag

walay kalainan ang atong barog

ang atong pagpili sa  sapatos

sa panapot sa paghiwa sa atong

pinahapay

sa brand sa relo sa pagpili

sa menu.

ang pagbag-o

 niadtong gabhiona

nanaad na siya nga dili

mamakak

kapila ko na kaha

nasakpan ang bakakon

nga dili kahinumdom sa

gibug-aton sa iyang

pulong?

kapulog pito

apan ugma sayo sa

buntag

inig mata niya

sugdan na usab niya

ang pagpamakak

ako na lang ang

magbag-o

dili na gayod ako

motoo

tagay

 mag-inom mi

karong gahiona

aron mabibo ming

duha, 

ako ang mobangka

ug estorya

aron kaming duha

mangatawa

tagay, tagay, tagay

pa, kaming duha ang

ang pahilis na nga

bulan

iyak

 bag-o na ang iyang

wall paper

si kristo nga gilansang sa

krus

wa na mo like sa posts

sa iyang mga amigo ug amiga

sa facebook

sayong natulog

palong ang suga

ug sa ngitngit wala man 

nagbakho apan

nag-iyak sa tago

senyorita

 kon molingi kas

lain

dili ko malain

kamao kong molingiw

hagbay ra

kon mopahiyom kas

lain

labaw na nga dili ko

malain

kay kutob ka ras pahiyom

unya kutob ra sab

siyay iyang pahiyom

ako nga naglantaw

tindog sa kilid sa bentana

nagtam-os sa akong 

senyorita

mihipos sa bakya

mitutok sa dagkong tibugol

sa kamay

sa siradong garapon

sa napurdoy nga 

tindahan

urom

 sa akong adlawan

dili ko mokaon ug dili ko magpakaon

matulog ko paingon sa

urom

galagot ko

nimo, ikaw nga mas pinangga pa ang

kwarta kaysa akong adlawan

ning akong kagabhion

balakon ko ang kapait sa 

panyawan

ang kaaslom sa manggang hilaw

nga gipikas

sa hait nga kutsilyo nga gitusok

sa kalimutaw sa usa ka tawo

asa na ang blade nga imong

iipit sa imong alingagngag

ang imong lubot ipa-slide

sa buak nga kawayan nga hawiranan

sa imong hagdan...

kay dili na ko bata

 gipalakaw ko ang

oras

wala nako hawiri ang

iyang sayal

dili na ko bata

gibuksan ko ang iyang

sayal

gisilip kon unsa gayod

ang sulod

kay dili na ko bata.

sa dihang nagkita na ang kasili ug luwag

 unsa man ang nahitabo

sa dihang nagkita ang kasili ug

ang luwag?

napaksiw ang kasili

giukay sa luwag ang

init nga sabaw.

ang samad nga nangitag hampol

 ang samdan

nangitag tambal

sa kahapdos

ang samad walay

ngalan

nangitag sangpit

moingon ka

aron mawala ang kahapdos

motaghoy ka

mogawas ang ulo 

sa umang sa iyang balayan

nga kinhason

dagko ang iyang mga 

kuyamoy

budlat ang mata

ang iyang pahiyom

pangitaonon

hoy buang

ayaw iborda ang imong

mga kasakit

sa imong panit kay

mosamot ang

imong sakit

ibordahi ang imong

hunahuna diha sa taghoy

sa mga hoyohoy

lantawa ang mga hoypoloy

dili makalolooy

wala nagmaoy

ning kalipay sa mga borloloy...

takilpo

 sa pino nga tayhop

sa buntag nga hangin

nahiblin ang tipasi mo

nga mga pulong

gipunit kini sa tudlo

sa kapalaran

gitugpo sa pangpang

mitunglo ang tiguwang

nga panglantaw

miingon: magkamang

ka sa lapok

mahisama ka sa halas

nga tigbason sa

kadaghanan

natakilpo ang 

pagpakaaron-ingnon

gibukas ang saya sa

pilok sa imong mata

nakita ang puti nga

mantsa

sa tunga sa sapa nga

naughan sa luha.

sa mga gigabaan

pandol

 wala ako nananom

aron daygon mo

nananom ako alang sa

mga tanom

gihawanan ko ang gabon

alang sa kahayag

dili ko garbo

ang paghawa sa mga

panganod

dili malipaya ng

kahayag

sa akong gihatag

maania man ako

o wala

motabang man ako

o dili

moingon ang kahayag

ako gihapon ang

kahayag

og kini mao ako

tungod dili sa pagtabang

mo.

makigsanib ako sa

kangitngit

wala miaghat ang

kangitngit

ako ang miduol

ako ang migakos

ako ang midapit

ang misanop

sa akong pagkapandol.

ani sa pangagho

 mibiya na ako

dugay na ang akong pagpalayo

lakaw, dagan, tabok,

ambak, pahulay, lakaw, dagan,

tabok, ambak, 

tagay, pahulay

katulog, sulod sa damgo

ani sa mga pangagho.

ugay

 pagkalaming pamation 

gayod ang saad nianang

ugma damlag

gibuhi ang patay nga paglaom.

pagkalaming bation ang

kamot nga humok 

sama sa nangahulog nga bulak

sa doldol

hilom kaayo ang imong hunghong

morag kinto sa batang nangawat

sa tibugol nga kamay

nga gihipos ni nanay sa garapon

nga samin

tam-is kaayo ang imong mga

pulong

sama sa katam-is sa imong halok

anaa ang pasalig

sa gugmang tiunay

sa mga dila ug ngabil

nga kanunay nag-unay

nag-unong man ugaling

apan dili modugay

diha sa ugay sa akong lagay

dako akog pagmahay.

sakayang buslot

 gipasakay ko nimo sa

sakayan mo nga buslot

gibugsay ko ang akong mga

kamot, gisubay ko ang mapa

sa akong palad,

gipangita ko ang bulawang

kolon sa tumoy sa bangaw

ulan ug init sa panganod nga

walay puangod

gihangad ko ang akong suwang

nga bulan

dag-ig sa kamot sa balaod

puthaw ang posas sa kapalaran

gabok ang mga pagbati

gibukbok ang mga saad

pug-aw ang mga panglantaw

milubad ang mga pangagho

buak ang kasingkasing 

sulod sa dughan nga kawayan.

balak sa kagabhion

 mitak-op na anga kahaponon

nga gihimo nimong payong

sa kangitngit sa kagabhion

unsa ba ang imong gihimong kahayag?

dili mo higala ang bulan

ang simag sa mata sa iro mo nga buang

maoy giya nimo sa lasang nga mga

pagbati, 

mipaghot ang imong kalag

namanghag

mibahag ang ikog sa kaulag

gisikma sa kasingkasing

ang dili matulon sa kapalaran

kalipay mo

 sundon  mo ang akong

mga tunob mahimo man

sundon mo kini hangtod sa

mga utlanan sa sapa

isumpay mo sa pikas tampi

sundon mo pag-usab ang

akong mga tunob

hangtod sa tiilan sa bungtod

karon unsa ba ang imong

nakita? sa unahan sa tiilan sa bungtod

sa kasingkasing sa lasang

sa mga anino sa kahoy 

sa mga nangahulog nga dahon

mangutana ako

malipayon ka na ba?

tak-om

 unsa ba ang gibuhat sa

banig? asa mo dapit gibutang

ang alugnan?

giunsa ko ikaw ug giunsa

mo ako

diha sa gugma ug kahidlaw

ang mga ngabil

tungod sa pagyukbo sa

kasingkasing

tak-om.

tigmo sa katilingban

 sa kanunay

ania kita dinhi

manugilon sa

tinood nga panghitabo

mao usab kana ang

mahitabo kanako

apan sayop ka nga mosulti

sa tinood

sa mga kamatooran nga nahibaw-an

na sa tanan

ug nahitabo na usab kanila

dili na sila matingala

dili sab sila mahingangha

kahibalo na sila sa tanan

wala sila manugilon niini

ania ang kalaksot

ang kangil-ad nimo nga nanugilon

sa mga dayag

ug sa mga butang ug panghitabo

nga bisan nahibaw-an sa

tanan walay bisag usa nga mibungat

kabahin niini

nagpadayon sila sa ilang mga

uma, nagpadayon sila sa ilang pagtudlo

sa pagpadaghan sa ilang mga binuhing baka

manok ug kabaw

giihaw nila ang karnero

nagpadugo sila, gisilaban nila ang kahoy

aron adunay kahayag sa kangitngit

nanayaw sila libot sa kalayo

silong sa bulan

hubo, malipayon, apan sa pagtuk-ong

diha sa lamesa, aron imnon ang kataposang

bino, sa tumang kalumo,

wala sila mibungat kabahin niini

ang kahibalo sa tanan

nga dili isangyaw

kay sa pagbungat mo sa unang

pulong

mahugno ang balay

maputol ang hagdanan

mabuslot ang atop

mosulod ang ulan

ikaw ug ako

 kon maglantaw ko nimo

morag nakita ko usab ang

akong kaugalingon

maong pasayloa 

mobulag ako sa atong panagkuyog

kay dili gayod ako

ganahan nimo....

moingon ikaw nga sa akong

paghiabot dinhi

gikalipay mo kini tungod

kay daghan na kita

apan sa dihang nadungog ko ang 

imong mga pulong

wala gayod ako mahiuyon niini

busa pagkaugma dayon

giputos ko ang akong mga gamit

ug mibiya ako sa unta ako

nga nga pagapuy-an

ikaw ang akong

samin

unya dili ko ganahan nimo

mopalayo na usab ako

kanako

paglantaw

 TAN-AWA lang ang angayan mong

makita

pilia

ayaw lantawa ang makadaot nimo

salig sa imong mga mata

ipiyong kini sa makadaot kanimo

pilia

ayaw lantawa ang makawala kanimo

pilia, pilia gayod.

ang imong bihuhatan

 kumusta na amigo?

tan-awa 

napriso na hinoon

ka.

kitang duha

 nindot ang baybayon

linaw dinhi, lapad sab

walay samok nga lugar

nga nasunod nato sa

atong katigulangan.

didto sa walang dapit

nangaligo ang daghang

pamilya, nga matod mo

morag usa ka tribu.

didto sa toong dapit atua

ang duha ka mga tigulang,

nanglingkod sa silong sa

dakong kahoy, nagpahayahay.

sa tunga, kitang duha, 

dugay na usab nga magtiayon

naghandom sa atong kabatan-on

gihabulan ang kapunawpunawan

sa atong gipili nga kahilom

ang mga taphaw

 taphaw lang ang tanan

sayod ka

sayod siya

kinsa ba ang giilad

ug kinsa ba ang nangilad?

wala. maong inig abot

sa takna sa panagbulag

andan na daan ang

kasingkasing

taphaw lang ang tanan

walay pagmahay

nagbulag ang duha ka kaulag

nangita na usab

sama sa mga kabaw ug

laing masabsab

taphaw lang ang tanan

hunghong sa hangin

tunob sa mga panganod

utlanan sa puros tubig

taphaw lang ang tanan

sakayan nga buslot

buak nga baso, borda

sa laway.

sayod ka, sayod ko,

gisabotan ta ang mga taphaw

unya inig abot sa takna

sa panagbulag, dili ba nga

morag wala lang?

oo, nag-inom ta sa usa ka

baso, nga walay klaro,

bino nga pait, makahubog,

apan atong gipakatam-is

taphaw lang ang tanan

puthaw nga gitay-an

sunoy nga giatay

inaan nga gidungoy

baboy nga gibugasbugas

anayan nga gabakya

terong nga gatarong.

kana bang ikaw ra ang nahigugma

 gihawiran mo ang iyang kamot

(wala may nahitabo, wala

siyay gibati nga nausab

sa kainit o kaha ba kabugnaw)

ikaw lang ang mibati,

gibayaw ka sa langit

unya siya nabilin diha sa

yuta, gibati ang kahugaw

ang balas, ang abog,

ang abo

gipapha niya ang tanan

nga alang kaniya puros 

mumho sa mga taphaw

alang sa nagkasabot tungod sa gugma

 magkita daw kuno silang

duha sa tumoy sa bungtod

didto sa Antulanga

sabot nila silang lang duha

mohanggab sa presko nga hangin

molantaw sa kapunawpunawan

dayon inig abot sa kagabhion

manghigda sila sa bugnaw nga

balilihan maghawiray sa kamot

aron iphon  ang mga bitoon

sa unahan nga walay kataposan

 ganiha didto ko sa dagat

linaw ang panahon

limpyo ang tubig pati

ang baybayon,  labong

sab ang mga kahoy ug ang

mga tanom, daghang bunga

ang lubi nga gikuhaan

sa lamian nga butong

asul ang langit puti ang

mga panganod bugnaw ang

hangin misilaw ang adlaw

nga nag-aghat kanimo sa

paghumol ug pagkaligo

naligo mi, nagpalutawlutaw

ko, samtang siya naglangoylangoy

sa unahan naa ang mga sakayan

sa mga nangisda gamit ang pukot

ug pasol, sa pikas dapit sa wala

atua ang laing pamilya kuyog ang

mga sipat nga bata nga nagdakpanay

sa daplin sa mabaw nga  dagat

naandan ko ang molingkod 

sa daplin sa baybayon samtang

ang balod modapat sa akong

kiting dayon kon kusog modampi

sa akong dughan ug aping

gipamati ko ang tingog sa mga balod

ang hagawhaw sa hangin samtang

naglantaw ko sa unahan nga 

misangyaw sa walay kataposan.

kataposan.

pag-ampo sa usa ka minyo

 human niyag kaligo

dayon niyag ilis sa

iyang sanina, nanudlay

sa buhok, namulbos,

nagpahumot, dayon 

niyag adto sa altar

gidagkotan ang kandila

dayog piko sa duha ka 

tuhod, piyong sa mga 

mata diha sa usa ka

pagpangadye, pangamuyo

pangilyupo.

ikaw ug ang imong esposa

 gidapit ka man

sa usa ka dakong party

sa usa ka dato ug 

influential nga tawo

ug tuod man miadto

ka kuyog sa imong

asawa, unya bilib kas

handa, ug sa set up

dunay live band

duna pay swimming pool

unya pwede kang 

mokaon beside it.

ambot ngano apan

pareho mong wala

nag-enjoy, ikaw ug ang

imong esposa.

puyok

 sa dihang nagkita mi

sa akong pamangkin nga

bayongbayong dayog ingon

i miss you uncle, i really miss you.

after 3 minutes,

uncle tagai kog kwarta bi

bisag 500 lang 

ingon sab ko, i miss you pamangkin

i really miss you a lot, pero,

(pause kadyot)

wala na man koy kwarta kay naunhan

kang Nena.

gugma mo

 lahi ang imong

gugma

morag pugon

nga sa usa ka halingan

lima ka lubot sa kaldero

ang gipainitan

og dungan...

bingka

 gikaon sa wanang

ang kumagko sa adlaw

nawala kini

sa lam-aw sa kangitngit

hangod nga miabot ang mga

bonbon nga bitoon

didto sa langit

ako nga ania dinhi sa

bukid

nanambo sa bentana sa

payag

gilikit ang kahaw-ang

sama sa dahon sa lomboy

gidagkotan ko

sa gamay nga kalayo 

nga nahibilin sa akong

dughan

dayon nakog tustos

sa piknit nga kahumot

sa inasinan nga

kinabuhi

nagpaaso ako

walay hunong sa pantawan

morag hurnohan

sa gikamingawan ko

nga bingkang

pinaliki...

pongpong

 midako na pag-ayo si pongpong

balbon na kaayo

baga ang buhok 

natabunan na ang iyang mga mata

sa buhok nga milapas

sa iyang agtang

iya na ang tanang babaye

sa Katipunan

laagan nga pagkaulagan

iro nga lampingasan

pagtulun-an

 giadto ko kadto

aron masuta kon unsa gayod

ug asa ako kutob

nahisama ako sa kabayo

nga gitabonan ang mga mata

aron mawala ang

kahadlok aron magpabilin 

ako nga ulipon sa nagpadagan

ug nagbunal kanako

gilusang ko ang lapok

aron mabati ang lapok

misalom sa suba aron 

mabati ang suba

misaka sa kahoy aron

mabati ang kahabog 

aron mabati ang kahadlok

pagkahuman niini

mahimo ko nang buhaton 

ang akong gusto

makaingon na ako nga mao

kini mao kana

makaingon na ako nga gikan

na ako didto ug mao kana

kini ang akong gihimo.

samin

ang iro nga

una pang nakakita

sa iyang kaugalingon

diha sa samin

nahadlok

ang tawo nga anad

na niini

nanudlay, mipahiyom

dunay nakita apan

wala nay gibungat pa

nga pulong

moingon siya,

"ako kana, balik kanako,

apan unsa pa ba ang

mahimo nako?"

tawo lang

 sa dihang gituslok

mo ako sa dagom

nadutlan ko 

midugo ang

akong tudlo

migawas ang pari

nagwali kanako

nga dili ko ginoo

gidawat ko  ang akong

pagkatawo

gikan kanimo

busa karon dawata

usab ang

bug-os kong pasalamat

diha kanimo

kahoy ko

 kahoy ko,

punoan sa lomboy,

karaan,

tapot sa yuta,

lig-on

wala na mangandoy

sa panganod,

kahoy ko,

dunay baroganan,

lig-on

tapot sa yuta,

hangtod madugta.

dili ikapanugilon

 di ko manugilon

dili angayan nga ipanugilon

ang gugma bahin kanimo

ug kanako. ang katam-is

niini dili ikapanugilon, 

walay pulong nga mohaum

niini, dugos sa dugos, ngabil

sa ngabil, dila sa dila,

asa ba mogawas ang pulong

diha sa  serado nga

ngabil sa gapos nga dila

sa naglikos nga mga

lawas, sa haom nga kalag.

dili ikapanangpit ang

katam-is sa kalipay,

makita mo lang kini sa

pahiyom, sa kidhat, sa

duha ka kamot nga

nanghawid diha sa 

pag-ampo.

alang sa mga walay labot

 gisaknit ang buwan sa kagabhion

nawala sa kaadlawon ang gabon

pagkabuntag hapsay na ang tanan

morag wala lay nahitabo sa 

kalibotan, gilamoy sa kahayag ang

mga hanap, dayag na ang tanan

morag baligya sa mga tersena sa

tyanggi, gihawiran ko na usab ang

bato aron ibono sa mga walay labot,

kabaw sa tunaan, iro nga tulog,

tamsi nga naghinuktok sa sanga

sa bulahan, isda sa sapa nga mauwat

na usab sa paon nga gitangag sa pasol

dupong nga gugma

 dupong nga gugma

gidumtan

sa kadaghanan

nga kon masakpan

gayod mapatyan

dupong nga gugma

kamaong motago

kay kon dili gidumtan

sa kadaghanan nga

ug masakpan

dayog mapatyan

dupong nga gugma

batasag bitin

mabudhion nga kon

makahigayon

mopaak dayon ka 

niyag patyon

sa pinaspasang

panahon

malanag kas

venom.

lalaki man unta

 lahi sad tong

bataa

imbis mag shukok

atua man hinoon

sa silong sa dakong punoan

sa kalachuchi

namunit sa humot nga 

bulak gihimong

garland

lalaki man unta

lahi sab tong bataa

naghimo sa garland nga

kalachuchi

midagan pauli sa balay

gipangita ang nanay

ug sa liog ni nanay

gisab-it ang maong

garland.

lalaki man unta.

ang nabuang sa wala nahigugma kaniya

 wala siya miabot

namatay intawon siyag

pinaabot

gihimoan siyag lungon

gilubong siya dayon

korana nga bulak

ribbon nga itom

gitalirongan sa iyang mga

maghuhukom.

tungod lagi kay gidili man sa badlis sa kapalaran

 kanang duro na nimong

kahigugma

apan sa tumang pagtago

nagpabilin ang hangyo nga

unta walay mahibalo niini

pati gani ang iyang kaugalingon

pati gani ang iyang kasingkasing

iya mang siging linglahon

giwalawala

ang lukso, ang gugma

gigapos, ang kahinam

gipanitan, hangtod nga mipuli

ang kahapdos,

nga sa matag adlaw giantos,

gitipigan, gihimong buwak

ang bakos 

gihimong paypay ang

sundang.

siya diha sa duyan

 giduyan niya ang iyang

kaugalingon sa gawas sa balay

atubangan sa daghang kahoy sa

mahogany

dunay punoan sa mansanitas nga

hitik sa bunga

nga gikagubtan sa mga langgam

diha sa kisaw sa ilang mga 

awit, giduyan niya ang iyang

kaugalingon, hangtod nga

kini nawala ug wala na gayod

hikapgi.

ang nakakita sa maong

panghitabo

dili makatoo, nakita nila ang

iyang pagkahilis 

nausik siya sa yuta

nga nabasa 

dayon nauga kini

nga morag wala ray nahitabo

gipasanginlan nila ang hangin

nga midagit kaniya

nga didto sa unahan

morag nanaghoy hangtod

nga mipuli ang dakong hawan

sa kahilom

ang iyang pagkabato

 gibansay na niya ang iyang kaugalingon

nga dili moiyak. gamay pa siya, dili gyod siya

moiyak. kon mapildi sa kote, way iyakay,

kon gisumbag sa eskwelahan, sukol jud, kumo sa kumo,

kon mabun-og o madagma, way iyakay.

kon gibyaan sa tatay, ug kulatado sa bunal sa silhig ni nanay,

way iyakay. hilom lang, tutok sa kisame, tutok sa bungtod,

harong sa adlaw, way ampoay.

sa dako na siya, wa gihapoy iyakay. mahagbong sa klase

way iyakay, makasab-an sa maestro nga dakog apapangig,

way iyakay. wa sugta sa uyab, katawa lang, way iyakay,

sa dihang namatay si tatay, labi na nga way iyakay.

misunod si nanay, way iyakay, maong daghang natingala ngano

nga tig-a na kaayo ang iyang kasingkasing,nganong walay luha nga

mogawas sa iyang mga mata. pati gani siya sa maong kahanas,

natingala, nganong bisag naghapdos na sa kasakit sa iyang kasingkasing, sa kahapdos sa iyang mga mata, wala gyod gihapoy

luha nga mahulog. sama karong, dako kaayong panghitabo sa iyang

kinabuhi. daghang miingon, haskang isoga niya, wa gyod gihapon 

madutli sa maong kahapdos.

way iyakay, way iyakay, way iyakay,

gibalik balik kini niya sa usa ka gatos nga litaniya.

nahinaykan na. nahimo na siya nga siya.

walay luha. walay kasingkasing.

tig-a, uga, bato.

pulos

 amang ang papel

nga wala mo sulati

bisag usa na lang kaha

ka pulong nga maghatag

niini ug ngalan sa iyang

papel nga katilingban

misteryo ang amang

ang walay mata ug walay

baba, walay dila o pilok

walay kilay ug dunggan

matod pa, patas ang tanan

sa kadaghan sa walay

nawong, ning papel tang

katilingban, busa puno na

sa kalipay ang katawhan

walay nawong, walay ngalan,

puros walay kapaingnan

panag-unay

 nagsugod kini

kang samsam ug pongpong

babaye ug lalaki

nanganak silag upat

si honey, si quennie

si bonbon, ug si sensen

nagkalambigit si sensen

ug si honey nanganak sab

silad duha, ang usa cute

ang usa tambok

ginganlag kringkring ug

bangbang

lalaki ug babaye

nagtubo sa usa ka balay

nangadagko sila

nagkalambigit na usab

si honey ug si kringkring

si bonbon ug si bangbang

sahay gani si bonbon ug

si samsam man gani

makita nga naghabalay

walay misaway

sa ilang panag-unay

diha sa usa ka balay

ingon ana baya ang

mga iro.

gugma?

 ang mga dagkong buwak

sa sunflowers nga mibuswak

ug tuman atubangan sa adlaw

nangutana pa kaha kon siya

tinood bang gihigugma sa

kahayag?

namuswak ra kini silag ilaha

unya ang adlaw mipakatap

usab sa iyang kahayag wala

sab mangutana kon naa pa ba

ang gugma o kon kinahanglan

pa ba ang gugma ning kalibotana

sa akong panglantaw nangahimo

ang tanan, gihimo ang tanan

midagan ang kinabuhi mibuswak

ang kahayag milambo ang hardin

bisag usa wala na nangayo sa 

ulan sa gugma.

mga pangutana

 yukbo kas barbero

kay ug dili masamad

gyod ang ulo

sila miyukbo

nimo kay kon dili

mawa ang ilang

ulo?

yukbo kas Ginoo

ug ngano?

gikalipay mo

o gikasakit mo?

gugma sa Ginoo

ang pagyukbo nimo

paghubo

 kon moabot na

gani ang mokuha kanimo

ayaw pagbalibad

ayaw na pangutana

sa iyang paglantaw kanimo

sabta ang tigmo sa kinabuhi

nga ang mga tubag niining

tanan anaa ra usab diha

sulod sa imong kasingkasing

ayaw pag-iyak

ayaw pagsadya

sundon mo lamang ang

gibungat nga kahilom sa

kinaiyahan

buotan nga nilalang

tando tando ka na lang

gayod lamang

ayaw na pamutos

ayaw na pamulong

sa imong panaw

maghubo ang lawas

sa iyang gisuot nga

kalag.

panagdulog

 walay molungtad

apil na sa kinabuhi ang

pag-undag, ang pagbiya,

ang panagbulag

apan ayaw wad-a ang 

paglaum

dangop diha sa paghandom

naa say mobalik

ang sagunson nga pag-abot

ang panagkita

ang paghinangop

ang pakighinabi nga 

mohantong na usab

sa paggakos

sa panagdulog.

sa daplin sa dagat

 paghubog sa kaanindot sa palibot

ligid sa balas, hayang, ipabati sa balod

sa dagat ang kahamis sa imong paa

batia ang kalamian sa pagyukbo sa 

dagat diha kanimo, walay hunong nga

pagtila, dili na moundang ang kalami

kulbahinaw ang tam-is diha sa kaasgad.

dula sa pung

 nasaypan mo ang

kagay sa tagay

ang utok sa ulok

ang bagay sa lagay

pagmata aron 

matama ka.

ang gigutom ug giuhaw nga si facundo

 gibutang ang lechon

apan dili ipakaon

gibutang ang daniel's

apan dili ipainom

pagkadaghan na gayod

unta sa mga hinog nga

bayabas

apan kutob ra kuno sa

punoan kay dili pa kini

pagapupuon

halad lang kuno una

ang tanan

makaon lang kuno

human sa iyang kamatayon

busa , Facundo, 

kabalo ka na kon unsay

sunod nimong 

buhaton....

pisot

 ayaw pagmahay

nianang pagsulat

paglalik sa mga

pulong nga bulahan

sa dakong bato nga

sa dalan nagbabag

na daan

kabalo ko nga 

dili ka mosilaw sa

kwarta

ligdong, limpyo

wala diha kanimo

ang kalaug sa

bahandi

ang imong balak

nga obra

sayod ko, dili nimo

ibaligya bisag

bayaran ka ug piso.

pisot pa ang mga

mibasa sa imong

mga obra

ang ilang mga utok

puros pa tiktik ang

sulod.

selos

 naa usahay ang

selos

nangitag moambat

kaniya

mokiay naman

mohawid sa kamot

mokatawa sa usa

ka estorya

molakbit lantaw 

nimo nga nagpanglingo

lingo unya misimang

ug lantaw sa unahan

sa imong wala pag

ambat mihawa ang

selos midali dali ug

bitbit sa iyang taas

ug takong nga sapatos

hait gani ug tumoy

nga morag makasamad

kon makasipa

nawala siya, unya

ikaw, nanunglo nga

unta, didto sa laing

lugar mamatay ra siyag

iyaha

mibalik na ang

bata nga gadalag

tirador

andam na sa iyang

gipunit ug pinili nga

bala.

ang pangutana sa humok nga alugnan

 miabot ang dalugdog

ug kilat sa kisaw sa 

duha ka iring nga

durong pangulag

nagdugay kini sa atop

silong sa tibook nga bulan

human niini, mabanos ang

kahilom, gipulihan sa

agik-ik sa katre sa pikas

lawak 

unsa kaha ang hinungdan

nganong hangtod karon

wala man siya katulog?

nangutana ang humok

man unta nga alugnan

selosong demonyo

 walay nahimo ang

selosong demonyo

gikataw-an nako

samtang giayo nakog

gakos ug halok 

ang akong

bag-ong uyab nga

walay laing gihigugma

kon dili ang akong kwarta.

dili na nato tubagon

 nakita mo man ang

suliran

dayag man morag

gitutukan sa adlaw

kita tanan

ang mabati dili man

makita

apan dayag lang gihapon

morag gitutukan sa adlaw

kita jud tanan

adtong panahona

giluom sa kasingkasing

ang tinood

dili kadaog ang tingog

sa iyang kabug-aton

gipanghuktan tanan

apan tungod sa respeto

wala gigamit ang hait

nga kagawasan

nakita mo gayod

ang suliran

ang tigmo

nakita mo usab ang

sulbad

ang saktong tubag

apan kinsa ba ang

mobungat niini?

dili ka Oedipus

nga bisag malukmo na

ang Sphinx

maligid, matumpag

maabo

gitubag lang gihapon

sa tumang kagalot

sa tigmo nga ang tubag

mao ang tawo

ayaw ug kabalaka

 ayaw ug kabalaka

sagdi lang, paabot sa panahon

nga alang kanimo

kay kon imo na gayod

bisag pag modagan ka palayo

gukdon ka gayod 

dayon sa imong kapalaran

hugot nga gakson.

piano

 sa dihang gitapion na niya

ang iyang mga tudlo sa piano

mitumaw ang mga nota

nga morag mga dahon nga

hinay kaayong nangahulog

sa gauga nga yuta...

ang tirador

 namunit ang bata 

gipili ang mga bato

nga lingin

nga sa kumagko

ang gadak-on

bala sa iyang

bag-ong tirador

sa taas nga kahoy

hait ang mata sa

asul nga tikarol

naniid  sa tumang

kahilom

pako lang niya

gihapon ang iyang

gihunahuna nga

panagang 

sa batang tirador

ang unang nanusik

 makalibog

nganong rape?

siya man ang

nanusik?

tsk tsk

pagkausik

agay kasakit

 pagkabulok gayod sa kasingkasing

di kamaong mopili

pagkagahi sa ulo, mas gahi pas bato

gusto mong kuhaon, apan unsaon?

kuhaa ang lugit, agay kasakit!

kon wala na ang gugma

 gapasad ang bingkag binubod

gabaha ang red wine, gin, tanduay

anaa ang lechon, humba, fried chicken

daghang desserts, leche flan og fruit salad

gabukid nga pagkaon

galawod nga ilimnon

ikaw rang usa atubang ning tanan

gutom, uhaw, mingaw lang gihapon.

pamalihog ni kupido

 buanga gyod nimo

kupido

nganong ako ra man

pod ang giigo nimo?

sa sunod palihog,

ayohag punterya

palihog lang, 

kon motira ka man

ugaling

aron walay pagmahay

dunganag igo

ang kasingkasing namo

mga pangagho, mga pangagpas, mga pailob

 pasensya lang

(dili ikaw ang akong

gisulatan)

hibaw-i kini

gisulat ko lamang sa

akong kaugalingon

nga nawala, nga gustong

mobalik sa agi, aron ilhin

kon kinsa kini,

pailob lang,

moabot ra ang takna

sa pagpadayag

sa atong mga pagbati

moabot na ang takna

nga ako dili na magsulat

alang kanako og alang

kanimo

mangagho ko 

kapila kaha?

ah, bisag kapila

matubag lang ang

akong mga pangutana.

ang sayop sa tawo

 sa bata pa siya

kaniadto nga ang kagutom

walay ugam

gilutoan siyag puto

puti nga puto, liki nga puto

gihaon, gibutang sa lamesa

atubang niya,

gipalantaw lang

dili ipakaon

sa dihang natigulang na siya

diin ang kagutom wala na

gilutoan siya ug daghang puto

puti nga puto, liki nga puto,

gihaon, gibutang sa iyang lamesa

atubangan niya,

giingna siya, kuhaa na, kan-a

na, apan ang iyang kamot kurog

ang iyang baba pait,

ang iyang ngipon hingo,

ang iyang tiyan puno.

hunghong sa ulan

 giulan na usab ang

akong kabuntagon

gikan sa tumang kahilom

sa kaadlawon

ang hunghong sa ulan

hinay, bugnaw, unya sa

sulod sa balay, ako nga

nakadungog, mikurog.

pagpangutlo sa mga bitoon

 gisulat ko ang

wala sa akong hunahuna

patira pataka

ang akong mga tudlo

tuplok pataka

bisan asa lang

ang akong hunahuna

gawasnon

bisan asa lang padulong

mabaw, mabaw ang tanan

kanako

busa wala ko nalumos

wala ka nalumos

kon moadto kos lalom

pasayloa kay dili ko 

maghandom

ania kita sa lasang sa hunahuna

kapyot sa mga bagon

balhin balhin, syagit syagit

nag inonggoy sa kalipay

sa tumoy ning kahoy

ning bugnaw nga kagabhion

mangutlo tag bitoon.

dyutay lang

 matud pa ni bobby

kon ang anaa kanimo

kwarta lamang

ug wala nay lain

pagkapobre mo

nahingangha ka

mora pog naa kay

kwarta

balihon pod kaha nato

kon anaa na ang tanan kanimo

gawas lamang sa kwarta

malipayon pod kaha ka?

hmm seguro

dyutay dyutay lang kaha

dyutayng kaanyag, dyutayng kabut-an

kabuang, kawatsinanggo

kaalam, kalipay, kaguol,

poco poco lang

dili ba sabroso gayod?

ayaw ug sunod kanako

 ayaw ug sunod kanako

dili tungod kay ako nawala

dili tungod kay wa akoy padulngan

kabalo ka kon asa ko paingon

matag adlaw, balik balik lamang

ayaw ug sunod kanako

kay ang akong agianan

wala ang kulbahinam

balik balik lamang

dili ka mamatay sa kaguol

mamatay ka gayod sa kapuol.

asa ka man gusto?

 kon ugaling masirad-an

ang pultahan

asa mo man gusto: sa sulod ka

o sa gawas?

gusto ko nga sa gawas ko

daghan pa akong makita

dagat, bukid, sapa, mga kahoy

daghan pa akong maadtoan

daghan pa akong agianan

dili lang usa ang balay

ning atong kalibotan

pagkadaghan sa mga balay

lantawa, abli ang mga pultahan!

ang kahugaw sa kaugalingon

 gusto mong

limpyohon ang lawak

nanilhig ka

nanarapo

gipasinaw ang

mga lingkoranan

ang mga salog

gilampasohan

karon nga limpyo

na ang lawak

gibati mo pa gihapon

ang kahugaw

mas hugaw pa

gihapon ang kagahapon

tigmo

 dili mahimo ang

anino

kon wala ang kahayag

wala ang samin

kon walay manamin

unsaon mo kaha 

paglaba kon sabon lamang?

walay mga bitoon

kon wala ang bentana

wala ang ulan

sa atop nga lig-on