2/08/2010

naanad na

naanad na si ramon nga mapakyas.
sama kaniadtong nanguyab siya ni luisa
nga taga bukana, nga haskang gwapaha
human niyag isplikar, mipahiyom lang
og miingon nga ang iyang kasingkasing
aduna nay tag-iya,

gaulan kadto, domingo, itom ang langit
og hulog ang abaga mipauli sa ramon
nga walay dala apan pagkabug-at ra gayod
sa iyang kasingkasing,
nagdugo,
bugnaw
ang mga ugat morag giputolputol
gihiwahiwa sa tumang
kasakit, kahapdos
nga morag samad nga gisagolan
sa suka,lemonsito
og sili, og asin
og paminta

pakyas na pod si ramon
sa iyang pagtoon, nag-eskwela sa abogasya
gihagbong sa remedial law
wala motug-an sa iyang amahan
nga naghandom nga mosunod siya sa iyang
lakang,

gitudlo-tudlo si ramon sa mga tudlo
niadtong dili mga pakyas sa ilang mga tinguha
giyam-iran sa iyang amahan
gipunyeta sa iyang inahan

pulpol nga anak!
tapolan! walay ambisyon!
bogo! inutil!

sa kurso, sa gugma,
sa tanan na halos
palpak si ramon

naanad na siya, og sa kadaogan
mabisan onsa man,
sa holbotholbot, sa tong-its,
sa domino, sa baraha
kon mapildi si ramon wala
na siya'y bation

usahay kon mouli na siya sa ila
og mapaghotan na usab sa iyang papa
mora na siyag bato
dili na madutlan
moabre siya sa pultahan sa iyang kwarto
og sa kakapoy
mahinanok na siya og katulog
kusog ang iyang hagok
morag patay

ang iyang tatay namatay sa konsumisyon
ang iyang nanay taas ang alta presyon

usahay kon makuyapan ang iyang nanay
sa kapungot kaniya

polpol nga anak! wala maliwat sa amahan!
cervenguenza! punyeta! stupido!
moron! walay utang kabubut-on

kay kining tanan, naandan naman ni ramon
dili na siya madutlan
apan dili siya motan-aw sa baba sa iyang mama
og sa iyang dila nga morag
sa bitin o dupong

kanus-a pa kaha kini silang tanan mangamatay?
maoy iyang pangandoy
silang tanan nga gustong siya mamahimong usa
ka "phenomenal success"

ah, si ramon yano lang ang pangandoy
makaginhawa lang
makatulog lang sakto na ang tanan alang
kaniya
makakilaw lang og tuloy
sa daplin sa baybayon
makainom lang og usa ka bol nga tuba
sa tercera ni magna
sakto na kana
alang kaniya

naanad na siya
naandan na niya ang mabuhi nga walay kadaugan
og gikapoy na siya og pangandoy anang
hinanaling kamatayon

mao kini si ramon
wala na intawoy bation.