kabahin kang E.A.

RECUERDO AMORE·SATURDAY, JANUARY 7, 2017

tungod sa iyang kagamay,
kon magtudlo na gani siya,
motungtong to siya sa
bangko dayong iskrima
nga morag italyano
sa iyang subject
nga english.

makalingaw to siya,
kon mokatawa apil
ang tibuok kalibotan
diha sa kasadya.
gamayng tawo,
apan dako kaayog mga damgo,
niwang apan tambok
ang iyang kasingkasing,
masakiton ang lawas apan
himsog
ang kalag

kon mobulhot na gani
to siya sa
iyang marlboro
makahinumbom kas pugon
nga siging gaaso

maapil mog kahinumdom
ang iyang kamaayong
moluto
ma-cake ka man o ma-pan
mga braso ni mercedes
ang dinuguan nga saktong
pagkasagol ang pagkaaslom
ug pagkamantikaon

wala na ko masayod
kon asa na kadto siya,
morag gubot sab ang
iyang kinabuhi
apan suma sa akong nadunggan
nahaluna na kuno siya
diha sa pag-atiman
sa mga kanong tiguwang
nga kon sila pay pasultion
diha sa pagpangamaw. ...

usahay makahunahuna ko ,
unsa kaha kon
nagpadayon siya
sa iyang
pagkamagtutudlo? ...

moasenso kaha
ang pilipinas?
mahayahay kaha
ang iyang kinabuhi?
magmalipayon
kaha siya?
molampos kaha
siya sa iyang
mga pangandoy
og mga tinguha?

na hala "tubaga inahan,"
mao kanay iyang
tubag sa mga
pangutana sa kinabuhi
diha kaniya

kon asa ka na kaha karon
gipadpad sa hangin
sa imong kapalaran
palihog kon duna
kay panahon
padalhi intawon kamig
mga
pahinumdom......

kunuhay

kunuhay nananghid kas
punoan sa kahoy
aron imo siyang tag-on
ug himoong sugnod,

apan sayod ka nga dili
kabalibad ang kahoy nga
walay sundang, nga walay
pusil, nga walay bisan usa na
lang gani ka kamot
nga mobabag kanimo,

kunuhay matinahuron ka
diha sa pagpananghid, apan
dili ka na tinood, 
kay ang pagkatuman sa
imong gusto sa mga
mas ubos pa kanimo
sa mga dili  gayod makabalibad
tungod sa  ilang pagkawalay
gahom,
anaa ra man gihapon nimo,

ikaw nga naa sa taas,
ikaw nga naghupot sa gahom,
ikaw nga kunuhay
matinahuron.

mao kana ang imong
hangyo-lugo.

kataposang panihapon

midagan na ang mga adlaw
gukod sa kagabhion
samtang ang kinabuhi nahibilin
diha sa kahaw-ang.

daghang nahikalimtan
daghan pa untang bitbiton
nga gibilin sa nanagan.

milantaw ka sa batang bag-ong
nahimugso unya nahadlok kas
iyang kapalaran.

nangutana sila kon malipayon 
ba kitang duha
gidalit lamang nato ang usa ka
pahiyom

pagkadaghan pas mga sugilanon
nga atong gitago lamang.
kon isugilon man, para unsa pa
man? 

ang nahiuna nanugilon, nabasa, 
apan wala na mahisgoti bisan
gani niadtong kataposang panihapon.

anaa ra gayod kana kanimo

ania kita sa
pagpili sa katapusan
ning lawak
o ning nataran

sa ibabaw ang mga bitoon
sa ubos ang lapok

mahimong mag-umog
kas kaalautan
mahimo sang
magsadya kas
kalamposan

batia ang katawa
ilabay ang kahingawa

ang buwak
mahimong putlon mo
apan mahimo sang
pasagdan mos
iyang pagbukhad
og pagkalaya

ang pagsandurot
o pagputol
ang paghawid o
pagbuhi

mga bentana

ang tanan duna
gayoy katuyuan sama
ning pulong ko
sama ning hunahuna ko
nga unta aduna kini
silay mga pako
ug molupad paingon
sa inyo
mosayaw moawit
aron ka malipay
sa kinabuhi
diha sa masulub-on
mong mga
bentana

wala

nagpuyo na ako
sa akong mga ugma
damlag
bisag wala na ang
ugma

gidawat ko ang
samad
gitrapohan ko ang
dugo
gihilothilot nako ang
piang
walay tingog
tingog

bisan

usahay makakuyog kita
sa sayop nga sanglitanan

pananglitan namaypay ka
sa ting-ulan unya ako usab
nagkape sa dakong hulaw

apan bisan pa niini
nagpadayon kita sa angay
nga buhaton

walay kisaw naglangoy
kita sa panganod
sa walay kukahadlok
miambak kita sa pangpang
nga hangin

kinahanglan gayod nga
makigsandurot kita sa
dili nato ganahan
mas daghan man god ang
katarungan kaysa 
kukabilbo
mas makaayo man god bisan
sakit sa dughan

tsismis

wala pa mibukhad
ang mga sakura sa 
kyoto sa dihang 
miabot tang duha
ug diha sa atong 
hulagway nahimuag
sugilanon nganong
kitang duha giganahan
man sa mga patay nga
kahoy didtong tungura

ang mga panaghap
kabahin sa kamatayon
sa gugma usa usab
diay ka way lami nga
tanghaga

ang kalaog

ang dakong tawo nga mihatag
sa usa ka nigo nga mangga sa
usa ka bukidnon
wala na magkwenta sa kadaghan
ug katam-is nga iyang nahatag
sa mga dili mapasalamaton, unya
sa dihang mihangyo siya ug usa
ka buok nga tambis wala gani
kini mangambat...

ah, ang kalaog wala naman hinoon
sa mga adunahan, 
anaa usab diay kini sa mga
nag-aginod sa kawad-on.

mao kana anita ang imong isulod
sa imong utok karong adlawa.

duda

wa motagam ang
baki nga nagpasakay
sa uhipan aron motabok
sa dakong
baha

ang iyang inahan 
kaniadto
namatay usab sa samang
hitabo

nagduda na hinoon ko
nga lami ba diay
ang kamatayon....

ang bukog

humag kahubog
dayog tindog
dayog sayaw nga mora
bag kining
kalibotana mahutdan
na ug musika
mahupsan nas
singot 
hangtod nga ang
mga unod
mangahulbot
hangtod nga ang
magpabilin mao
na lamang ang
bukog
nga dili angayang
kan-on sa irong
walay kaligo....

ang salisi

ang tamsi
nagsalag sa 
electric wire sa kilid
sa atong
comfort room nga inig
pangihi nato
atua usab siya sa iyang
salag nanambo

duha ka langgam
ang nagtinan-away
sa ilang mga
kagagmay.....unya
nagtinutukay
naglumba kinsay isog
ning lupad sa
kinabuhi....

miawit ang tamsi
nangihi ang
morag sili....

silaw

pamalandongi
kon kining imong
gibuhat
gibuhat mo ba alang
kanimo lamang o
kini alang usab kaniya
o kini alang
ba kaha sa tanan?

ang pagpatay dili
baya usab sayon
nagkinahanglang kinig
lig-on nga
baroganan aron dili
madutlan sa pagbasol

nagkinahanglan kinig
taas og hait nga sundang
nga mosilaw sa 
atubangan sa adlaw... 

nagkinahanglan kinig
kaisog gikan sa kamot sa
braso
sa dughan tusok ang kasingkasing
lapos sa likod
sampak sa gisandigan nga
dingding......

alang kang CJ

ikaw lang sab karong usa
ang motunob sa balas sa dagat
ikaw lang sab gihapong usa
ang tilaan sa mga dila sa balod.
dili na kini gilok. 
batia ang kahapdos sa kaasgad
sa dagat.

ako gani
kaniadto, ako man lang sab
ang naglakaw sa maong
dalan ang mitusno sa akong
tiil sa asgad nga
dagat
ang mibati sa kahaw-ang
sa mga balas
ang namati sa ilang
natawhang
kahilom....

karon ikaw na sab,
dili kini lalim,
samtang ang mga bitoon
atua nagpalayo
sa paglantaw kanimo
samtang ang buwan
nagpadayon sa iyang
paglawig hangtod
sa pagkawala
samtang ang adlaw na
usab ang magpabati
sa iyang suwab nga
kahayag
ang kainit
nga modagsa sa imong
tingkoy nga
mora bag
giluba ka sa usa
ka punyal
nga hait pas mata
sa mga
himantayon
unya sa tinood
 lang
nagpaabot man diay
sa imong
hinanaling
kamatayon

notoryos

lahi man
ang imong
byahi 
paingon sa
langit

daghang
nag-iyak sa
mga gilubong
sa mga patay
nga imong
naligsan sa
dalan nga
imong giagian

paingon sa
imong langit.

matod pa ni nanay

wala ko na handuma
ang lawak.

ang mga hubo nga
lawas nga gahukas
sa ilang mga
anino.

kahibalo ako sa
mga pagbati nga
gikan didto.

gibayaw ang tanang
mga patay na unta
sa pito ka langit.

mao diay nga adunay
nagpatay didto.
mao diay nga adunay
nagpakamatay didtong
dapita.

ang kalipay gitugbangan
man god 
usa sa pito.
walo sa wala.

gisul-ob ko na ang
purol isip hukom ko
sa akong kaugalingon
gibutunisan ko na
ang akong
kwelyo.

kon giunsa ko 
pagpalong ang sunog
mao man hinoon
ang pagyabo ko 
sa gasolina sa akong
ulo.

dakong kahadlok ang
mahitabo
kon dili pugngan ang
lakat og latos sa
itom nga kabayo.

giunsa ko ba pagamit 
ang akong duha ka
kamot
giunsa ko ba pag-atiman
sa renda nga kabilin
ni tatay kanako

mao man ugaling
sayon sultihon apan
sayod ka gayod
nga haskang lisora
buhaton.

sama kini sa imong
balak kanako.
ang akoa wala ko
na gibasa.

gitipigan, gilubong sa
pipila ka brazas,
tugon  pa ni Nanay
hantod nga siya
namatay.

ang imong tigmo nga ako lang ang nasayod sa tubag

lahi ka man
human sa halok
gitinuod mo man
gibati mo
ang mga tigmo
sa dila.

nasayod ang akong
ngabil sa tubag.
nagpakahilom ang
alingagngag.

ang gugma usahay
usa lamang ka dalan.
puros paingon
walay gustong 
mobalik.

gimug-utan mo ang
hangin.
wa na  nimo tinggi
ang dagat.

nasayod ako sa tubag
sa tigmo nimo
sa langit.
ang yuta mao ang
hulganan sa
atong kamatooran.

miputak ang inaan
dayog kahadlot sa sunoy.
ang tanan itlog
puros lang kini
pagalung-agon.

bakay

mibakay si inday
aron sa paglikay sa pagsabod
sa iyang sanina sa kagingking
ni ondoy.

hinoon, human sa dula diin
siya mao ang midaog nagbasol
sa usab siya sa maong
pagbakay.

sa milabay nga panahon
anaa gihapon ang paghinumdom
nga kon unta 
wala na lang siya nagmatngon
wala na hinoon silang duha
ang nagkadayon.

byahi

dili gayod mahakop ang
tanan bisan unsaon mo pa
pag-uyon-uyon ang imong 
mga tudlo, gani gamay lamang
ang mahipos, unya mubo 
ra usab kaayo ang panahon.

apan sulod sa kasingkasing
anaa ang kalipay kanunay
sa mga nangahulog, sa mga
nangausik, kay sa kataposan
ang imong palad, naanad na
man sa pagbati diha sa mga
nangawala.

hinoon, gaan kaayo ang kamot
nga mohapohap sa buhok sa
imong gihigugma kon wala na
ang mga balas diha sa imong
palad.

hinoon, mubo ra usab ang
panahon sa paghapuhap, gani
sa dihang gisugdan mo na kini
mibusina naman ang sakyanan
sa byahing maoy tinubdan sa
tanan

alibangbang nga puti

gipasagdan ko ang panahon
nga nag-una kanako
nagpungko ang anino
nagpaabot sa wala, sa
dili na moabot, ang ugma
kuno moabi-abi kanako sa
usa ka lawak, ipahaluna ako
sa kilid sa bentana aron 
molantaw sa mga wala gayod
nako mahikap bisan makausa
bisan gani sa damgo, unya ako
usa na katiguwang nga walay
mga pangutana, sa pagpaabot
sa wala, sa pagpaanod sa
panahon, sa pagpiyong sa
mga mata, sa pagpatong sa
alibangbang nga puti
diri sa akong agtang.

tilapya

kagabii ang katulugon
nawad-an sa gahom kanako.
nakatulog ang lawas apan ang
mga mata sa akong kalag
wala nagpiyong.
natingala ako ngano nga
wala man gikapoy ang akong
mga tiil.
nagpadayon kini sa iyang
lakat didto sa baga nga
habol.
ang akong hunahuna
nagsayawsayaw sa alugnan.

gisubay ko ang dalan sa akong
kasingkasing
nga karon nag-ingon kanako
"ikaw magpabiling mahigugma"

"dili kini sala, dili kini makadaot
kanimo, apan pagbantay lang 
usab.

gamhanan ang gugma
dawata kini, ang iyang gahom
lapos sa imong dughan,
punyal, hait nga punyal unya
ikaw usa ka hubog
nga nagpatara sa iyang
mga pagluba"

ayaw lamang ug kumpyansa
sa imong palad.
kapila na ba gisagpa ang imong
nawong
atubangan sa daghang katawhan?
gibali bali ka
morag sinugbang tilapya.

ang pari

napandol ka sa hait nga
bato 
sa tunga sa dalan nga
imong giagian 
sa tuman mong pagdalidali
aron moabot ka na gayod
sa imong padulngan

sakit ang kumagko
nagdugo
apan wala kay gihimo

usa lang ang tumong
ug kini kinahanglang buhaton
unya na ang samad
siya na ang mag-ayo sa iyang
kaugalingon
siya na ang manarapo sa iyang
dugo
kay ning panahon sa pakigbisog
walay sakit ang samad
unya ang dugo
dili makahadlok samtang
wala pa ang pari
nga mogawas sa naabli mo
nga panit

sa kisaw ug kahingawa

sa pagsulod mo sa 
pultahan sa katulugon
makita mo ang dakong
dagat sa kawanangan
ang mga bitoon nanglabay
lamang 
ang imong mga pangandoy
migilak
sa tumang kahilom
atua didto ang imong
dakong sakayan nga naglutaw
sa mga panganod
unya ang timonil niini
misuot sa mga mata sa kasingkasing
ang iyang mga kamot
ug bukton nga
mga bulawan

bag-ong dayo ka dinhing dapita
bisag sigi ka na dinhi
bisag kaila mo na ang tanang bulok
ug ilang mga gisuot
human niini kon ikaw mahigmata na
ug mogawas sa usab sa maong
pultahan
bisag dili mo na kaayo mahinumduman
kon unsa gayod ang nahitabo
nimo didto
bation mo ang kamingaw sa kalinaw
nga wala dinhi sa atong kalibotan
sa kisaw ug kahingawa.

lapos sa mga bentana nga hagbay rang giablihan

kagabii 
nadamgohan nako ang
akong mga ginikanan
samtang kini sila nangaon sa
talad kan-anan unya ako
atua mao pay pagpanuktok
sa pultahan
giablihan dayon gipahimangnoan
nganong ako sa kanunay
maulahi man sa maong
panaghugpong

naulahi kanunay ang
gakos sa tumang kamingaw
unya sa ilang mga mata
gisulti ang pagdapit
paingon sa lugar sa kahilom
sa kalinaw ug
sa kalipay

giingnan ko ikaw
nalimtan ko na pagdagkot ang
mga kandila sa saad
sa gugma
sa pakigsandurot

hapit na maupos ang
kandila
nag-ung-ong na ang
laing dalit sa laing
panaghugpong

ang mga kamot nagkurog
na sa kahinam
ang mga bukton gilabay-labayan
sa hangin
lapos sa mga bentana nga
hagbay rang giablihan

aron mabasa mo usab ang gisulat sa panahon diha sa imong agtang ug aping.....

ang inahan sa tanang iro
dinhing balaya
gimota na, gikagid pa gyod
baho, hugaw lantawon
matag higda niini sa kilid
sa pultahan nga sa pipila ka tuig
maoy sigi niyang gihimo 

nalimtan mo na ang iyang 
pagkaitoy kaniadto
nga gikalipay sa tanang tawo
dinhi sa sulod sa balay
ug bisag sa mga ninglabay
lamang

usa lang ang imong gipangandoy
nga unta kining iroa
mamatay na dayon ilubong sa
atong nataran aron
mamahimong abono sa punoan
sa mangga

gihandom mo ang mga pagpamunga
unya sa mangga
ang pagkawala sa kabaho
ang pagkawagtang sa kagid
sa atong panimuyo

karong buntaga samtang nagpahaluna
ako sa pinahapay sa akong buhok
aron matabonan ang nagkalapad
nakong agtang
nakaingon ko sa akong kaugalingon
kon ikaw usab ning sayong
kabuntagon manamin aron
makita ang imong nawong aron
mabasa mo usab ang gisulat sa
panahon diha sa imong
agtang ug aping.....

matahom

sa paghalok mo sa 
imong gimahal
hunahunaa ang 
milabay nga panahon
ang kamatooran nga
kini karon usa ka lamat
lamang sama sa
usa ka damgo nga 
mawala dayon bisag
unsaon mog hinumdom
dili mo na gayod matataw
kon kinsa kadtong didto
kon unsa ang gisulti 
kon unsa ang angay nga
buhaton.

ah, kadtong gihagkan mo
mao ang matahom nga
kamatayon

ang pagbasol

naabot ko na ang lugar
sa akong mga damgo
gisulayan ko kinig puyo
apan sa ikatulo ka adlaw
gibati ko na dayon ang 
kalaay, busa misulay ako
pagawas dinhi aron balikan
ang akong gigikanan apan
ania ako sa tunga sa dakong
gapnod sa pikas tampi 
nakita nako ang lubog nga
kawanangan nga nagsulti 
kanako sa among gisabotan
nga human matuman ang
damgo dili na gayod ako
makabalik sa akong gibiyaan.

Ang mga mangingilad

Ang mangingilad nagtuo
nga siya nakai-lad
dihang gihalad niya ang langit
sa iyang biktima,
samtang ang nailad,
nagpakaruingnon nga nailad
og milangoy sa langit
nga nalunod sa lim-aw


Mga papel nga gihuptan
sa duha ka bu-ang nga nagtu-o
nga ang gugma ilad-ilad lang,
nga ilang gihuwad sa sa ilang
mga basiyong galamhan

Ang kahangal maoy kaatbang
sa kinaadman
asa mo ilugar ang gugma?