Ngano, Akong Pinangga?

Kapakyasan

Gumonhap

Balak Ni Manuel Lino G. Faelnar

(1) Rosas sa Gugma

Ni Manuel Lino G. Faelnar

Rosas sa gugma bulahan ka.
Bisan og kinsa walay sama
Sa imong forma.

Katahum nimo tan-awon,
Kahumot nimo simhuton.
Himaya ug kalipay,
Sa atong paghigugma-ay,
Walay kulang bisan og dyutay.

Labihan kabaskog sa kalipay
Ikaw ug ako tagsa-tagsa,
Sa kaugalingon tang duha,
Kita naghinatagay.


Trans. By Manuel Lino G. Faelnar
Rosas sa Gugma - Rose of Love

Rose of love, you are blest
Your lovely form no-one can best.

How beautiful you to behold,
How sweet to feel your scent unfold.
Ecstacy, happiness,
In our loving
We lack for nothing.

So strong is the joy that we together,
You and I from our very selves,
give to each other.

.

(2) Sinugo Nga Mamunga

Ni Manuel Lino G. Faelnar

Sinugo nga mamunga,
Bulahan tang gugma.
Tungason ang kabunturan,
Baktason and kapatagan,
Suhidon ang kalasangan,
Ubogon ang kapitaan,
Hiyas sa kalipayan,
Angkunon sa kalagman,
Didto sa kalanguban,
Sinugo ang atong kapalaran.

Sinugo nga Mamunga - Ordained to be Fruitful
Trans.by Manuel lino G. Faelnar

That our love be fruitful it was ordained.
Mountains would be climbed,
Plains would be trekked,
Forests would be explored,
Wetlands would be waded,
In the deep caverns would be claimed
Love's jewel untamed.
Our fate was fore-ordained.



(3) Imoha ako, akoa ikaw,

Atong gugma dili mulangyaw.
Kalami sa paghinumdum,
Gugma nga inugum,
Gugma nga tinigum,
Atong ampingan,
Kalipay walay katapusan

Gugma -Love

Trans, by Manuel Lino G. Faelnar

I am yours, you are mine,
Our love will have no passing.
How ecstatic the remembering.
Love devoured,
Love consumed,
Let it by us be cherished,
Joy without an ending.

[Lubi,
Buot nakong i-ambit kanimo kining tulo nako ka balak ug ang hubad sa Iningles. Kini
gipanitik na didto sa Makata, http://www.dalityapi.com. Kining Makata usa ka magasin
sa balak nga naningkamot nga ipaila-ila ang mga balak sa lain-laing dapit sa Filipinas
aron ma-ilhan. Ang nagpadagan ni-ini mao si Prof. Santiago Villafania sa Emilio Aguinaldo
College. Pangasinense si Villafania. Ang mga balak mapadala ngadto kaniya sa svillafania@yahoo.com ug sa sonny@eac.edu.ph .

[I'd like to share with you three of my poems on love with my English translations. They have been published Makata, http://www.dalityapi.com. Makata is an internet poetry magazine which seeks to introduce poetry in the regional languages to non-native speakers. It is run by Prof. Santiago Villafania of Emilio Aguinaldo College. Villafania is a Pangasinense.Submissions may be made to with cc to svillafania@yahoo.comand
sonny@eac.edu.ph .
Manny]

Ang Damgo Nga Gibiyaan

Ang banog galupadlupad sa mananoy nga awit
Mitusik sa kasingkasing nga nangandoy sa langit
Nga way kahuptan nga utlanan, way kaabtan nga pahulayan,
Kay diay wala ang gidamgo sa ibabaw kun sa unahan.

Matod sa banog sa mananoy nga awit: "Ang damgo nga akong gibiyaan"

Ang tiunay kong damgo! Ania na ako, sa way paglangan,
Misakay sa pako sa Amihan paingon sa habagatan.
Ang banog gatultol sa dalan sa kagawasan, sa kalipay, sa damgo
Nga gibiyaan.

Akoy
2007.4.25

Tabanog

Buot kong pugngan
ang tanod nga gihigot kanimo
patugpahon ka sa yuta
og mutungtong ang akong mga tiil
nianang lapad mong pako'
Apan dili mahimo...
nasayod ko
babag ang akong kabug'at
sa imong paglupad
Magpabilin na lang ako dinhi sa yuta
sud-ungon ang imong
pagkuyog sa huros sa hangin
Padayon sa paglupad, kab-ota ang imong
mga damgo
Hatagi sa kalipay ang mga bata
nga naghangad kanimo
Lupad tabanog...
lupad....
Kon ikaw mutugdon na
ania lang gihapon ako
nagpaabot
bisan dili makasakay
nianang imong anino.


Yani

Salingsing

Sa imong pagtoyhakaw
nanganinaw ka sa langit
kanhing dag'om, dugdog, kilat og kangitngit
nahanaw na

nikuyog sa dagkong lugas sa ulan
nihalok sa yuta
nibanlas niining tanaman
naibot, napokan, tanang nagian
sa bul-og padayon nga gianod

nahilom ang palibot
mihunong ang takna
mihubas ang baha
misubang ang adlaw

ikaw nga salingsing
naghatag paglaom
mapagarbuhong mulahotay
latas sa panahon.


Yani

Ang Tipaka Sa Kinabuhi

Ikaw, ang mibungat
Ako naminaw, gitisok
Sa linghod kong alimpatakan
Nahimong handomanan.

Karon,akoy misugilon
Ikaw ang mihinumdom, gigitik
Ang imong dughan
Sa pulong gibuy-an.

Kalipay sa panaghigalaay
Gilubong sa kagahapon,unya
Pag-abot sa takna
Migitib gikan sa kangitngit.

Akoy
2007.04.12

Binhi

Dili na maihap sa tudlo
ang mga ting-ulan ug ting-init
nga imong nalabyan

Abi ko'g nadugta ka nas ilawom sa yuta
Hinuon nia ka man minggitib
mibuak nianang imong liso nga sudlanan

Paghinay baya sa imong pagtubo
ampingi ang paglipang sa imong mga gamot'
Tan'awa ang luna' nga kanhi imo unta
karon duna na baya'y mga tanom nga gatubo.

Apan pasagdi lang...
Nindot usab nga ikaw nabuhi
Lunhaw unya ang imong mga dahon
humot ang mga bulak
Mupuno sa kanindot niining akong tanaman
nga maoy maghatag kalipay sa
kinabuhi.



Yani

Tulo Ka Balak

Linghod nga Gugma

Tana sa kabukiran,
Ilalom sa mga bitoon,
Na-ay palad nga malipayon,
Gakson tika ug hagkan,
Gapuson sa mga bukton,
Ining bulahan nga himaya
Linghod tang paghigugma.

Young Love
To the hills ket us go
Into the lovers' bough,
Now breathes our happiness,
Great will be our kisses,
Great too our embraces,
In ethereal joy we kiss,
Love so young is bliss.

Atong Tinago

Ig-agi sa dugayng panahon,
Timan-an nato ang kagahapon,
Usa ka gabi-i gihatag nako,
Ngadto sa imong mga tudlo,
Ang akong kagamhanan,
Nga imong gidawat ug gigunitan.
Kini gyud ang atong tinago,
Kita ug way lain ang nahibalo,
Isulod sa kasingkasing aron hinumdumon
Ang gibuhat nato sa kangitngitan,
Usa ka gabi-i sa kagahapon.

Our Secret
As time goes by,
Let us remember our yesterday,
The night I put
Into your hands my power,
And you took it and held it.
This is our secret,
Only meant for you and I.
Let us put this in our hearts
For us To remember by,
The things we did in the dark,
One night in the yesterday of our life.

Ating Lihim
Pagdaan ng mahabang panahon,
Alalahanin natin ang kahapon,
Isang gabi binigay ko
Sa kamay mo,
Ang aking kapangyarihan,
Na iyong tinanggap at hinawakan,
Ito ang ating lihim,
Ang ginawa natin,
Sa isang gabing madilim,
Ating ilagay sa loob ng puso,
At alalahanin.

Bendisyon
Sana ikaw ay laging maligaya,
Sana ikaw ay laging masaya,
Sana ang loob mo ay laging magaan,
Sana sa buhay mo ay walang alinlangan,
Sana walang magpaiyak sa iyo,
At sana darating sa iyo
Ang magandang kapalaran

Bendisyon

Hinaut unta kanunay kang malipayon,
Hinaut unta kanunay kang masadyaon,
Hinaut unta ang buot mo kanunay magaan,
Hinaut unta sa kinabuhi dili ka paduhaduhon,
Hinaut unta dili ka pahilakon,
Ug hinaut unta muabot kanimo
Ang maayong palad nga gipangandoy mo

Benediction
May you always be happy,
May you always be merry,
May your cares always be light,
May there be no doubts in sight,
May none make you cry and suffer,
And may you in your life acquire,
The good fortune of your heart's desire.
© Manuel Lino G. Faelnar
--
[Lubi, I-ambit nako kanimo kining tulo ka balak, sinulat nako,nga bag-o pa lang napamatik sa, Makata, patik sa Abril 8, 2007.Ang unang balak, Linghod nga Gugma naay asoy (dili usa ka hubad) nga Iningles.Ang ikaduha nga balak, Atong Tinago, naay hubad sa Tinagalog ug Iningles.Ang ika-tulo nga balak, Bendisyon, naa poy hubad nga Tinagalog ug Iningles.Ang tulo ka mga balak naay katungod sa sinulat (copyright) sa akoang ngalan.Apan kun miangay ka sa balak, imo ning ma butang sa imohang blog ug sa Lunsayng Bisaya.Maning]
--
Manuel Lino G. Faelnar
Puli-pangulo sa KaManilaan
Vice President for Metro Manila
Kapunongan sa Pag-amping sa Atong mga Pinulongan
Save Our Languages Through Federalism Foundation, Inc. (SOLFED)

"Kun mawagtang and imohang pinulongan, mawaggtang and imohang
kaugmaran, ang kaadunahan sa salabutan, usa ka buhat sa panabut."
"When you lose a language you lose a culture, intellectual wealth, a
work of art". (By Kenneth Hale, who taught linguistics at MIT).
"Ang mga pulong kun igo-igo ang ilahang gahum, maka dala sa mga katawhan
sa usa ka panaw, tinuod ba kundi sa hunahuna lang, nga sa duha kanila
makahimo og handurao kundi, makadason sa katinuud."
"Words, if powerful enough, can transport people into a journey, real or
imagined, that either creates a fantasy or confirms reality." (By
Rachelle Arlin Credo, poet and writer).

Lima Ka Balak

(I) Naghinatagay sa atong Gugma
(Loving Each Other)

ni Manuel Lino G. Faelnar

Naghinatagay ta sa atong gugma,
Lawas ug kalag walay duha duha.
Hinatag ka sa Kapalaran,
Nga angay gyud pasalamatan.
Dili ko hingkalimtan,
Mga takna sa paglaum,
Takna nga labihan katahum,
Nga kita sa usa'g usa,
Kalipay naghinatagay,
Kinabuhi walay ikamahay,
Kini ang sukod sa atong kalipay.

Trans. Loving Each Other
(Naghinatagay sa atong Gugma

Our love we gave to each other,
freely body and soul together.
You were given by Fate to me,
T'is right that thankful I should be.
We freely gave to each other,
Moments of hope, loveliest moments
To be treasured.
There will be no forgetting,
A life of no regretting.
Thus is our happiness
To be measured.


(II) Mga Takna Sa Gugma

Sinulat ni Manuel Lino G.Faelnar

Bulahan ang adlaw nga kita nagkaila,
Didto nagsugod ang atong gugma.
Gugma nga putli,
Mao'y atong gibati.
Himaya ang mga adlaw sa atong
Paghigugma-ay,
Katam-is sa mga takna sa
Paghinagkanay.
Kinasingkasing, walay
Katapusan,
Ang kalipay ning atong
Kalibutan,
Sa atong gugma
Adtong mga adlawa



(III) Sinapyanay sa Gugma

ni Manuel Lino G. Faelnar

Sa mga takna nga kitang duha,
Nagsinapyanay sa gugma,
Kalami pangandoyon,
Ang tam-is nga kaugmaon.

Sa gugma atong gihalad,
Ang lawas ta ug kalag,
Gibanhaw nimo ang pagbati,
Gihatagan og bag-ong kinabuhi.

Ug pagdawat mo sa gugma,
Kalipayng gibati walay sama.
Unta daghan pang higayon,
Nga kita sa kalipay magpadayon.



(IV) Introibo ad minas Solomonis
(I shall enter into the mines of Solomon)
Ni Manuel Lino G. Faelnar

Musulod ko sa mga mina ni Solomon,
Didto ang akong kalipay sa ka-adlawon,
Ang hiyas sa hinigugma akong angkunon,
Nagahatag siya og kalipay ning pobre kong corazon,
Hiyas nga putli,
Ginhawa sa kinabuhi.
Musolod ko sa mga mina ni Solomon,
Kay didto ra ma-angkon ang bahanding himayan-on.

Introibo ad minas Solomonis
(I shall enter into the mines of Solomon)
Translation by Manuel Lino G. Faelnar

I shall enter into the mines of Solomon,
For there is my joy of the dawn,
The jewel of my beloved I shall own,
She gives joy to my heart's passion,
Gem most pure,
Breath of life,
I shall enter into the mines of solomon,
For only there shall delightful riches be in my
possession.



(v) Sa Bacolod, Larawan sa Buntag
Ni Manuel Lino G. Faelnar

Sa Bacolod sayo sa buntag
Ikaw ga-inusara,
Gahinuktuk, mura'g
Nagapa-abot sa hinigugma,
Masulob-on ang dagway,
Daw layo ang kalipay.



[Gipatik niadtong Hunyo 2006 sa Dalityapi Makata, Vol. 7, No. 6, http://www.dalityapi.com/makata/

Ang Duha Ka balak hinubad gikan sa English nga ako gihapong sinulat: Naghinatagay sa Gugma (Loving Each Other) ug Introibo ad minas Solomonis (I shall enter into the mines of Solomon).
Angay lakbitan ang Introibo ad minas Solomonis. Ang ulohan ug ang unang linya inspirasyon gikan sa karaan ug matahom nga bahin sa Divine Liturgy, the Introit, nga wala na ginagamit ron. Kini ang mga pulong sa Introit,"Introibo ad altare Dei, ad Deum qui laetificat juventutem meam" (I shall enter into the altar of God, to God who gives joy to my youth.) Ang balak Introibo ad minas Solomonis may nagpahiping daw erotika sama sa Awit ni Solomon ug gatuo ko nga kon basahon daw sama sa usa ka salmo.

Bahin sa paggamit sa pulong "corazon" sa ika-upat nga linya sa Introibo ad minas, gamiton unta nako ang binisaya nga pulong "kasingkasing" apan kay di lang tungod sa teknikal nga panginahanglan ug sa ritmo uban sa "ka-adlawon" (dawn) ug "angkunon" (to own), mao nga gihulaman kini gikan sa karaan nga saksak-sinagol English-Bisaya nga garay, "Very good sining kuay, nakita ko ang iyang katahum, nagahatag og kalipay, ning pobre kong corazon".

Ang Lima ka Balak tanan copyrighted nao]*

Manuel Lino G. Faelnar

--------

*Hinubad

Kon Maharag Ang Taknaang-Tore Sa Manila City Hall—

akong pamuniton ang mga dahon sa narra
gam-on nakong gamayng tabanog
sumpayon kong pinong ulan, iyang tugot
ug ikogan ko kinig alambreng bulawan
ayawg pusila, ha?
pasagdi lang nga magpautaw-utaw ni sa alimpulo
sa habagat, bisag karon lang
kay manakay ra ba sila si nene ug dodoy
ayaw una panindag sampaguita, neng
ayaw una pamunit og basura, doy
sakay mo ning akong tabanog
mangadto ta sa langit
tuslokon nato ang mata sa ginoo

--Tomas Sumakwel

Usa Ka Pagsil-ip Sa Mabini

Sugang neon, kidlap-kidlap, wala, nay
kinabuhi, ako, ikaw, kita, sayaw, mardigras
dinhi, bantawan, gugma, kaluoy,
Pagbati, bulawan, serbesa, ladies drink,
Panty, bra, brief, condom, agulo
sumsoman, kalag, magdudula, kita, ako, kinabuhi,
diaspora, dakbayan, dakbalay, ngitngit, hilak,
kasubo, balik, balik, balik,
sa, sabakan, kon, gugma, mo, di, na, wagas
pamatia, silaba, bakho, uha,
puya, sulod, basurahan,
putos, plastik, sama, nimo,
ikaw, ako, lang-og,
martsa, ngadto, bantok, dalan,
kagahapon,
karon, ugma,
ikaw
ako,
wala,
na,