dakong bukid nga upaw

kon sulayan mo ug sulat ang
kamingaw

sugdan mo kini sa usa lamang
ka pulong

ayaw ug dugangi
usa lang ka pulong

diha sa dakong patag nga
kawanangan

ibutang mo kini dayon
imong biyaan

alingiing ang panahon
unya ang mga kahoy

puros walay dahon
sa ibabaw sa dakong

bukid nga upaw.

estorya

ikaw lang usa
wa kay kaestorya

gisulayan ang
facebook

naghello ka
way tubag

nag-hi ka na usab
wa gihapoy tubag

ug karong gabhiona
nahinumduman mo

ang usa ka karakter
ni Tolstoy

kadtong kutsero
unya naas karsada

nga puno sa snow
pagkatugnaw

siya lang usa ug
ang iyang kabayo

nag-estorya.

karon ikaw lang
usab usa

ug ang imong
monitor ug ang imong
keyboard

nag-estorya.

managlahi na ang atong dalan

nalibog ko nimo amigo
kataas sa mga katuigan nga ikaw
nagsunog sa imong kilay diha sa
dinaginot nga kandila

giantos mo ang kagutom ug
kauhaw
ug nakab-ot mo ang gahom
nga gihatag sa mga
makatarunganon

karon ania ka
nagpaitoy-itoy sa usa ka
bugo nga politiko nga andam
na sa pagamit kanimo

gitunulan ka sa salapi
nabudlat ang imong mga mata
gisulod mo kini sa imong bulsa
nga walay busganan

karon kon mosenyas siya
nga mosayaw ka
paspas kang mosayaw

mora kag iro nga nagpaitoy-itoy
nagpakitoykitoy sa imong ikog
naghandom nga unta kining amo
nga bugo malipay kanimo

gilabayan ka na usab ug
bukog ug imo kining gitangag
ug gitagoan sa ilalom sa
salog sa imong balay

nahimo ka na nga iro
nga kon duna man gani hait nga ngipon
giandam mo lang kini
sa sugo sa imong among bogo

pagkawalwal mo
pagkasayang gayod sa gahom nga imong
naangkon
nahimo kang iro nga ug
suguon ug paghot
mopaghot ka usab

sayang, sayang ang tanan
kay ikaw misimang na sa kaligdong
ug katarong.

usa ka adlaw nga malipayon hangtod na sa kagabhion

sa unang pag-abre sa bintana
misulod ang kahayag
midap-ig sa akong aping
ug unya nadungog ko
ang awit sa hangin nga
gikan pa sa halayong panaw

pagkagaan ko
milutaw ako sa kawanangan
daw papel ang akong
kasingkasing
daw pak-an ang akong
mga tiil


nagpabilin ko nga naglantaw
sa duha ka bungtod sa akong
atubangan

giabot ko ang dakong patag
diin ang kabulakan nagpasad

usa ka adlaw kining malipayon
nga gihipos sud sa akong dughan

nindot ang pagsugod ug
nindot usab ang akong pagtapos niini

miabot ang kahaponon
napalong ang adlaw

gisirad-an ko na usab ang bintana
ug gipalong ang mga suga

sud sa lawak gipamati ko ang awit
sa kalinaw
ang kahilom nga misuot na usab
sa mga lawak sa akong
kasingkasing

paingon na ako sa katulugon
ug kanimo Diyos ako mapasalamaton

ang mayor kanhi sa syudad nga karon mokandidato pagkagobernador

naputi na
intawon ang iyang
buhok
sa pagpamuyok

mitaas ang iyang
suwang
sa pagtabon
tabon sa
mga uwat
nga tagaliog
na sa kabuang

walay migilak
nga bitoon sa
iyang duha ka
matang kunuhay
maampoon

patay ang
lam-aw
didto
sa tunga
sa iyang kalimutaw

bisag dili mokurog
ang iyang
dila sa pagpunay
ug bungat sa
makakuryente
nga mga pulong

apan ang iyang
simod
dili na gayod
kalimod

nga ang iyang
kasingkasing
mas gahi pa
sa akong ulo
nga sigi sang
yangoyango
sa iyang
pagkakuronto

ang kabahin sa mga wala nato hisgoti

adunay butang nga
sayod ka sayod sab ko
sayod gani ang tanan

apan walay mobungat
niini nga mora bag wala
kini sa atong atubangan

matag adlaw
anaa kini, dayag, sama
sa salog sa balay
sama sa hawiranan
sa hagdan
gihikap, gitumban
apan
walay mohisgot niini

mahuman ang mga adlaw
molabay ang mga katuigan
mangamatay kitang tanan
magpabilin kini ug silang
makakita usab niini
balikon ang atong
gibuhat: walay nakita
walay nadungog

nabuhi ang tanan
nga malipayon
walay babil ang
mga tanlag
nahitabo na ang
nahitabo

apan wala gayod
gihapoy hisgot

nagpabilin kining
matood
nga dili na maambat

salamat

adunay nagsunod kanako

ikaw.

anaa ka bay usa ka
katarungan?

isulti na kini kanako.

nahutdan na ako ug
mga katarungan.

mamati ako kanimo.

gusto ko pa unta nga
buhion gihapon ako

sa kapalaran

nga sa kanunay
nangayo kanako ug
katarungan

ikaw.

ikaw ang akong
katarungan.

salamat.

wala ang gugma

ang akong gigukod
mao ang kadalanan

nga sayod ka
walay kataposan

sa dihang gikapoy
na ako ug gustong
sa kadyot lamang
mopahulay

gidapion ko ang
akong mga kamot
sa akong dughan

wala na ang akong
kasingkasing.

walay pagkaayo

wa ko magsulat ug balak
ako ang kanunayng gisulat ning
balak

dili ako ang mga tudlo
ang mga pulong mao ang mga
tudlo kanako

kon ako lang gayod ang
pabut-on
mas maayo na  lang untang
iluom

laway ko itulon
ang tanan nga moabot
imnon

apan dili ako ang balak
ikaw ang balak nga gisulat sa mga balak
diri kanako

kon mahimo lang
isalikway ko ikaw, isalikway ko ang mga balak

ako ang
walay nahimo
kay sa kanunay samdan
unya
walay pagkaayo

kwidaw!

wa siya sugod kuno
mituntong sa habog nga
bintana unya
gipatuyanan ang
pag-ambak

wa sugod niyang
gipunting ang punyal
sa iyang kasingkasing

walay pisi ang kusina
sa ilang balay
walay hait nga sundang
gitay-an ang pusil

apan kwidaw, inig-abot
na unya sa pagkasamad
sa iyang kasingkasing

adunay nagbuhat niini
nga walay gigamit

apan nagmalamposon.

bukog nga gihiktan sa usa ka ginhawaan

wa ko sugod igkita ang akong kalag
mahimong hinimo ko lang kini ug
nagpakaaron-ingnon ako nga kini
siya mao usab ako, nga ako ug ang
akong kalag morag nilikit nga
budbod, pilit nga puti ug itom nga
nahisama sa usa ka pisi, anaa ako
nga nagpabuyag ug anaa usab siya
nga tigbuyag, nga usahay nagrebelde
ako sa usa ka pangutana: ako lang ba
ang sayop unya siya ang siging sakto?


gisulayan ko paghubad ang nakatagkos
kanako, apan wala gayod kini nako
mahimo, gibati ko gihapon ang akong
usa ka pagkalambigit, nga mora akog
usa ka ugat nga napiit, diha sa tunga sa
dugha ka bukog,nga karon maoy maghukom
kon ako angayan bang buhian ug angayan
bang prisohon,  ug ang kalag, mas hadlok
ang pangutana: angayan ba akong buhion
o angayan na ba akong patyon?

nilikit nga budbod, unod nga gitagkos sa
hangin, bukog nga gihiktan sa usa ka
ginhawa, duha ka panagsangka, apan
kanunayng usa ra, lisod bulagon,
walay ilhanan, kon asa ang lingkawasan.

naglibog ko nganong naglibog ka

misanib ang tubig
sa tubig
ang hangin sa hangin
ang panganod
sa panganod

nakita mo na kini
di ba?

unsa pa ba'y imong
ipangutana?
katingalahan ba
god kini?

misanib ang kahayag
ug ang kahayag
ang kangitngit ug ang
kangitngit
ang dahon mihapnig
sa laing hapnig sa dahon
ang gamot sa kahoy
milikos sa kaugalingong
gamot sa mao lang gihapon
nga kahoy

ang pulong misalapid
sa laing pulong

unsa ba ang katingalahan
niini?
unsa pa ang ang
wa ko matubag kabahin
niini
diha kanimo?

ang nahigugma sa iyang kaugalingon lamang

ngano ba nga kon kinsa
kadtong nagustuhan mo
gihinayhinayan mo man
ug salikway?

ingon ka wa mo tuyua
sama sa tanang gugma nga
wa mo usab tuyoa nga
gikasuko mo
nganong gadungan kinig
pangabot unya ikaw lang
usa ug nagkabuang ka
kay dili ka pa andam
sa pag-abi-abi kanila

wa mo matuyo
apan ang tinood
hadlok ka sa tinood
nga ang matood mong
gihigugma
mao lamang ang
imong
kaugalingon,

ang uban
nahisama sa mga anino
lamang
nga mahimong makamantsa
sa imong
gipanghambog nga
kahayag

gibali, gituis

si rudy namakak.
ang iyang takuban ang kaligdong.
sama ni mar, namakak usab
ang iyang gitakuban mao ang
laksot nga batasan.
nagtagbo ang ilang mga dalan.
nagbinakakay silang duha,
gibali nako ang tanan
gituis,
ug silang duha nahimong
mga tawong
sa unang higayon
nagsulti sa kamatooran.

ang kaugalingon ni juan

gipangita ni juan ang
iyang kaugalinong, nawa lagi kuno kini

gilatas niya ang tinae sa manok nga dalan
gikatkat ang mga buko-buko sa bukid
gisubay ang mga liki sa kawayan
ang mga ang-ang sa langit
gisusi ang mga langob sa pangpang
ang mga dahong laya sa ilalom sa samdang
gamot sa mga kahoy

wala kuno didto, miampo siya, mihural diha
sa mga dag-om
miyaka sa kalapokan nga dipuspos sa ulan
silong sa mga kawayanan
gipaabot niya ang takdol nga bulan

miabot ang iyang kaugalingon
nagpanglingo,
nahikatulog lang kini sud sa
ilalom sa karaang kaban

kutob lang ako dinhi

giablihan mo ang
bag

gipilo pilo mo pag-usab
ang imong mga
sapot

gisukod-sukod kong
pila gayod
ang masulod
sa gamay lamang kaayong
luna

nakapangutana ko
"kon asa ka paingon?"

mitubag ka

"nanghipos lang
apan kutob lang ako dinhi"

adunay nag-andam
apan dili mobiya

adunay mamutos
aron lang  manghipos

sa dihang nahug siya sa sakayan

ang di kamaong molangoy
nahulog sa sakayan

mikapa-kapa sa iyang
mga kamot ug
tiil

wala molutaw
natiglum nga morag
sinsilyo
lalom sa dagat

sa paningkamot
kalit kining nakatunga
mihirit ug ginhawa
giwakli ang tubig sa
iyang nawong
giabli ang mga mata

nakaamgo na kaha
siya nga
ang kinabuhi diay

bililhon?

ang kabugnaw sa lapokan

kasagaran
likayan ang lapok

kinsa bay ganahan
magkalapok?

kabaw lang
man seguro ang
nangitag lapokon nga
tunaan
diin siya gustong
maglunang
bisan pa ug hutdon
ang adlaw

naglikay ko
sa lapok

apan wa nako
natuyo nga ako
nadakin-as
ug nahug sa dakong
tunaan nga
lapok

maayong pagkalapok
ang akong
tibuok kalawasan

mata na lang
ang akong
gihawanan

gilantaw ko ang
adlaw
ang langit

sa dihang mikawas
ko sa lapong
naligo
nanglimpyo

aduna'y lahing
kabugnaw
aduna'y
kagawasan
didto sa kalapokan
nga dili
ko gihapon
hikalimtan

way molungtad sa kahangtoran

 i

ang buotan nga bata
nga sa matag buntag nanilhig sa tugkaran
tigtapok sa mga nangahulog nga dahon
sa punoan sa mangga
ning ting-init nga panahon

ii

ang sulundong asawa nga sayong mimata
naglung-ag, naghikay sa pamahaw
nagputos sa balon sa duha ka anak
naghapnig sa suoton sa bana nga
nagtrabaho sa pantalan

iii

ang magtutudlo nga
nag-andam sa tulunghaan
nagbansay sa saysenta ka mga
bata nga di pa kaayong kamaong
mobasa ug mosulat

iv

silang tanan, ug sa uban pang wala
mahisgoti dinhi
nagbuhat sa angayng buhaton
nagbantay sa lihok nga sulundon
nag-amping sa ilang kaugalingon
naghambin sa gugma sa isig ka ingon

pagkamubo lang gayod sa higayon
bisan silang mga buotan, dili molungtad
sa kahangtoran

mga linya kabahin sa balda ug kabalaka

 i

gusto mong
bisibisan ang gauga nga yuta

nagsugod na ug pangalaya
ang mga gabi-gabi


ii

gisungog ka sa imong
tanlag
kabahin sa mga tamsi
nga nangitag
ulod didto sa punoan
sa nangka
nga hagbay ra nimong
giputol

iii

makahilpa sa kasingkasing
ang kamatayon sa
irong ilang nalimtan ug
pakaon
sud sa iyang prisohan

iv

bisan gani kadtong
sunoy nga milupad
sa pikas laguerta
ug wa na makita tungod
kay ang iyang
duha ka inaan
naglumlom na man
 nakabalda usab nimo

v

makabalaka ang
alingiing nga panahon
nga morag
gikawatan ug hangin
sa tibook
kagabhion

iv

giiyakan mo gihapon ang
bagtok nga natikig
sa kilid sa sandayong
nga gustong molantaw ug
adlaw
sa dihang miabot ang
iyang kamatayon

hait

gisimba ko ang
pulong

apan sa pagsimba
niini

gidagit ko usab
kini

giputos
usahay ilabay

kasagaran
gigaray gipasinaw

gihimong mga
taming

adunay uban
nga mga rebulto lamang

mga suluguon
ug mga higala

wala nako awaya
ang pulong

gianad ko kini
sa matag adlaw

sa akong kaugalingon
gihaploy

wala nako
mabantayi

naulog-ulogan ko
sa pulong

ako karon ang
iyang gidagit

gitaral, giguyod
giinat, gipakli

bunol ang akong
aping

bali ang akong
bukog

samdan ang
akong kasingkasing

apan ania
salamat

hait ang akong
kalag
talinis ang
akong
tutok

ang sunod nga malingla sa laway sa lawalawa

ania ang
lawalawa

nangluwa

nagmugna ug
balay gikan sa
iyang laway

balayang
lit-ag

nindot kaayo
sa lamok ug
langaw

nalit-ag
gikilaw

gilantaw mo
ayaw palabi

basin ikaw na
ang sunod niini

anak ni Bathala

sa unang aswat
bug-at

midaghan ang
kabug-at samas

mga lugas sa
mais nga

nahimong bato
sa kasingkasing

misamot ang
kabug-at

matag adlaw
matag oras

gipadaghan ang
kabug-aton

mapasalamaton
ka na karon

pagkagaan na
sa kabug-aton

nagmadaagon kana
ikaw ang anak ni Bathala

ang naandan

mikuhit ang
naandan

mibangon siya
mibalhin sa kusina

mikuhag usa ka
basong tubig

giablihan ang bintana
aron sa makausa pa

lantawon ang
gaitom nga langit

hain na ba ang
mga bitoon?

gitutukan ang
langit
miagas ang
luha

wala ang bulan
sama sa naandan

ang di katingalahan

katingalahan

nganong gibati kag kamingaw
sa wa mo gani sugod pa igkita?

mas labawng katingalahan

sa dihang nakita mo na siya
pagkabuang mo diay

walay bisan usang kiting
nga siya ikahingangha

naglami

misuroy ang tiil giduyugan sa kamot
mikitiw ang mga kumagko
nanipis ang kubal sa lapalapa
nga mikapakapa dihang
nakita mo siya

sugid sugid ginagmay
sumsom sa mga sugilanon nga
walay klaro ug asa paingon
bisag unsa na lang
mahulipan lang una ang
kahayag nga
gaatang

bugnaw na ang hangin
painit sa palad diha sa dughan nga
hamis
diha sa buhok nga humot
diha sa aping nga manggahon

gipaningot ang ilok
nagbasa ang
ngabil

karon na ang panahon nga alagdon
paingon sa mga ang-ang sa kalimot
paingon sa ngiob nga
dapit diin timplahon na ang
palami

dukot, kaduhingot, diha sa nindot nga
awit sa kagaskas sa
gitangag nga kahilom

sulat que sulat, que sera sera

dakong sala ang pagtutok

maong likaya nag pagtutok

sakit baya kon ikaw masuntukan

sa imong gitutukan

busa pag-imbento ug tutok nga

dili maatikan sa imong gitutukan

dunay tutok nga lihay

anggol anggol gamay

morag ang imong gilantaw ang kalsada

apan sa kilid diay

siya,

obvious ra pod ang sunglass

bistado na kana

dunay tutok nga kunuhay wala matuyo

morag lapis nga nahulog unya imong gipunit

unya imong gipangutana kon

iya ba kini

dunay tutok nga tininood

nga bisan ug anaa ka na sa imong higdaanan

nagtutok ka gihapon

sa kisami nga karon naglibog

ug siya ba ang imong gihigugma

ang mga wala matuman

ang tiil nga morag kadak-a
sa tulay nangita ug suba
nga nangitag mga kamot nga
morag kadak- ug tiil

ang tulay gusto pang motaas
sama sa imong pangandoy
nga unta ang imong mga kamot
makabati ug kabugnaw sa suba
nga wa ganahi ug mga tiil

ang suba milayas ug ang mga
kamot nangalaya unya ang mga
tiil nahimong tulay paingon sa
usa ka pangandoy nga
gustong mahimong langit

ang langit nagtigom ug mga dag-om
nga gihandom sa suba nga nauga
human ug layas
ang mga kamot wala makauyon
sa mga tiil nga misayaw sa
tulay nga gilantaw sa langit

kabahin sa mga ulod ug mga alibangbang

ang mga ulod nga nangahimong alibangbang
nabuhi diha lamang sa pagsunodsunod sa ilang mataglubot kaniadto

sa dihang migimaw na ang ilang mga pako
nag-iyahay ug panglupad

suroy-suroy sa kabulakan sud sa usa o duha ka adlaw lamang
unya wa na dayon igdungog.

tagsa-tagsang pahiyom nga hilaw

nakakita ka na ba ug
patay nga bitoon?

kadtong nahug sa
baybayon unya sa dihang
nagtinga na siya
haskang
nindota sa iyang
siga
morag hunghong
nga igo lang milabay
sa akong tingkoy

nakakita ka na ba ug
hilaw nga pahiyom?

ako nakakita na
daghan na kaayo

kadtong gibalibaran
sa giaplyan nga trabaho

kadtong wala kahulam
ug kwarta para ipaopera
sa apo nga
gikatarak ang mata

kadtong wa kasakay
sa bus kay
kulang ang pamilite

ako sab
daghang pahiyom nga hilaw

nabati lang nako
apan wa ko makita
kay sa panahon nga
mahitabo kini
walay samin sa akong
atubangan

unya ang mga mata
sa nagtan-aw kanako
lubog man pod
sa ilang gibitbit
nga kapakyasan

ang kaminyoon nga wala nay asin

Ang inun-onan
wala nimo asini

labaw na ang
tinolang diwitdiwit
haskang
tab-anga

ang akong kape
wa sad nimo
asukare

unya mitubag
ka,

mao kana ang
kaminyoon

miabot na ang
katab-ang

ug usa niana ang
hinungdan

mahimong ako
mahimong ikaw

dili mahimong
ang tasa og ang
kutsarita

o ang kaldereta
o ang

isda mismo nga
patay na nga miabot
sa atong kusina

buhi lang gihapon

nag-inosara ako
sa pipila ka tuig

ako rang usa
maligo
sa beach

katkat sa
bukid

layat sa pader
kitkit sa
kamoteng hilaw

ako ra usa
ang nanambid
sa atop
sa among
balay

ligo sa suba
islayd sa bungtod

ambak sa
pangpang

....

apan buhi
lang gihapon

pagsupak sa dila

gisulayan ko na
pagsupak ang giilang
lamian sa
akong dila

ania,
ako ang nagniwang.

alang kang Padre D.

sakta ka 'dre
wa nay mapili

kadtong pungot ni
arroyo
nga atong gibutang
sa pwesto

nga karon
naglingkod na
sa trono sa
iyang gahom

labaw pang
maru
hinoon

alang kang P.

sayod ako sa akong gipangita

gipangita bisag wala kini mawala kanako

sayod ako kon asa kini

dili kini halayo kanako

wala ang gugma niini apan

gikinahanglan sama sa hangin

wala kini kanimo wala usab kini kanako

apan aron kini makit-an

ug mahangop bisan sa usa ka higayon lamang

kinahanglan nga ilabay una ang tanan nga ania kanako

ang akong ngalan

 ang akong kagahapon

 ug ang akong ugma

tungod ug alang lamang sa usa ka karon

nga dili gani kaayo bililhon

sa dihang miabot ang gugma

sa dihang wa pa miabot ang
gugma
adunay dakong lilo sa
imong kasingkasing
unya
nagtuyok-tuyok ka
lamang
sa imong
gilingkoran

sa dihang miabot na siya
nga naghambin ug gugma
alang kanimo

mihunong ang lilo
napondo ka
samag usa ka barko nga
nakadunggo na sa iyang pantalan
unya adunay usa ka pasahero
nga nalimtan ang gidala
nagdagan nga minaog

gitagbo siya sa gugma
ug naghalog silang duha
sa kalibotan nga ila
rang duha

larawan mo

anaay naa kanimo nga
nakapabuhi sa akong dugo nga
patay

larawan mo lang gani kana

wa ta sugod magkahibalag
wa nako mabati ang kainit sa imong kamot
wa ta magkadug-ol
busa dili nako ikapanugilon ang
imong kahumot
o kabaho ba kaha

anaay naa lang kanimo nga
nakapatandog kanako
apan dili gayod nako matugkad

larawan mo lang ang akong
gikubtan
apan mikurog na ang akong
kabukugan

pagkalayo natong duha
bitoon ko
alibangbang ka

kon litokon mo lang unta ang akong
ngalan
andam akong magpatihulog sa akong
hayhayan

sapatos, tiil, tunob

basahon mo ang akong
kinabuhi pinaagi sa akong
tunob

magpangyango ka

dili ko bug-at busa dili
sab lalom ang
akong tunob

gamay lang ang akong
tiil
busa maalaan ang akong
tunob sa
usa ka iring

apan unta hunahunaon
mo
basin ug dili lalom
kay batohon ang
yutang akong
gitumban

unya gamay ra
kaayo ang akong
tiil
tungod kay
dako ra usab kaayo
ang panglantaw
sa imong mga
mata

mahimo usab
nga iring ang akong
takuban karon
unya ang
akong gigamit nga
sapatos

mao ang imong
sapatos
busa misamot
kagamay usab
pag-ayo ang
akong tiil

karong adlaw, ako ang gasunod sa akong tunob

matag adlaw
molakaw ko

apan lahi
ang mga adlaw nako karon dinhi

ako ang
gisunod sa akong
tunob

unya ikaw ang
misul-ob sa
akong sapatos

natunok dili ang
akong
lapa-lapa
kon dili ang akong
tilaok

baha

ang pulong
gikan sa atong baba
unta
suklian sab ug pulong

pinaagi niini
makahimog sugilanon
ang mga bongbong
ug makatindog ang
mga haligi aron madayon
ang paghimo sa
usa ka panimalay

apan ang akong
pulong gisuklian mo man
ug lalom nga pangagho
dayon nianang
lagom kaayo nga
kahilom

wala ko'y  nadungog
ug ang akong nangabri nga
pultahan
nahadlok nga basig ang
mga bisagra
matay-an

ang imong kahilom
akong gisuklian ug kahilom
ug kitang duha
namati kon kanus-a
mobiya ang mga tunob
dinhi
sa atong tugkaran

gitutukan ko ang mga
lingkoranan nga
bakante

milabaw ang imong
panglantaw
miduslit sa aping
sa kawanangan

mibaha ang tubig
miapaw sa hagdanan
apan wa ko
kabalo kon dis-a
kini gikan

ang hangal

pagkahuman sa atong pag-ila-ila
abi kog
aduna kay makitang katarungan
nganong
kinahanglan sa tawo ang laing
tawo

naulaw ko

aduna kay kamot nga giisa
abi kog
para ako
apan para man diay kadto
sa langit

makiglamano na man
unta ako

aduna kay gustong gakson
ug miabri usab ako sa akong
mga bukton
abi kog ako na kadto
nga makatilaw sa kainit
sa imong
hagwa
apan para man diay kadto
sa hangin

mipahiyom ka
nasaypan gihapon nako
para man diay kadto
sa imong samin

naulawan ko
midali kog palayo kanimo
unya mibuhakhak ug
katawa ang
akong anino

talagsaong isla

gisulayan ko pagsumpay ang
duha ta ka isla pinaagi sa usa ka tulay
nga pangutana

ang imong gitubag lain sang pangutana
busa wala masumpay ang duha ka isla
pinaagi sa usa ka sakto unta nga tubag

kusog ang sulog sa tubig sa atong kalay-on
gisulayan ko ug himo ang usa ka sakayan
aron unta maanha ko ang imong isla apan
wala kay lapyahan unya ang imong baybayon

walay kadunggoan. Natugkad ko na dayon
ang tinood nga kalalom sa atong managlahing
kalibotan, ug ang kalapad niini walay
makapanugilon.

usahay makalibog, nganong ang ubang isla
bisan ug walay tubig ug tanom, giganahan
man gihapon sa maong higayon?

walay balor kaha?

tigulang na sila
mahimong nahikalimot lang

naglingkod si tatay sa bangko sa kilid sa pultahan sa among balay
unya si nanay nga gatakiang kay mihubag ang iyang tiil milabay

kalit lang gibunalan ni tatay sa iyang baston ang tiil ni nanay
ug ang tiguwang kong inahan natumba intawon ug wala kabangon

nadungog ko ang letseng yawa ug mga demonyo ug mga peste

gidali namog bakod si nanay unya durong katawa ni tatay

tigulang na dila
mahimong nahikalimot lang

apan ako dili gayod mahikalimot niini.

gisulat ko kini aron unta akong masayran nganong nahitabo kadto

nagpakilimos ako sa hunahuna apan ang iyang gilabay kanako mao lamang ang  sinsilyo
usa ka dako

nga bisan kon mahulog kini sa dalan unya makit-an sa mga batang latagaw
dili na gayod kini nila pamuniton

walay balor kaha?

nahinumduman ko lang

galinti, gadalugdog
unya kusog ang hangin

mikalit ug abli ang pultahan
ngitngit kaayo ang
kagabhion

nangurog si nanay
nga gahawid sa benditadong lukay
ug kandila nga iyang
gidagkotan sa
posporo ni rizal

mibungat: "kinsa ka?
kon yawa ka pahawa
kon tawo ka
pakita!"

paghandum

moabot sa atong pangidaron nga ang katulugon nipis na lang kaayo.

ang bulan sulod sa imong kalimutaw
puti dayon ang palibot niini mao ang lalom nga pagkaitom sa mga kagabhion nga mipakyas paghalog kanimo.

mahimong ang tanlag mas sungugan na karon kaysa kaniadto
og dili ba hinoon mas tangkag na ang imong dunggan busa madungog na niya ang mga kasikas sa mga batang
nanagdula ug tago-tago unya adunay usa ka bata nga gibiyaan sa tanan niyang mga higala
nabilin, nag-iyak sa kahadlok

nihit na ang pagtoo busa ang hunahuna nagkahinayhinay ug kapuklid
ingon sila kon dili mo na tuhuan ang imong kaugalingon nahisama kini sa pagkamatay sa mga sugilanon ni nanay niadtong ngitngit kaayo ang langit unya gisulayan nato ug ihap ang mga gipamulong sa tuko didto sa kilid sa bongbong

tuko
tuko
tuko
tuko

oo
dili
oo
dili
oo

nahinumduman mo pa ba kini ?


alas 3:04 na karon sa kaadlawon sa akong kinabuhi
gisulayan ko pa gihapon ug pangita ang mga  tubag sa mga pangutana sa akong mga kaagi

kadtong atong nabuhat nga ingon sila sa dihang akong gisugid kanila dakong sala kuno
ug ang nagbuhat kinahanglang dili lang sa kura paroko mangumpisal kondili didto gayod sa halangdong obispo sa iyang palasyo sa ibabaw sa bungtod nga layo kaayo sa gasipok nga panon sa katawhan

wa ko mitoo niini, kay ang kalami sa atong nabuhat misurop pa man gihapon sa akong panumduman nga
morag katam-is sa manggang atong gitan-ogan sa pipila ka adlaw nga nanglabay nga kita lang duha didto
sa lawak nga ang bintana ginama sa capiz unya ang katre lig-on nga tugas unya ang alugnan ginama sa doldol
unya ang habol handomanan natong duha sa dihang mibakasyon kita didto sa zamboanga

tuko
tuko
oo
dili

nahinumdum ka na.
apan kutob lang ako dinhi.

lahi na man god ang akong dalan
sa imong dalan
layo na ang imong gipuy-an
ug ang akong mga pulong

kon magtagbo kita
mahimong molantaw ako kanimo
mopahiyom

apan kutob na lang dinha
kay aduna pa ako'y
mas importanting buhaton
ug layo pa ang akong
padulngan

kon imong lantawon ang mga plastada

sa karon

ug sa kaniadto

kon imong ayohon ug balanse

ayawg kalain,

haskang lahia na gayod.

ang gimino

gibali ang gabii
gihimong adlaw

balihon mo ba
usab ang lawas
ug ang kalag?

tuison mo ang
matood himoong
bakak?

gimino ka ba?
baliha ang imong
gisul-ob

ingon sila
sa pagbuhat sa
ingon
matultulan mo
ug balik ang
dalan

paingon sa imong
kaugalingon

jabu

naglingkod ko
milabay ka

nagtinan-away
ta

di ta kaila
apan

ang atong mga
kasingkasing

nagkita bisag
walay mga mata

naghagwa

gisulayan paglukat
ang mga katuigan
nga gilubong

di kaayo nato
mahinumduman

apan
morag nagkauban na
kita

kinsa kita kaniadto?
nganong

dili ta kahinumdom

ngano ba?

unya milabay ka
mipahiyom ko

mibalos ka
milakaw palayo

milingi pagbalik
dayog kawala

way mahimo

gusto kong
hikalimtan ka
busa
gipiyong ko ang
akong mga
mata

apan ang
imong baho
nanuhotsuhot
gihapon
sa akong ilong

kon ako
kining sirad-an
unsaon ko na man
lang paginhawa?

pagpalit

gipalit mo ang
isdang dili kamaong molangoy

langgam nga dili kalupad
mga alibangbang nga tikig

ang isda
toud man gitilaan
sa imong mga mata

ang langgam
gitungtong mo sa kilid
sa bintana

ang mga alibangbang
gitapot mo sa pultahan

mingaw, mingaw kining
dapita

tibuok ang imong
gibayad
sama sa bulan
nga naglutaw sa
sapa
ug tuod man
wala'y sukli kining
iuli
sama sa banagbanag

gipalit mo ang damgo
ug ang bayad
mao ang pagkabugto
sa realidad...

sa kanunay

sa kanunay
ang mga tiguwang nga
mga babaye

sa sayong kaadlawon
naglakaw sa giyamogan

nga dalan unya
nagsigig pangadye

dala ang ilang mga
nagsigang
mga gasera

nagsigi silang tuyok
tuyok sa kiosko

silong sa mga karaang
akasya

unya kon moabot
na gani ang kahayag

magtapok sila balik
didto sa kapilyang mingaw

mangadye, mangadye
kay matapos na kuno

ang kalibotan dinhi
sa balangay nga akong

gipuy-an nga akong
gisulat kanunay....

nahanaw nga bangaw

didto

gitudlo sa akong
tudlo ang didto

nakita ko ang
gabon sa ibabaw sa
bukid

hinay, hinay kaayo
ang pagpahaw

unya mipuli na
usab ang laing
gabon

balik, balik ang
kahanap

ning bugnaw nga
panahon

ning hukas nga
lawas

hanap, apan anaa
wala, apan gibati

gitudlo ko ang
bangaw

unya sama
sa gihapon

kini mahanaw....

busog, buang

usa ka ka hinog
nga bayabas

yellow sa gawas
pink sa sulod
soft, tender,
and juicy

usa ako ka baba
nga dunay tinagoang dila
puti ang akong ngipon
sinaw
diha sa atong adlaw

usa lang ang
akong
mahatag kanimo
diha
sa kahupong

paakon ko ikaw
hutdon ko ikaw

ang imong katam-is
manuhotsuhot

hangtod nga ako
motak-om

busog, buang.

kon ikaw usa na ka hinog kaayong bayabas, unya wala'y mipupo kanimo?

usahay
bation mo ba nga ikaw usa
ka hinog na
kaayo nga bayabas
unya gusto ng
matagak sa
tiilan sa maong
kahoy
tungod kay wa'y
tawong miagi
aron pagpupo
kanimo?

nangita ka sa
mga bata nga
sa una nanagdula dinhi
nga sa una
mikapyot sa mga sanga
unya
namupo ug mga hinog
kaayong bayabas
mipaak
unya ang katam-is
nagbaha diha sa
iyang dila

managsoon.....

gipaslotan niya sa baga nga
sugnod ang iyang tiil
ug wala kini kalimti bisan
pipila na ka tuig ang milabay

naigo na sa liti ang layog nga
lubi nga gitanom ni tatay
kaniadtong lig-on pa ang iyang
lawas

namatay na kini
wala na'y mga palwa ug
mora na kini'g
tawong walay ulo

ang it-it nga kaniadto asul kaayo
ang mga pako
maoy naghimog salag didto
nangitlog kini ug unya
namusa ug unya mipahawa
dala na ang iyang mga
pispis nga makamao na usab
nga molupad

ang panahon usab makuspaw
sama sa atong mga
panumduman

ang mga it-it nangawala na
gipulihan sa kusog kaayong
managhan nga maya

ang mga itom nga uwak usahay
mamalik dinhi

ang ngiwngiw nga gikahadlokan
sa mga inaan
kay lagi kusog man kaayo
managit ug mga piso
nawala na usab

ang kasilag niya sa nahitabo
kaniadto
nagpabilin lang gihapon

init pa gihapon ang baga
sa sunog nga sugnod
hapdos pa gihapon ang
iyang paslot

natigulang na kaayo ang
gapaslot kaniya
nagpakilimos sa iyang
pasaylo

tig-a ang yuta
nga bisan pa ug kakusog sa ulan
unya magbaha
wala gayod kini
madutli

hangtod kanus-a kaha?
wala ba'y utlanan ang mga lapyahan
sa kaligutgot?

gilantaw niya ang pantalan
sa init kaayong panahon
walay barko nga midunggo
walay pasahero nga nagtagad
walay mibiya
ug wala sa'y miabot

busa ang kamingaw
morag alingiing nga nagpabilin
sa kabuthonon niyang
dughan

hangtod sa ikamatay
wala pa gayo'y hunghong
nga angayan nga
dunggon

latagaw lang gihapon

adunay bao nga
gilabay sa sapa

adunay gibiyaan
nga nalipay

adunay giabat nga
abat

adunay biktima
nga giganahan

adunay kalami
sa pait sa aslom

adunay kamingaw
nga kuspaw

adunay naigo nga
mikatawa

adunay mitan-aw
nga blanko

adunay miabot nga
hangtod karon

latagaw lang gihapon

kitang duha sa lima ka adlaw nga pagkawagtang

lima kita ka adlaw nga nawala
mipahawa kita
aron unta atong mahikaplagan
ang wala na kanato
nga wala na dinhi ug
naningkamot kita nga basin didto sa halayong lugar
sa pito ka lawod sa pito ka bungtod sa pito ka baybayon
makita nato pagbalik
ang kanhiay

pagbalik nato
wa na nato hisgoti ang wala nato mabati

gidawat nato ang kalayo sa lugar
unya gisugdan nato pagdamgo
ang wala nato
mahikap

samtang galawig ang panumduman

gilaroy ang mga tiil
gabaga ang adlaw
mibulhot ang kainit
sa hangin
napalid ang buhok
ang mga mata
galiraw-liraw
ug ang kasingkasing
anaa
sa pagkauhaw nga
walay pagkatagbaw