ingon ana ang atong pagbasol

morag pulis
nga miabot human
sa patay

morag fireman
nga nagtanga sa
naagiw na nga
balay

morag doktor nga
nag-atong sa bag-ong
namatay nga
batang gihilantan
lamang

ingon ana ang
atong pagbasol

sigi gayong ulahi moabot ang pagbasol

usahay
iro ang atong
kalipay
iring usab ang
atong
kahilom  ug
bagtok ang atong
lutok

inig ka buntag
balikan nato
ang tindog
sa tawo

gihandom ang
barog ni lolo

ug mopiyong kita
sa kataratitat
ni lola

usahay
gilabay nato ang
tanang
edukasyon sa
bintana

didto sa gawas
walay ganahang mipunit
niini


usahay
pungot kita kaayo
nganong
sigi gayong ulahi
moabot ang
pagbasol

iyak sa kalipay

 i

ang punoan sa kasakit
mas nindot ug mga bulak

nga sa dihang mangahulog
na ang mga nalaya magpabilin

ug mga bunga nga kon mahinog
baya haska gayong tam-isa

ii

kadtong giingon mo nga mga
kahoy sa kalipay
gitaptan sa mga ulod nga
mihurot sa iyang mga
dahon

ang iyang mga sanga
nahimong mga tudlo sa patay
ug busa
bisan ug usa ka bulak
wala kabukhad

iii

sa dihang gihawiran ko ang imong kamot
nga nabasa sa ulan
ang imong iyak
maoy iyak sa kalipay


 

ipahalipay sa dagat

ang kadul-on sa atong mga
lubot
inversely proportional
sa atong
kasing-kasing

gilikayan mo ang
unsa unyag ikasulti sa
mga tawo
kon tukuron ko na usab
ang laing balay

kon mabilin ka sa usa ka
pagtoo
unsa pa ba kaha ang
akong mahimo?

ang akong pamahaw
imong panihapon

ang imong lakaw
akong pahiyom

usa ka balod na lang
ang gipaabot ning palasyong
balas

pagkatumpag niini
dunggon nila ang katawa sa usa ka bata
nga iyang ipahalipay sa
dagat

mangtas

nakaiyak ko kabahin ni tarzan
kon nasayod ka  pa lang unta
aduna say nakiglantugi sa tugas

kadtong kanhiay sa balay mangtas
karon nangitag mainom  nga gatas.

kabahin sa kapritso ni Mayang

isul-ob mo na ba
ang pilok sa kanding?

himoon mong sayal
ang balod sa dagat?

dakong posibilidad
nga ang adlaw himoon
mong korona?

unya ang sapatos ni
cinderilla dili mo sipyaton?

perlas sab ang imong mga
ngipon?

ang imong mga kuko
bulawan?

hala, pagpalabi
hala, ayaw gayod pabadlong


ugma ang pisi nga abaka
moabot ug
ang punoan sa doldol
sapsapan sa kilid

ipahaom didto ang imong
hawak
ug gikasubo namo nga
ikaw amo gayong
huktan

ang akong mga kalibog sa pagmahal ni tatay

kami ni Tatay

tulo ka adlaw nga

nagsakay sa kabayong

puti labang sa duha ka

lasang ug pito ka bungtod

ug napulog-duha ka

suba

nanilap ang dila sa

upat ka sawa nga

naibog kanamo


ang mga unggoy

nag-ambak ambak sa

mga bagon

nagsigig sura nganong

nagsuot kami sa

dagway sa

tawo


gihungihong ang

manggahat nga nakakaon

na ug pulo ka tawo dinhing

dapita

kinse ka adlaw nga

si tatay

nagbantay kanako

tupad kaniya

ang iyang pusil

nga puno sa bala

nga hinatag ni Lolo

sa panahon pa sa gubat

sa hapon nga miabot

ning bukiran

sa kahadlok ug

kamingaw


wala maghisgot si tatay

kang nanay

ug wala usab siya'y tingog

kabahin sa gihungihong

nga tabi kon

dis-a gayod ako

gikan

ang akong mahinumduman

pag-ayo niining

tanan

mao lamang ang

tingog sa busay

nga walay undang

didto sa

Marupay


uhaw kaayo kaming

duha nga

mibuklad sa among

mga palad

aron imnon ang

tubig

nga dili namo

matugkad nganong

ania kini

nag-agas sa tumoy

sa bukid


nakapangutana ako

nganong

siging biyaan ni tatay

si nanay

ug nganong morag

wala siya

gimingaw sa among

balay didto

sa lungsod.

pangindahay didto sa Tabon

gibalikan nato ang Tabon

layo ang lakton sa tanlag

gapasikotsikot sa pangpang

katkat sa bungtod nga abi

natog duol lang kay makita

man lang ug ang kalay-on

sa panultion dangaw man lamang

gikapoy kitang naghambin sa

mga tugon ni Tatay

kabahin sa iyang nangamatay

nga kabayo sa iyang kanding

nga atua na sa labat sa silingan

nga andam mopatay sa atong

mga kaliwat

pag-abot didto sa usa ka patag

nga ayuyok sa bukid

nagpungko ta nga nawad-an

sa pagalaom samtang atong

gilantaw ang pagpangahulog sa

dahon sa karaang punoan sa

mangga dayon natog

balhin sa paghisgot sa bugnaw

nga hangin nga mihapohap sa

atong mga nabasa sa singot

nga balahibo ug buhok

pagpakabuhi

ang akong gilantaw
milantaw usab kanako apan
dili kami iglagyo
kay giulipon kami sa
kahilom

ang iyang nawong mao ang
ang akong papel diin kining akong mga tudlo
naghapohap sa mga pulong
ug gipatik ko sa iyang
nawong nga walay mata ug walay
ilong

ikaw nga nagbasa
wala masayod kon unsa na kalayo ang gilupad
sa akong hunahuna

ug nga kaming duha
nag-atubangay kanunay
nagpuga sa kasakit
nangitag paagi kon unsaon na usab ang
pagpakabuhi
unya, ugma ug sa umaabot pang makahadlok nga
mga oras

ang kagawasan duol duol ra kana sa nagawsan

ang akong irong bulingiton
ania sa kiliran sa akong tiilan
naghay-ad

bali ang iyang walang dalunggan
ug didto nakita nako ang dakong kato
nga busdak ang tiyan
sa tumang kabusog sa dugo sa akong
iro nga bulingiton
nga wa na maatiman sa
pagkaligo

gikuha ko ang kato
gisud-ong
gipahiluna sa ibabaw sa lamesa
gitutukan

pagkabaga sa nawong
walay klaro kon aduna ba kini mata
pagkabaga sa panit
dili klaro ang mga tiil ug mga kamot
lingin
busdik
tigsupsop

girespeto ko ang kinabuhi sa
manupsupay
wala ko kini patya
gihatagan ko kini sa iyang kagawasan
palayo sa iro kong bulingiton nga nagpasupsop sa iyang dunggan
gilabay ko ang maong kato
gawas sa bintana

di ko malimtan ang imong giingon
nga ang kagawasan duol duol ra kana sa
nagawsan

ako kadtong nagawsan
karon lang gayod
human sa pagsulat kabahin sa
tigsupsop

akong anino

gisunod mo ako
gikapoy
ko

wa kay hunong sa
pagsunod kanako
ug mohunong ko mohunong ka usab
kon molaka ko molakaw ka usab

gusto ko nga magdungan ta ug maghawiray ta sa kamot
apan gipili mo ang kalay-on kanato ang pagsud-ong kanunay kanako

ugma bantay ka lang
kay sugaton ta ka

unya hawiran ko ang imong nawong
hapohapon ko kini ug akong ipasulod ang akong dila diha sa imong alingagngag

kon modagan ka
gukdon ta ka

kon masakpan ta ka
ako ka na

cloud atlas

kinsa ba kahay magdahom
nga imo diay akong
budhian?

kinsa bay magdahom
nga sa kaulahian modaog ra usab gayod
diay
ang mga daotan?

gianad kita nga lipayon sa kaulahian
maong di ta katulog sa
usa ka hugna diin ang mga nagpatay
kanato
atua sa ilang mga trono
nagsadya
ug sa kahangtoran
nagmalipayon

kinsa bay magdahom nga kita
gisilotan diay diha sa kahilom?

nga ang kalipay usahay diha
sa paraisong atong gipuy-an
mahimo sad diayng sumo
sa kadugayan ug
wala nay hinungdan

kinsa ba'y magdahom nga ang pagtuis-tuis
sa kamatooran
magpabiling balikog ug
hagpon sa
kadaghanan?

sa kadogayon ato kining dawatong
obra sa dagang
unya gihimong halangdon

makabuang

gasakit ang akong buko-buko
nabayog ang akong liog

gihampak ko sa balak
wa ko mabatyagi ang kataas sa oras
ang kaanindot sa pagpanisdis ug pulong
wa ka masayod
makabuang

balaan

ngano ba nga
wala kaha nila
gihimong balaan
ang bahag
ni Kristo?

balaang tunok
balaang panyo ni Veronica
balaang krus nga
gilansangan ug gibitayan
balaang bangkaw ug
aslom nga suka
balaang samad
balaang hampak

balaan ang makamatay

 

bulawanong kainit

wala madandan
sa bugnaw nga kabuntagon
ang kainit
nga nagpabilin sa
akong
bulog

ang imong simod

ang kabugnaw
sa hangin kon imong
sutaon
kontrolado sa
orasan

dili kini pareho
sa imong simod
nga kanunayng
bugnaw
sa imong katalawan

Ug nagpanilap kini samtang naglantaw kanimo.

karon makita mo na ang katahom sa kapobrehon.
Kadtong naglabad ang imong ulo kon unsay ipalit ug isda para sud-an sa panihapon,
o kon asa mamaylo ug tulo ka litse nga bugas sa pamahaw.
kadtong naputol ang imong tsinelas unya naglakaw ka nga nagkiang

nahinumduman mo ang kapait sa dihang nagtulo ang inyong atop
unya nakatulog ka gihapon bisag nabasa na ang habol ug banig.

kadtong nanginhas mo ug sihi, nanuway sa kilid sa suba, kadtong
nanikop mo ug pasayan sa kanipaan, kadtong gisugo ka sa imong
nanay ug baylo ug bulad nga mangse sa ilang Karpo unya wa mo
pabayloa kay wa sad silay sud-an, ug ang ilang ginamos nga tuloy
nahurot na usab niadtong isang adlaw

kadtong hubog nga miabot ang imong tatay unya nagkalapok ang iyang
tiil ug natulog sa inyong hagdanan nga gahagok unya napuros sa iyang suka
ang iyang kamisen

kadtong naghilak ang imong nanay nga nagrosaryo atubangan sa santo niño
kadtong ngitngit ang balay kay nahutdan na diay ug gas ang lamparilya

nalipay kang gahunahuna niadtong tanan kay ang inyong suliran mao man
lamang kon unsaon pagpangita ang makabusog, ug makahupay sa kagutom
ug makahayag sa inyong balay

ang kabahin sa sud-an ug kan-on naghatag kanimo ug pahiyom
tungod kay nahunahunaan nimo nga kining mga butanga dali ra man diayng
sulbaron

karon naglisod ka sa pagtubag sa pangutana kon magpakabuhi ka pa ba o dili na.
Morag lisod na kon ikaw makakita pa ba ug kabuntagon pagkaugma
Morag dili ka na kamaong molakaw diha sa kahayag kay silaw na kaayo kini
ug ang imong mga mata morag masamad na sa sarang nimong naandan ug makita

lisod na kaayo ang suliran karon. kadtong sa una nasulbad mo na apan ang karon
morag dili na ug nabatyagan na nimo ang upos nga kandila didto sa altar unya
hinay-hinay nga gikaon sa kalayo ang gabok kaayong kahoy

ang kalayo misaka sa dingding ug misaka pa gayod didto sa atop
gilantaw mo lang. wala na ang katarungan nganong sumpuon mo kini.

mikatawa ang kalayo.Gitilaan ang tibuok balay. Ug nagpanilap kini
samtang naglantaw kanimo. Unya ikaw wala mosibog. Wala modagan.
Wala usab nangandoy bisag pipila ka baso nga tubig.

mibuhagay ang akong paghinumdom

gabii na
gipalong ko ang suga
sa kusina

gisirad-an ko na
ang pultahan ug
mga bintana

gusto unta nakong
hiposon na ang
tanan

kanako diri kanako
apan ang kahayag
sa akong kasingkasing

nagpunay ug tiaw
kanako

sa unahan anaa ang
sakayan

sa akong kamot
gihimo ang lima ka bugsay

ang dakong suba sa
dughan milanab

mibuhagay ang akong
paghinumdom

sa atong mga anino
nga gidan-agan sa

kalayo ug misayaw
sa kabugnaw ning

kagabhion ning
pagtukaw sa balahibo

diha sa panit diin
gipangita pa gihapon

nako kon asa gayod
ang lutsanan sa akong

kasakit sa tumang
kamingaw  nga

sa matag adlaw
nagpakulba sa bongbong

sa akong dughan  nga
dili na kamaong

mabuhi tupad sa
gusok sa mga bukog

nga mao na gayod
lamang sa kanako

nagpatindog diha
sa usa ka pagbarog

sama sa mga tuklang
sa niwang nga balay

sa lagom nga baybayon
sa usa ka talagsaong higayon

kanunay mong madungog nga wala na nako tuhoi

adunay pagbudhi
nga desente

kanunay ko kining
gibuhat

gihuboan ko ang akong
lawas

nanamin ko
gilantaw ko ang akong kalag

gibalik ko ug sul-ob ang
akong sapot

dayon nakog sulod sa
lawak

tupad nimo
gitamnan ko ug halok

ang imong ngabil
unya gilitok ko ang

kanunay mong madungog
nga wala na nako tuhoi

didto sa samin
nga akong gitabonan

sa baga ug lapad
nga panaptong itom

PAGKABUGNAW SA PAGBATI

adunay miabot
nga bugnaw nga pagbati

kinsa ba'y ganahan
niini? basta ako
dili.

sa dihang miabot
na kini
milingiw ko

gisunod ko
busa gitagbo ko
na lang
usab

ug dayon nakog
duko ug piyong

gipalabay ko lang
ang kagabhion

ugma basin moinit
na ang adlaw

apan bisan pa niini
bisan pa ug molabay
ang tanan

di na ko ganahan
apan ania
kamao na sa duwa

nagpabutabungol
pirming dunay
gam-on

bisag unsa na lang

pangpanghayhay sa oras sa tingpamahaw

lahi ang gihan-ay sa kasingkasing
ang iyang piniloan sa mga damgo
mabulukon ug tungod kay gitago
na man sa sulod sa pagtak-op
sa mga pilok sa kahig-waos
dali ra kining mahikalimtan nimo
inig mata sa kaadlawon

sa imong pagpamahaw makita mo
ang humot nga aso sa kape ug
pinaagi niini mubutho ang imong
gihigugma diha sa ibabaw sa lamesa
makita mo ang iyang pahiyom ug
mabati mo usab ang kaiinit sa
iyang paghalok kanimo ug ang
panagbaid sa inyong mga lawas
diha sa kahait ug kainit sa inyong
mga kauhaw diha sa kapit-os

walay tingog ang kamatooran nga
naglutok lamang ang mga mata sa
gihukman na nga dili gayod angayang
buhaton ug kon kinsa ang nag-ingon
niini dili mo na kini mahinganlan

gimugna mo pag-usab ang mga hanap
ug mga lubog diha sa napagod nga
piniritong itlog tupad sa tuskig nga
bulad nga sa imong pagtilaw haskang
asgara ug imo kining gibasolan.

ang imong tupad nakabantay niining
kalalom sa dagat ug ang kabalaka sa
usa ka unos nakita sa pagkunot sa iyang
agtang ug pagkalit ug kahiwi sa iyang aping.

kining mga katuigan namungag pagpaubos
diha sa dili na lang pagpangutana ug naunsa
o ngano ba kaha. Pabilin ang naandan.
Tunga lang sa piniritong itlog ang nahurot.
Nabugnaw ang kape nga wala mainom.
Ug lain na usab nga usa ka plato nga luto
ang mabahaw ug kining mga panghitabo
nakalipay kaayo sa tulo ka iro nga
ganiha rang naghangad kon kanus-a
mo ilabay kanila ang wala mo na makaon.

ang giahak ug giatay.

buot unta ako nga makigkita kanimo
sa yanong katarungan nga kita unta magsayranay
sa dili nato mayubit

wala kanako kanang kalay-on ug kadugay
tungod ug alang lang kanato

adunay panahon nga gisul-ob ko na ang akong sapatos
usa ka kamisin, usa ka pantalon ug usa ka panyo
aron sugdan ko na unta ang akong panaw paingon
sa isla nga atong gihandom diin kita magkita

apan kalit lang naglain ang panahon
misamot kadagko ang balod sa akong dughan
ug ang hangin mipalid sa akong taas nga buhok
paingon sa kasadpan diin nabali ang mga kahoy
ug ang mga kagingking sa kawayan nagpasad
sa dalan nga akong pagaagian

pakyas lang gihapon ang mga laraw sa kasingkasing
ang akong mga tiil nagsumpaki ug ang akong mga kamot
nagpunay ug kalot sa katol sa akong ayuyok ug
ang pirming malitok sa akong baba mao ang giahak ug giatay.

ang atong naandan

dili lang gayod pugson
kay basin mosugot ra

pag-una lang kay
magkuyog ra ta

kon unsa ang wala
mao may pangitaon hinoon

ang duna gilabyanlabyan
ang dayag gustong tabonan

ang gitago pirming giugkat
ang nauwat gustong samdan

ang tinood maoy gilubong
ang mga bakak gipabuswak

ang pagbiya maoy gihimaya
ang nagpuyo giising-ising

ug sa makausa pa
ang bugnaw giinit ug

ang init gipabugnaw
ang patay giila ug ang

buhi giwakli  ug ang
nagtinood nangapildi

dayalogong akong gihimong preskong balak (way giusob gawas lang kadtong sakit sa hawak)

i always believe in the power of  prayer

naa jud diha ang  feeling of relief, the quiet and inner peace

nga di kabayran ug sapi

pero usahay di ko ka relate
paingon ko sa usa  ka surrender

morag memorable na dayon sa akoa kanang atong greetings sa simbahan

nga "peace be with you" nga sa una baya , 
morag wala lang

ha ha ha, bitaw

ABI NIMO, kon naa ta sa kasakit,
 every word becomes meaningful
every moment counts

daghang butang nga sa una wala lang

korek!

kadtong simple kaayo sa una nga wala nato mabantayi

morag nahimong dayag unya

mas milalom

daghan kaayo

ang atong panglantaw

nataligam-an

korek!

that is the word

tungod kay naanad ra ta

gipul-an na

pero nahimong presko

taking things for granted

that is the disadvantage of being happy and contented

pero

mosud ba gihapon nimo ang mga kahingawa?

sige oi

pero di na nako ambaton

kay maka tense

usahay gusto nako nga ug mamatay ko

usahay modasmag jud

mo reincarnate

apan sahay sab, makita nako
nga ang kasakit sa ubang tawo nga mas dako pa kaysa ako

makaingon ko, ug sakto na ning usa ka kinabuhi

once is enough

aw oo oy

sakto jud ang ilang prayer

walog sa luhaan ning lugara

diri ta para diri

we deserve a better place

dili ta para diri

unsa kaha na ang better place?

naa na

sure ko ana

lahi jud na diri

excited sab ko usahay bahin ana

hehehe

naa koy amigo nga pari

sa una nagdungan mi ug kasakit

naglubog ko

kanser of the lungs siya

akong giagda, nindot man kaha didto dre mangadto na ta?

giingnan ko..pagrosaryo brader

basin matabang pa ka

natabang jud ko

karon siya, namatay na

tua na to sa better place

mas pinangga jud siya ni lord

oo

ikaw naa pay bikil kay gipabilin ka man
ha ha ha

mao

ako sab naa pa'y bikil

unsaon kaha ni nga mawa ang mga bikil

para mohanoy na lang

prayer lang gihapon

ang prayer man makasulbad ana

naa pa dagway unfinished business

....naan pa ky daghan

mao ni

usa na ana ang monkey bisnis
 ha ha ha

out of business na unta

pero ang monkey gahi ug ulo

bitaw...kumedya ta na lang ni

our sins of humor sige lang gihapon

witik witik panalagsa

para masaya

hahahaha

ana jud na brader

bisag na slide sa karsada, bisag hapit maligsi sa pison

poise lang gihapon

abi pa lang ug dili kabalo anang

pageantology ha ha

hahahaha

pahuway sa ko ha

h aha ha

ayaw palubi

sakit na akong hawak

heheh

kay basin makaihi kag lana

wa nay lana

lunok na lang

AYAW

MIGO, ayaw palupig anang kasakit

kay labaw ka pa niini

ang kasakit walay kasingkasing

ikaw duna, nagsigig pitik ug huni

ayaw palupig anang kapakyason

kay kana siya pakyas lang gihapon

ayaw patintal anang hingatulgon

nga kamatayon

kay ikaw anaa pa sa kalibotan sa

mga buhi, kamaong mosipa, mosikad

ug kon tinud-on kamaong molupad

bisag dili pak-an.

Dil Matago

Misulod ako sa kalibotan sa mga tanom

Nakigsayaw uban sa mga bulak ug mga dahon

Ug mibati sa kalalim ug kalipay sa mga hagwa

 Sa naniba nga  mga buyog ug kabakaba

Miapil ako sa mga kalihokan sa kahayopan

Nakigbugno  sa mga mabangis

Nagpauray uban sa mga parayegon

Milayas uban sa mga talawan

Nakig-alayon sa pundok sa mga nasaag

Ug mikaratil uban sa mga nagkatibulaag

Nagpahipi na ako ilawom sa landong sa mga anino

Milupad ubay sa mga alisngaw

Misakay sa panganod nga gilukdo sa mga nagdamgo

Miyaka sa tiilan sa mga makinaadmanon

Nakigdula sa mga walay alamag

Miawlt ako misayaw 

mihilak misinggit mibalak

Dili matukib 

dili malalis

dili matago

Ako gayud kini

Diha sa ilang wala pa masud-ong nga kahayag.

unta ikaw na.

apan dili ikaw ang unta.

lahi ang unta.

kadtong wala pa

mao ang unta. kadtong wala pa mahikap sa akong kamot magpabiling unta.

lahi ang akong mga kamot, kay ang iyang mahikap bisag kausa lamang mahimong bato.

unta ikaw na ang bato nga mahikap sa akong kamot.

apan aduna ako'y  gibating kalayo kanimo, ug dili masunog ang bato.

unsaon ko man ang bato? ihapag ko na ba usab kini sa akong agtang? ipakita ko na ba usab kanimo nga

ako mopahiyom dayon ingnon ta ka nga ako usa ka tawong hagbay rang ganahan nga

mamatay?

unta ikaw na ang bato sa akong tiilan.

apan dili kana mahimo. ikaw ang kanunayng bato sa pisi sa akong liog. ug lalom baya ang dagat,

ikaw na unta ang bato nga kulitan sa akong ngalan. unya sa kilid niini anaa ang bulak nga

ilang ipahinungod kanako.

sila nga gusto kunuhay nga mosabot apan wala mobati.

unta ikaw na. Apan bato usab ako.

Kon magsumpaki ang duha ka bato. Adunay moaso. Dayon mokalayo.

Apan kining kalayo nga atong gihimo, dili kini para ato.

Para kini sa umaabot nga panahon.

Diha sa ilang wala pa masud-ong nga kahayag.

tinagoang pultahan

tagsa-tagsa kanato
adunay tinagoang lawak
diin gihipos ang
pultahan diin ang
mga bongbong
mao ang gihayhayan
sa atong mga
gihandom sa kasingkasing
nga ilang gikaulaw bahin
kanato

bisan ako dili ganahang
mosulod didto apan unsaon
man nga gikinahanglan gayod
kay kon dili ko kini
sudlan panalagsa
aduna may mamatay sulod
kanako

ALANG KANG NONG AMANG R.

dili na duladula ang pagpamalak

dili na kini dakpanay ug kaka
o tsinelas nga ibagolbagol o
jolin nga raspahon o lastiko nga
inat-inaton o tira-tira nga
tam-os tam-oson

dili na kini balay-balay o
sayaw sayaw nga aruray

kita ang mga halas nga samdan
nga nangitag sanga nga ingkibon
isip tambal aron dili kita mahiagom
sa sayong kamatayon

ang pagpamalak dili man god
kini ekskursyon
rehabilitasyon kini sa mga
naadik sa kalipay unya di
na kabalong manapo sa
kahapdos
di na kabalong managang
sa kasakit
nakalimot na nga ang
kagul-anan mao man
usab diay ang
kagawasan.

 

HOY GUGMA ASA KA MAN?

sakit ang akong mga tudlo
laylay ang akong mga bukton
hanap ang akong panan-aw
kalipongon ko sa kamingaw
labad ang akong ulo
ngotngot ang akong ngipon
hapdos ang akong tiyan
haw-ang ang akong balatian
gibus-aw ko, galagiti akong
liog, tukar akong piang,
sakit ang akong pus-on
asa ka man intawon

patya na lang ako karon

balak alang sa usa ka babayeng nagminyo sa usa ka kalay-on

ang imong giminyoan
mao ang kalay-on nga dili masukod sa
imong amahan nga sa iyang kaguol
ug kamingaw
gayamayama na lang intawon
diha sa atubangan sa
lata nga kamatis didto sa inyong
kusina diin ang mga kutsilyo puros habol
ug ang kalderong baga ug lubot
nalabian ug sugnod dayon nalimtan
ang inun-unan nga karon
mikaging unya ang kusina
nanimahong anoos

sa pipila ka tuig
nalimtan ka sa imong amahan
ug unya usa ka adlaw nian
nahinumduman nimo siya ug ikaw
mikaratil ug pauli dala ang imong tulo
ka anak sa hapon nga hanap kaayog
panan-aw

pag-abot nimo sa tugkaran sa inyong
balay
wala ka makatoo sa dakong kausaban
ang hagdan usa na lay ang-ang
ang mga lingkoranan giangkon sa mga anay
ang atop gisalagan sa mga uwak
ang mga katre gihigdaan sa dakong sawa
unya ang kusina nagbasa sa luha sa imong
amahan nga naghiwa gihapon sa mga lata
nga kamatis
nagpaabot kanimo
apan ulahi na ang tanan
kay siya
wala na makaila kon kinsa kining miabot
nga nagbitbit ug tulo ka mga sako
nga walay sulod diha sa iyang
panglantaw

pagpasabod

lisod baya pod kining
gitawag ta ug gugma karon
kay ug wala kay kwarta
mohupas diay ang gugma

mora kinig mga langgam
nga nagtapok sa imong
nataran sa dihang gisabwagan
nimog mga humay apan
pagkahurot niini nanglupad
kini palayo na usab kanimo

mora kinig mga manok nga
ug magsabod ka magguot gayod
diha sa silong sa inyong balay
ug sa dihang mahurot na ang
sabod manglakaw kini
aron mangita ug asa sila
mabusog og mabuhi

ang babayeng wa magpautang ug beer sa iyang bana

namisita ang iyang bana didto sa syudad
giuhaw kini sa kainit sa panahon ug
mangutang untag beer sa iyang asawa
nga naninda didto

wa kini magpautang, kon dunay kwartang
itunol, pwes dunay beer nga mainom

wala mamugos ang maong bana ug mikuyog
kini sa iyang ig-agaw nga maoy naglibre kaniya
ug beer didto sa ilang gipuy-an

hagbay rang nakig-ipon ang iyang asawa ug laing
lalaki nga maoy naghatag kaniyag puhunan sa iyang
negosyo, nagpatukod kaniya ug balay, ug maoy
migasto sa pagpaeskwela sa iyang mga anak

ang bana way nahimo, lisod sa pilipinas, walay
trabaho, wa sad siyag igong edukasyon aron
makasulod ug trabahong makahatag niyag igong
sweldo

miuli siyag balik sa bukid ug nag-inosara sa
iyang payag, kuyog sa iyang kabaw nga tigulang na
ug sa iyang iro nga mokiwil ang ikog kada kita nila

mangita sab kog mohaom sa akong paglaum.

kon mawala ka kanako
kamao kong mag-antos
apan dili ko kini dugayon

si tatay nagtudlo kanako
unsaon paghulip ang mga
nangagisi nga banig ug si
nanay nagsulti kanako nga
ang mga kum-ot plantsahon
lang gayod aron dili kaayo
makit-an sa uban

dili ko gustong malumos
sa unos sa kasakit
busa gitun-an ko usab
ang paglangoy ug ang
pagtabok sa pikas tampi

mubo lang ang panahon
para ikaw lang ang mahalon
dili mahimong hangtod sa hangtod
mahaw-ang ang akong mga bukton
mangita sab kog mohaom
sa akong paglaum.

nakaiyak baya ang mga alibangbang nga itom diha sa sanga sa katsubong.

nindot baya usab tan-awon kining
duha ka alindanaw nga
nag-alindanaway diha sa dahon
sa antulanga

ang kapait lang kay imo mang
gidakop ug dayon gipamutlan ug mga
ikog ug imong gipanguhaan ug mga
ulo ug dayon nimog labay didto sa
kasagbotan

nakaiyak baya ang mga alibangbang
nga itom diha sa sanga sa katsubong.

LAHING SA LUBING GASANGA ANG PUNOAN

lisod lang kuno
ang pagsugod apan
kon masugdan
na lisod na pod usab
ang pag-undang

magkuyog man ta

gilantaw ko ang pagsayaw sa gugma
gisimhot ko ang kahumot niini
gisulayan ko paghikap ang iyang
hamis nga pamanit ug ako siyang
gipamati sa dihang aduna siya'y
gusto ko nong isulti kanako, ug
siya miingon:

"ako ang gugma. Dili  mo ako
mailhan diha sa hangin lamang
sa dihang gibati mo ang kabugnaw
sa imong agtang niadtong miabot
ako gikan sa kasadpan.
Sugdan mo ako sa tutok, itanom
mo kini, magtubog ang imong
laway, sama sa usa ka dakong
dag-om, motubo ang kalayo,
apan dili ka sunugon niini,
mabati mo ang kainit nga
dili nila makita kay mabutaan
ka sa akong kahayag, hikapon mo
ako, ug hikapon ko usab ikaw,
hagkan mo ako ug hagkan ko
usab ikaw,
kon ikaw ang kisaw, dili ako
ang katulugon,
kon ikaw ang ulan, ako
ang baha sa suba nga mihaw-as
sa akong kalalom didto sa dagat,
kay ang gugma kitang duha, ug
dili mahimong ikaw lamang diha
sa pag-inosara ug pagtutok lamang
kanako.

kay kon ako ang gugma dili ako
mahimong gugma kon wala ka."

sa tubig sa lapok sa sagbot

ang akong gisulat kon
tatawon dili kini sila gikan
kanako

sa matag litok mo sa pulong
mosulod usab kini sa akong
hunahuna ug unya matan-ogan
kini apan dili malata kay
pagkaugma litokon ko usab
kini alang kanimo

sama kini sa halok diin ang
mga dila makig-ila-ila kanato

sa matag ulan anaa ang sayaw
ug sa matag sayaw anaa ang
pagtampisaw sa atong mga tiil
sa tubig sa lapok sa sagbot

duyog sa paghinog sa panahon

ang mga dahon
kon mangahulog
mangahulog dili
tungod kay gustong
mangahulog apan
tungod kay duyog
lang kini sa paghinog
sa panahon

nahisama usab kini
kanato nga kon unsa
man ugaling ang
mahitabo moduyog
lamang kita sa paghinog
sa atong mga gibati

kay ug pugson
modugo kay ug hilaw
pa aslom baya

moabot  ra gayod ang
panahon
ug kini sakto na sa
katam-is
sa kalami ug sa
kahumok

salamat ginoo nga ako anaa pa diay pulos kanimo

si manong Gen, 79 anyos,
taga masbate, nagpaabot sa bintana
naghandom ug pagsubang sa adlaw
matag buntag,
baggiitang abogado kaniadto
karon siging gipanugnaw

si Lucia, 40 anyos, wala maminyo,
pintor, magmugna ug balak usahay,
taga capiz, siging dagkot ug kandila sa
iyang daddy nga dugay na nga namatay
ganahang mag-inosara
lantaw sa kasadpan
magdibuho sa mga sakayan sa
dagat silong sa
gabiing bulanon

si Elena, 45 anyos, adunay cancer sa tutoy,
survivor, tigtambag sa mga adunay samang
balatian, mitagam sa gugma,mas ganahang
magpuyo sa kwarto, gikalimtan na ang
katahom sa gugma,

si Jose, 56 anyos, maminyog kaduha, gibiyaan
ug asawa, nakasakop nga mikapyot sa
batan-ong lalaki nga nipis pa ug bungot
ang suwang, gipatulan ang iyang labandera,
nakaanak pa gihapon ug usa
maoy iya karong kalipay ang paghatod-kuha
sa maong batang babaye sa iyang
gieskwelahan

si Jun, 54 anyos, mao say palad, gibiyaan sa
asawa, gilayas ang munamunang kataposang kwarta
nga halin sa iyang yuta aron unta niya gamitong
pamalit ug tambal sa iyang sakit nga hangtod
karon way pagkaalibyo,nagpaabot sa iyang
kamatayon, hapit na nga mahalap,
ug luya na kaayo ang lawas

ug daghan pa sila nga akong lipayon sa akong
mga balak,

bisan ug ako, wala na nila kon malipayon ba
usab.

salamat ginoo, nga ako anaa pa diay gihapoy
pulos.

didto sa roxas

nahinagbo ko ang babayeng ulay
40 anyos, masub-anon usab
sama kanako

nagtinan-away mi nga morag
nagkasinabot

ug miabot kami sa punto nga dili
na gamitan og pulong

gakinamot mi nga nangaon
galutok ang among mga mata nga
misalom pag-usab sa lam-aw
sa kagahapon.....

daginiton pa gayod niyag tangag bisan kanang imong batikolon

kon mabasa mo ang balak
ayaw kalimti ug hikap ang imong batikolon
kinsay masayod
ug mabalik ra diay ang imong kasingkasing

nga imong gitago didto sa habog nga pangpang
tupad sa mga itlog sa tulabong
tungod sa imong kahadlok nga matangagtangag na usab kini
sa karaang bitin nga limbonganon

kon mahuman na nimog basa ang balak
susiha pag-usab ang mga pulong, tukia pag-ayo ang
mga tanghaga, paniti ang mga takuban sa mga linya
kay basin ug gikan lang usab kini gihapon
sa biting nga limbonganon

pasayawon ka na usab sa iyang musika
hubgon ka sa bino sa iyang mga silaba
ug kon di ka makabantay
daginiton pa gayod niyag tangag
bisan kanang imong batikolon

panimalos sa tubig

pagkakusog sa ulan
ug sa hinay-hinay misaka ang tubig
sa imong hagdanan
ug ikaw maglantaw niini

walay makabadlong sa tubig kon kini na ang
molihok aron maningil kanimo sa bayad  kabahin sa
pagputol sa punoan sa mangga

kabahin sa pagpunay nimog labay sa mga
dahon ug cellophane diha sa iya untang agianan
paingon sa iyang mga iyaan nga suba
ug sa iyang inahan nga dagat

karong tutokan ka sa tubig
sa usa ka hait nga panan-aw
bisan ug wala kini tataw nga
mga mata

sa pipila ka adlaw mosaka pa  kini
paingon sa imong kusina
mosaka pa kini lapaw pa sa imong atop
hangtod nga ikaw
mangayo ug pakitabang
diha sa usa ka pisi sa usa ka sakayan
sa usa ka tulay
sa usa ka bungtod