balitok sa katarungan

buta ka nga nagsulat
bungol ka nga namati
amang kang misyagit
didto sa ngitngit nga
kahayag, ug ikaw ang
nagpuno ug tanang
katam-is diha sa kapait
kaabtik diha sa kahuyang
kaharuhay diha sa kasakit
ug nasabtan mo ang
pagkawalaypulos sa mga
gitawag nilag mga bahandi
ning kalibotan.

bisag ako dili ako
bisag gipuno na ang
kawanangan nianang
wala dinhi ug wala didto
busag kining akong gihambin
bug-at na gayod kaayo
ang kagaan niining
di matangtang nga
kahaw-ang

kini mao ang lawas
nga nagpakakalag
kini ang tawo nga
nagpakadiyos

nganong gusto ba gayod nakong mopasakit kanimo?

aduna koy pangutana nga mahimo nimong tubagon.
nga mahimo nimong bakakan sa pagtubag.
ug ako usab bisan unsang tubag akong tuhuan.
adunay maayong motubag, "unsa bay imong gustong madungog?"
unya ako sab, magpalingog-lingog, "kana lang gyong tinood"
unya kabalo kong di ka ganahang motubag niini,
unya ako sab, kunuhay mamugos nga unta imong tubagon,
bisag ang tanang gusto nakong madungog, ug ang tinood nga tubag nga
dili nimo gustong itubag, ania nang daan sa akong hunahuna
nga bisan unsaon pa nimog tuis, dili na gayod mausob.

ayaw kabalaka, nadungog ko na ang dili ko gusto madungog
apan sa kataposang bahin, ako lang usab baya dayon ang motubag niini.
nganong gusto ba gayod nakong mopasakit kanimo?
tungod ba kaha nga ako usab bisan kausa wala gayod nakatilaw
anang tinooray nga tubag sa kalipay?

haskang layoa sa kamot sa akong kasingkasing

ingon ana ang Ginoo
bisan kapila ka kasala
mas labaw pa ang pasaylo

ang tawo sab bisag tualihon
mamakak,
kanunayng magpakasala
siging hangyo
bisag dili gayod angayang
itugot

si tony napandol
apan mibangon
si johnny nangilog sa iyang
hinuktang manok
busa iyang gidukong ang
iyang ulo
silot sa pagpangahok

ako namati
nangagho
nagpasalig nga ang Ginoo
kanunayng nagpasaylo
ug mopasaylo

daghan kog wa gisugid
nga nagpabiling mga tunok sa akong tilaok
di na kamaong motug-an ang akong baba sa tinood
hagbay ra kining nanglood

si tony
nagsigig kapandol
ug ako usab kanunayng
moagak

andam na kuno siyang
mapiang pag-usab

pasayloa, wa na koy nasabtan
naglutaw ko sa hangin
nagyamyam ug mga pangadye
nga haskang layoa sa
kamot sa akong kasingkasing

tiguwang nga mamaligyaayg kandila sa kilid sa simbahan

lisod gayod diay ang
tinooray nga pagpakabuhi

wala mangambat ang tiguwang
nga namaligya ug kandila
didto sa pultahan sa simbahan
samtang ako kang
giingnan kabahin niini

kita nako hinoon sa iyang
baba ang iyang gihiktan nga
pahiyom
daw gustong mobiaybiay
kanako

ako nga bag-og sapatos
unya gagilak ang singsing
sa akong tudlo

unya ikaw sab
nagdalidalig pangurus
kay naulahi na kita
sa misa

kabag-ohan

kon magkita ta puhon
sa Colon
puti na nga karsones
akong suoton

putlan ko ang akong bungot
dili na kinahanglan
nako ang salaan
matag tungab nako
sa gabula nga beer.

PAGDAHIK SA PARANOIA SA KILID SA DAPOG HUMAN NIMO KINI SUNUGA

sa abli mong bintana
gilantaw mo ang mga panganod
nga nag-usob usob sa ilang mga
panagway

malipayong panagway
nagpahiyom, nangatawa,
nanagdula sa kahayag
daw nagsabwag ug mga
buwak nga ilang gihakot
gikan sa langit

sa kilid sa imong balay
namulak na usab ang punuan sa mangga
nanghumot kini
nanghambog nga puhon
manghitik na usab ang mga bunga
nga plantigon sa mga
bata

nagymapungad ka sa usa ka
pangandoy
nga unta damlag wala na unta
kasubo sa kalibotan

nga unta ang mga dughan
maglisod na ug hambin
sa kalipay nga sa kadaghan
unya niini
wala ka na unyay
laing lugar nga kabutangan
niini

PARANOYA

ang hangin hapdos
kon modap-ig kanimo

pagkahuman ang kainit
sa adlaw daw kalayo nga midabdab sa imong dughan

ang tubig sa sapa kon imong tutukan
adunay migimaw nga ngipon sa higanting haw-an

kon mosugod kag lakaw
modagan sad ang bulan nga mora kag gigukod nga mora kag sad-an

paghikap mo sa taas mong buhok
mora kinig mga halas nga mamaak sa imong mga tudlo

ang imong mga tudlo mga limatok
unya ang imong baba morag sobre nga gipapilitan

selyado ang imong mga ngabil
busa sa dihang dunay nangutana kon nganong napuno ka sa kabalaka

igo lang misimag ang imong duha ka mga mata
kay wa kay ikatubag, dayog sirit nimo pauli sa inyoha

hatsing

sa giugom-ugom mong
kaibog
nga imong gitago diha sa
imong tilaok
diin ang kakatol dili
na gayod maantos
tan-awa ug unsay gidangatan

migawas kini sa usa ka
hatsing

ang imong gugma
nakagawas man ugaling
apan anaa gipulpog
ra sa hangin

kitang tanan ako ra diay.

tagboon ko ang mga hungihong
bahin kanako
daghan kini sila ug ngalan
magkita ming tanan
nga morag wala lang
kadtong akong gisulayan
ug lipay kagahapon
mahimong maghatag ug pahiyom
kadtong wala madayon
diha sa saad-saad sa mga ugmang
walay kahumanan
hatagan ko usab ug tam-is
nga pahiyom tugbang sa
kapait sa ilang pagpangyam-id
niining among panagtigom
kuyog sa gidayandayan nga gamayng
salu-salo
mahimong puro kami mga
higala bisan ug adunay gitago
nga mga panagbingkil
kay kon mag-inom na ug mahubog
ug mawala sa among mga
gipangkubtan
makalisang hunahunaon nga
sa kataposan
kitang tanan
ako ra diay.

tintal

sa giwang sa bintana
nahulog ang kahayag
ug diha sa nawong sa
papel nga puti
ang anindot nga
lamdag
nanintal sa mga
pulong

ang tawo

sa kabugot
ang halas nangayo ug pakitabang sa baki
ang baki nanawag sa gangis
sa mga isda sa mga lamok

naghiusa sila diha sa kagubot
ug nabuntog kini

sa dihang nalinaw na
ug wala na ang gikahadlokan sa halas
sa hinay-hinay
gitukob sa halas ang baki

ang nahibilin nga baki
nanimalos sa mga lamok

ang mga lamok nanago
nahadlok na usab sa mga isda, ug sa halas

ugma moabot ang tawo
putlan ug ulo ang halas
nga maoy
gasugod sa kagubot

unta

nagtagbo mi ni G. sa pultahan sa ikatulong undana sa habog nga tunghaan. Dala ang iyang bag nga itom
nakabarong siya.
sa duol na kami, nakita ko ang mga kunot sa iyang agtang. Nahug na ang iyang aping. Nasakit siya.
wa ko makatoo sa akong nakita. Lahi na kaayo ang iyang pamayhon ug panagway. Morag kalit ra pod kaayo
nga bisan ug ako wala makadeparar sa maong hitabo.

nakaingon kog, swerte ra ako gihapon  nga sa pipila ka katuigan, nga unta manghod pa man siya kanako og lima ka tuig, dili pa man gihapon makita ang akong mga uban, duha pa lang ka kunot ang milakra sa akong agtang, ug ang akong aping mihawid pa man sa bagon sa akong kilay.

managsama kami nga adunay mga kasakit. Nahisama lang ako sa iwon nga migana paglangoy diha sa tubig.
Bisag dili tubig. Bisan kalayo. Bisan gani nga ako dili iwon.

dahon lang ako nga misakay sa hangin. Apan siya ang sanga nga nabali. Unta, kon anaa pa ako'y panahon ako siyang suginlan sa gisugid kanako sa hangin. Sa gibilin kanako sa tubig.

paghikalimot kanimo sa dayon

karon nga wala ka na
pasayloa kaming nangabilin

dili na namo madungog
ang imong ubo

sa matag unya among
pamation ang gibilin mong kahilom

pagkahuman manirado kami
sa imong lawak

mogawas kami ug dayon
sa among pagpanaw giminaayo namo

nga ikaw sa dayon amo
na lang gayod nga hikalimtan

paghubad

hubara
ang akong balak

ang kwerdas sa gitara
ang tapi nga gibaid nga hiwa sa likod sa pawikan
ang tiguwang

ang kwerdas dili kwerdas
ang hiwa dili hiwa
ug ang tiguwang dili tawo

hubara pa gayod

usa lang ka kwerdas
nga putol ang moduyog sa
ubo sa tiguwang

goya

mas nindot
man gyod pamation
ang sugilanon
diin hangtod sa
imong pagkalibang
diha sa kabuntagon
di pa nimo
matukib ug matudlo
kon kinsa gayod
ang tinood
nga nagpatay
sa biktima sa usa
ka gugma

kon asa atong duha
ka amang
ang nagsulti sa matood

kon asa atong tulo
ka buta ang
nakakita sa tinood
nga nahigugma
sa babayeng hangtod
karon wa na igkita

kon asa sa upat ka
bungol ang
nakadungog sa pila
ka buto sa gaalburoto
nimong rebolber
diin ang mga simod
sa bala
anaa sa salog
nangalumping



kon asa sa lima ka
piang ang angayan
pa gayod nga
piangan aron dili na kini
makadagan
aron gukdon ang
gipatubo mong elepante
nga walay klaro
kon asa ang likod
ug atubangan

depaysement

kana bang pagbati
nga dia kos France
wakos pinas

jayus

dili kaayo
ayos nga pagkatustos
maong
makatawa ka sa
tambaluslos

pochemuchka

haskang samoka
gisapot ang yaya
sa batang di
mahutdan ug
mga pangutana

werdemon?
watismon?
wermaderis?
werpapayaya?

waldeinsamkiet

si samson
nawala sa kaugalingon
misulod sa
kakahoyan
sa iyang mga
kahigwaos ug
kalibog
siging panawag
sa ngalan
sa iyang inahan
nga hagbay ng
gisalohan sa mga
ulod didto
sa iyang lubnganan

komoreb

mga kuko
sa kahayag
mga taas nga
giway
sa adlaw
nga nanuot suot
sa
mga dahon sa
birhen nga
kagwangan

MANGATA

subayon
mo ang agianan
sa doña susana
diha sa dagat
nga gidayandayanan
sa bulawang
saya sa bulan
ning bugnaw kong
kagabhion

panapo'o

bisag walay
katol ang pahak
hala kalot

gustong
lukaton ang
nakalimtan
diha sa lubnganan
mong
utok

sobremesa

lami ang
init nga kan-on
sabaw sa
manok bisayang
tinolang gisagolan
ug hilaw nga
inabis nga kapayas
nga atong gisilian
ug kadto gayong
hinog

pagkahuman
nagpaaso kita
sa atong mga
balak ug sugilanon
samtang
nanilip kanato
ang bulan
sa kilid sa bintana

iktsuarpok

ning payag
sa pag-inosara
gipadaghan ko
ang nga bintana
aron dili ako
magpunay ug gawas
saka kanaog
sa hagdang
gubaon
aron lang paglantaw
sa unahan
kon ikaw na ba kana
ang mogawas
gikan sa
mga gapnod

cualasino

bisan unsa ka
pula ang lubot
sa imong baso
ning atong tagay

sa akong atubangan
usa lang gihapon
ang iyang gibilin
nga lama
ning walay hapin
tang pagpangga

diri sa duha ko ka mga palad

gikan ba god sa akong kasingkasing
ang mga balak?
dili sa tanang higayon

kasagaran gikan kini kanimo
samtang nagtukaw kita sa mga
sugilanon
kabahin kanato

ang balak mga buwak gikan sa
atong mga baba
pipila na ba ka kagabhion kadto?

nangahulog lang sa atong tiilan
og wala gayod nimo tagai ug pagtagad
bisan na lang sa paghatag ug dangga niini

nalooy ako, ug ako kadtong tigpamunit
nagduko, nag-amuma sa mga gihay
nga humot gayod kaayo

nga sa pipila ka oras lamang
mao ray dangatan ang ilang pagkalaya
diri sa duha ko ka mga palad

pagpaabot sa kahumot sa imong mga buwak

gipaabot baya gayod
ang imong pagpamulak

bisag wala pa diha
gidumdom na ang imong alimyon

sakto ang pagpisik sa ulan
ug ang kahayag sa mga adlaw

gilumutan na ang mga bato
natay-an na ang mga lansang

kon nahibaw-an ko
pa lang
nga ingon ani
lang diay

wa na lang unta
ako misulod
sa tiyan sa akong
nanay

grrrr.

miabot ang kinaiyahan
nanglimpyo
sa hugaw nga gisabwag
sa katawhan

siya mismo
wala malipay
sa pagkadaghan
nga nangahapay

dili kini panimalos
dili kini gaba

wala nato madungog
ang hukom
ni Bathala

ang nahitabo
nahitabo na,

human sa pagpanglimpyo
sa kusog nga ulan
miiyak usab ang kinaiyahan

trabaho lang kini
walang personalan
maoy iyang sulti
sa malipayong wati.

mosutoy tang tanan bisag asa.

ok lang
ayaw kabalaka
nagyamayama ka
atubangan sa dili
mo mga kaila,

ang bongbong,
ang pader,
ang salog, ang
batohong agianan

sabta nga
ikaw dili malipayon

sabta nga ako
magul-anon

sa lainlaing mga
katarungan

mosutoy tang tanan
bisag asa.

mao kuno kana ang tinood nga kalipay (alang kang J. nga naghisgot sa iyang pagkapraning gahapon)

mipaspas kog
sulat
adunay nagsunod kanako
gusto kong
magpalayo
kanang dili na gayod
nila ako maabot
bisan
lang gani
sa ilang pagbasa

namula ang akong mga mata
nangahulog ang akong buhok
nanginit ang akong lawas
ug dunay nangutana kanako kon
gusto ko na bang mamatay

gusto kong magpalayo
kanang dili na ako makita ug madungog

kamong nangabuang
palihog, hunong na kamo sa paggukod kanako

nasamad na ang akong tiil
nagdugo na ang akong kasingkasing

unsa ba ang gusto ninyong madungog kanako?
unsa ba ang ania kanako nga inyong kuhaon?

usa lamang ako ka hangin
usa lamang ako ka panganod

kon mokuyog kamo kanako
kon mosunod kamo

usa lamang ang atong padulngan
ang akong gihandom
usab kabahin kaninyo

mangawala ta ug dili na kita makabalik
ingon sila, kadtong gikan dinhi,
mao kuno kana ang tinood nga kalipay

malipayon na kaha kining iroa?

kining ako iro
dili kamaong mopatotoy sa iyang itoy

usa lang
usa lang gayod unta

gahapon mitikig ang
iyang usa ka itoy
kay dili gyod siya mopatotoy

karong buntag
iyang gipatong ang iyang suwang
sa akong tiilan
samtang gasulat ko kabahin
sa iyang kahimtang

malipayon na kaha kining
iroa?

si juan ug si san pedro didto sa langit

kinsay imong ngan?
ako si juan
taga-dis-a?
taga katipunan,
pilay edad?
trantay dos
unsay gikamatyan?
dengue
nganong wala mag-amping?
mora gihapon di na sab
ko ganahang mabuhi
ngano man?
wa koy kalipay?
nganong wala  sumpua nimo ang mga lamok?
ako silang mga amigo
ug aduna sab silay katungod nga mabuhi
wa ka bay gikawilihan?
wa
ang imong asawa?
bahala na siya
ang imong mga anak?
wa koy anak.
pasudlon mo na ba ako sa langit?
tagai kog panahon, ako pang hunahunaon.

pag-amuma

isulti ang imong
kahiubos samtang
mamati ko,
ako ang imong
trapo,
ako ang tigpauga
sa gabasa mo
nga hunahuna,
isulti pa ang tanan,
aron ka
mahuwasan,
malimpyo,
samtang ako
ang bag-ong
hugaw, ang basa
diha sa
kilid sa lamesa
diin ikaw
mangalisngaw
sama sa usa ka
baga sa oling,
dili ko masunog,
wa na sab ko
magdamgo nga
ako imong luwason
diha sa kalimpyo.

palami

nindot ang bulok sa yuta
nga abohon diha sa iyang
dughan, humot ang abo niini
init ang iyang inalisngaw nga
karon mihapohap sa imong
aping, milit-ad diha sa
gabasa mo usab nga ngabil,
sa kagilok nga gitunol sab
sa taas og lab-as mo nga
 dila.

paranoia

ang iyang inahan
namisita kaniya
gikan mipalit ug
isda sa merkado
aron ilang isud-an
ug pamahaw sa
iyang tatay, unya
dugay silang
hinagpanay hisgot
hisgot sa nanglabay
ug sa dihang
taas na kaayo ang
lakat sa orasan,
gipahimangnoan niya
ang iyang nanay kabahin
sa iyang tatay nga
nagtagad sa isda
aron ipanud-an sa
pamahaw
ug dayog iyak sa iyang
nanay kay ngano
kunong giabog siya
pauli sa ilaha.

anagon, pa gihapon.

oi, ana, anaa ka pa diay,
anay, ngangong anaa ka pa man diha ana,
abi kog
wala na ka diha
di ba, ana, anaa ka man usab diha
kaganina
kagabii
nag-atong anang anaa diri kanako
anay, gianay,
ngano ba?

kanay, ana, ania na sab ko
inanay nga gianay, anagon,
pa gihapon.

kawna

wa kang kabangon
sa buntag
kapoy, lami pang
ibalik sa mga
damgo
sa katulugon

apan kay kaihion
lagi
mibangon ka
samparay nga miadto
sa CR
gibuka ang karsonsilyo
miihi

piyong ang mata
pagkahuman
nabati mo ang
nabasa nga
karsonsilyo

sigi na na
di matuyo

nanimaho kang
anso
di ka ganahang
manglaba
o maligo karong
adlawa

balik kag katulog
sakit ang kalawasan
morag wala na
magsumpay ang
mga bukog
morag putol na ang
mga ugat
morag kulang na
ang mga kwerdas
morag

ambot, kapoy
na...

pwera komedya
balik tas tinood
ayawg tawga nga Ka

ang imong kaugalingon.
kawna, ayaw
na anang bakak.

sa ikaduha

si tony
nabyudo

karyot lamang
nauyab ang
usa ka
batan-on

puti,
hamis,

pila may
sugilanon

nanganak
ang batan-on

puti,
hamis,

sa puti
ug hamis

nagsugod
pag-usab
ang panahon
ni tony

dili sa una
kon dili
sa ikaduha

ay, pagkaaslom.

hapit sa
sa akong bukid

dunay koy gamay
nga tamnanan

dinhi gibutang
nila ang ilang mga
sundang
sud sa puluan

ang ilang mga hanting
gitagoan nila sa ilang
bulsa

hapit sa
gamay kong luna

mag-inom tag tuba
dinhi ang mga palaigit
nakat-on
nag katawa

ang ilang mga ginagmayng
kaguol ilang
gihiklad sa daplin
sa lamesa

dayon nilag hikap sa
baraha
ug gisugdan na
sab nilag
saksak ang ilang
tagsatagsa
ka kinabuhi

kon duna kay
ihatag nga paglaum
palihog
hiposa una

dili pa sila
andam niana

usa lang ka baso
ang ilang
tagayanan

ang ilang tuba
ayayay
kon imong
matilawan
ay, pagkaaslom.

kabahin sa tiguwang nga taas ug bungot nga kusog moinom ug beer

dunay mumho sa
pan ang iyang bungot
iyang ngipon
nagkagot

giwisik wisik niya
ang hugaw

samtang ang taas
nga bungot
nabasa sa foam sa beer
sige siyang
bagotbot

nagtanga ko nga
nagtan-aw
ug wa ko baya gikan
niadto
nasabti
ang kalibotan

maestro

magnganga
ang mga baba nga mamati
kanimo

mangalisngag ang
ilang mga ilong

nangatangkag ang ilang
dunggan

gikamingawan mo
ang ilang kauhaw

gihigugma mo ang
ilang kakulangon

busa mibalik ka
sa imong agi

ug mitindog ka
atubangan kanila

mag55 na ako karong enero

gidamgo nako ang
numero 56

namatay kuno
kini sa sakit sa

pus-on  sama sa
5 og sa sakit sa

mibusdik nga tiyan
sama diha sa 6

dili ko motoo niini
maoy ingon niya

wala numero nga
mamatay

apan nagduda ko
sa kamatooran niini

mag55 na ako karong
enero

ug kanunayng gasakit
ang akong tiyan

ang iro nga imong gianad sa iyang kagawasan

ang iro nga kanunay
mong gikuyog sa simbahan

siging gipasakay sa motor
aron maligo sa baybayon

kon unya imong pakityon
sa iyang karaang hikot

sa kadena nga igo pa
gihapon sa iyang liog

natural, natural lang gayod
nga mosimag ang mga mata

mopaghot, mangisog,
malagnot, ug mopaak

labaw na nga dili makiglambigit ang espiritu santo

tulo na
ang misunod sa akong tunob
tulo na
ang namati sa akong
tingog

anaa na ang
sug-ang
sa akong dapog

anaa na ang
daghang
mga apog

anaa na ang nasunog
nga mga takong
ug mga lukay

anaa na ang kawa
nga naghimo sa
atong lana

ihinod nato puhon sa
atong buhok
sa atong unod ug
sa atong mga
bukog

tulo na sila

apan pasayloa
kay dili sila ang
anak
ang amahan

labaw na
nga dili makiglambigit
ang espiritu
santo

mao kini ang tawag sa kamatayon

ang tanan
nagtuklod kanato sa
pag-inosara

ambot ug nabati
mo ba kini?
nadungog mo
ba ang tingog
sa imong kaugalingon
nga didto sa
lapyahan sa
suba nagpaabot
nagpaanod anod
sa nagkadako
nga tubig
nga karon hapit
na nga mohalok
sa butay sa
lubing karaan?

ingon sila
mao kini ang
tawag sa kamatayon

kay kon imbitahon
mo ang mokuyog
kon nasayod man
kini
segurado ako
nga dili gayod
kini mounong kanimo

bisan gani sa pagkuyog
kon imong hawiran ang
iyang kamot
kini gayod siya
dili mo mabunlot

ako sa akong pagkaako

ikaw ako
ako ikaw
ako ikaw
ikaw ako

mantra nga
gibalik
balik nako
basin makatabang
kini sa akong
pagpanaw

apan bisan unsaon
mawala ang ikaw
sa ako

ug ako
ako lamang
ako ang ako
ako
ako ug ako
lang gayod
gihapon
gikan sa sinugdan
hangtod
sa kataposan

ang akong
gipaabot
mao ang ang
ako mapapas

basin puhon
aduna na
ang kalipay
bisan
wala na ako
dili na ako
nga ako sa
akong pagkaako

sa kalibotan nga wala na ang mga pulong

sa usa ka init
nga kaudtohon
gibasa mo ako
isip usa ka balak

nakita ko kini
sa imong mga
pagsunod kanako
wala ko na
ambata ang imong
mga tunob

nadungog ko ang
imong mga
panghayhay

gihilantan usab
ako sa imong
pagpamati
kanako

karong gabii
takigan ako sa
kabugnaw sa
imong mga panghayhay

akong dawaton
ako ang magsakit
ikaw ang molabay
lamang sa kadyot
lamang nga panahon


unta magkahibalag
ta puhon
sa kalibotan nga
wala na ang mga pulong

kon ikaw ug ako wala na

sa una,
miingon ka
bisag usa lang
bisag usa lang
sakto na kana
kanako

apan wala
bisag usa lang
wala

miingon ka
bisag wala
bisag wala
sakto na kana
kanako

karon
wala ugma wala
ang umaabot wala
ug miingon
ka,
sakto kana
alang kanako

wala ako
wala ikaw
wala ako'y
nakitang
kalibotan

dili ako alang
dinhi
ug ugma
sakto ka
wala na usab
ako dinhi

wala ang isda
wala ang dagat

wala ang tanom
ug busa
wala usab ang
yuta

unsay pulos sa
naa
kon ikaw ug
ako
wala na

pinakalit

nagsakit ang dughan
kinahanglang hupayon

kini, kini, kining mga pulong
gibungat mo dayon

wala ang bulan, wala ang
mga bitoon

wala ang hangin
kini, kini ang pinakalit

balak misiplit
morag pusil gikablit

walay migikan sa kanunay nga pagbabay

ang matag gabii
nahimong bugnaw nga kamingaw

nasabtan nato ang mga pulong
nga wala mabungat
nabati nato ang wala magdap-ig
nakaplagan nato ang mga anaa
ra dinha sa atong tupad

wala na kita magtinan-away
kay wala man usab kita mag-away
giwakli ta ang mga naandan
gilabay ta ang mga gihawiran

ugma, ugma, ugma damlag
puston na nato ang atong mga tanlag
ugma, ugma, ugma damlag
mao kanunay ang atong gipangsaad

sa tiilan sa mga kalag nga nagkatag

gilubong ko ikaw
kinse brasas
mitingog ka
nagpakitabang
nadungog ko
apan giunsa ko ba ikaw?

gipatay?

dili ka man mamatay
dili ka man mawala kanako
bisan ug nabungol na ako
ania
nakadungog gihapon kanimo
bisan ug nabutaan ako
ania nakakita gihapon kanimo

asa ba ako paingon?

nagtagad ang kamatayon
nagdala sa iyang sanggot
nagsaas nga ugma
mao na usab ang pagpangabis
sa sanggotan

mobuhagay ang tuba nga aslom
sa tiilan sa mga kalag
nga nagkatag

balak sa usa ka kabaw

panahon na sa pagtuna
kining atong pagkakabaw
usahay

mohulom sa lapok
moligid-ligid
maglunang

panahon na sa pagbaid sa
sungay
pagpanakla sa dila
pagkawala sa pisi
paglayas gikan sa silong
sa kamalig

panahon na sa dili mo pagkaikaw
kadtong limpyo, humot, ug sulundon
moingon ka, "kadyot lamang kini
ug inigkahuman niini
mobalik ako diha sa pagkapiniriso
pagkaulipon diha kaninyo"

pagkalig-on gayod unta sa kalag

sa samin
gilantaw mo pagbalik ang
imong panagway

ambongan ka

gilantaw mo ang imong lawas
maayong pagkahulma

daghan ang moluhod niini

gitutukan mo ang imong mata
nakaingon ka ug "sayang"

pagkalig-on gayod unta sa kalag
apan pagkagabok sa lawas

pagkamalinlangon sa panagway
nga sa sala walay pahulay

pahimangno nga balak gikan sa usa ka sawa

ayaw paduol kanako
palihog lang
lahi ako,
bisan ug hapohapon
mo ako
sa tumang pagpangga
mopaak gihapon
ako
kay mao kana ang
akong naandan

palihog
ayaw ako duluti nianang
imong gugma
kay bisan ug unsa pa kana
ka tinood
tukbon ko gihapon ikaw
sama
sa akong
tanang mga gihigugma
kaniadto

sa akong pagbalos
sa ilang pagmahal
aron dili na sila mawala
kanako
ako silang
gitago sulod sa akong
tiyan

pahimangno gikan sa libro sa kinabuhi

wala mahuman pagbasa
ang maong libro

nagbilangkad kini atubang
sa langit

nagpaabot nga imong sirad-an
o imo ba kahang padayonan

ugma kaha, imo na ba usab kining
sugdan sa pagbasa?

ikaw, nagpaabot ka ba usab?
gihunahuna mo ba kon unsa ang sunod?

pagkadaghan sa basahon
makalibog ang kapilian

hangtod sa sunod nga hugna
sa sunod nga tagay sa sunod nga ikamatay.

mga balod sa kinabuhi

pagkadagko sa
balod sud sa tulo ka oras

nagpauyon-uyon ang
roro sa kagubot sa lawod

giilugan ang mga pasahero
sa dagkong mga dila sa

balod nga gustong motilap
sa ilang mga kalisang

tulo ka oras, tulo ka oras
lamang, nga ug kon mosipyat

mangawagtang gayod ang
tanang kinugihan sa kinaiyahan

mas lalom ang kahilom sa kalisang
walay bisag usa nga mitingog

oran-oran nakita na ang pantalan
sa dumaguete

midunggo na ang roro
ug giluwa na ang mga pasahero

pagtaak mo sa yuta
sugod na usab ang yugyog sa balod

sa imong kinabuhi
magpatambal ka sa usa ka masakiton

nga imong gimahal
ug dulom na ang mga panganod

kon kini siya lugwayan pa
sa pipila ka adlaw nga siya buhion.

ang kagubot

ang mga nangahulog nga
dahon
nagpasad sa nataran sa
karaang balay

tungod sa kagubot (nga
gikaulaw ug dili na
masulti) giabogan na ang
mga lingkoranan sa
talad-kan-anan

sa likod atua pa gihapon
ang punoan sa mangga ug
sa iyang mga gamot anaa
ang mga pulak

sa una ang mga bata
malipayong namunit niini
sa kaadlawon

ang limpyada nga walay nahot

pagkalimpyo sa iyang
nataran
apil na ang hardin
apil na ang veranda
apil na
ang sala

apil na ang lamesa
pagkalimpyo

walay plato
walay platito
walay kan-on
walay sud-an

ang nakaamgo sa iyang kinawatkawat nga kalipay

ganahan ko sa
punto diin
ikaw, kadtong ikaw
nga mokitik sa akong
kiting
sa akong ilok
sa kilid sa akong
kilid
ikaw nga kaniadto
makapaiyagak
kanako sa
kinawat kawat nga
kalami
unya karon
bisan pag
pakapinan ug
aguha
o bulawan nga
tibod
di ko na gayod
dawaton
kay ang kitik wa
na mikitik
ug ang gilok
wa nay gilok

salamat bathala
kay wa na ko
kapasipala

estatuwa ako
tunga sa plaza
labaw pang
rizal

akong mga suki

 i

suki
suki hala palit na
kamo suki
sa akong
mga piki


ii


suki
suki hala dali
na mga suki
basa na kamo
sa akong
mga balak
nga piki

BRINGHAUS

usa ka kawa nga
dukot

usa ka kalderohan
nga paklay

laing putos sa
mga bukog ug ugat

kamong nanghugas
kamong nagkiskis sa

itom nga lubot sa
kawa ug kaldero

kamong nanadtad
sa unog ug nagbuak

sa mga bukog, hala
hala, dalha ang tanan

ayaw ako bilini ug
mga sobra sa baboy

mga mumho sa bahaw
mga lama sa mantika.

sa usa ka mamistahay nga buros

asa ka diay
nagtrabaho,

sa Arvi's kol
naila-ila nako

kining tag-iya
sa akong

gisabak kol
nakalimot ko

wa koy
ganang magpakasal


kol, wa koy planong
akoy mobuhi

ning akong anak
ug iyang amahan kol

ning naabtan kong
bag-ong pagsulay kol

akong dawaton
naandan na nako kol

nga wa koy kalipay
wa ko kol, namatay

nakaplagang talagsaong kahilom

bansay bansay
sa bugsay

sakay sa
akong sakayan

bansay bansay sa
bugsay

ako lang usa,
karon, ugma ug

sunod ugma,
hangtod nga ang

bugsay ug ang
akong kamot

maghiusa na
diha sa pag-inusara

kalinaw sa
tubig sa akong

kagabhion, silong
sa bulan

silong sa bitoon
ang akong

nakaplagang
talagsaong kahilom

karon hapsay

ang pahiyom maoy
gilangayan

apan anaay tunok
ang dughan

giibot ang tunok
ug sa dayon

ikaw nga kaniya
tiunay

gikalimtan, gilabay
karon, hapsay.

unfinished business

pagkadaghan pa
pagkadaghan pa unta
sa dihang miabot
ka daghan pa gayod unta
ang humanon nga
tulomanon
apan pagkaanindot
mong miabot
sa iyang kinabuhi ug
busa
sa walay duhaduha
mikuyog ka ug imong
gibilin ang tanan
nga haskang daghana
nga karon
nagpabilin diha sa
ilang pagka
unta
lamang

ang gugmang dili makaon

si petra nga mamaligyayg kamote
gimingaw ni pedro nga manuroyay og
ice candy

kon magkita silang duha matag
domingo lang didto sa taboan

si pedro nahigugma kang petra
apan dili kaingon
kay si petra mag-unauna mag
ingon nga ang gugma dili makaon

si petra usahay sa kagabhion
magbasol sa kahait sa iyang dila
ug sa kaadlawon misaad nga kon
magkita sila usab ni pedro
siya na mismo ang mopadayag
sa iyang tinood nga gibati

niadtong domingo nagkita silang
duha ug miingon si petra nga mopalit
siya sa ice candy ni pedro

gitagaan siya ni pedro ug dayog ingon
ganahan ka ba niini nga hilis na man kini?
ug si petra mitubag
wala na bay gahi diha?

wala na, wala na gayod, ug si pedro
milakaw palayo kang petra
kay alang kang pedro ang iyang
gugmang hilis sumala sa pulong ni
petra, dili, sama sa gugma,
kini makaon.

ikaw man diay kadto

ang dalagang ulay nga misulod
sa lawak unya durong gakos sa
kamingaw

akong gisundan.Misaka ko sa atop
sa iyang balay, ako siyang gisilip sa
kisaming akong gibuhuan.

Sa hinay hinay gikuha niya ang iyang
buhok, ang iyang ngipon, ang iyang
antipara,

gihubo niya ang iyang uniporme sa
eskwelahan, ang iyang kamison,
ang iyang bra, ang iyang pantilet,
ug dayon ang iyang puti
nga panty,

wa gyod diay ko masayop sa akong
pagduda,

ikaw gyod diay siya,
walay tuli, kunot ug
itlog ug adunay dakong
alom
dapit sa walang kandiis
sa lubot..

sa usa ka nagtinga

sa dihang nagtinga na
siya ug hapit na mamatay
sa dihang nanangpit na siya
sa iyang hagbay rang
namatay nga amahan

mipalayo ka, gibati mo ang
kahadlok

mikurog ang imong mga tudlo
diha sa pagpangurus.

ikaw man unta ang gisaligan

dili ka bukag
nga daghang buho
nga pwedeng
sudlan bisag asa
ug pwede
gawsan
hangtod kanus-a

ambot ug ngano
ambot ug unsa

dili ka man unta
bukag
ug nganong
nalisngag dayog
kabungkag

anaa ang kananam diha sa hinayhay

tan-awa
sa kadaghan sa imong
gimugna

ikaw nahisama na
lamang sa mga balas
sa baybayon

nahimo kang ulan
nga mikatap sa atop
sa balay
sa kagabhion

bisan ug nagsiga
pa ang imong kalayo
bisan ug nangalimyon
pa ang imong
kahumot

wala na nila makita
ang imong kahayag
wala ka na mahisama
sa bulan ug
sa mga aninipot

giisogan na sila
sa imong kahumot
ug ang ilang mga
ilong
gisumhan

unta hinay hinay lang
inanay
sama sa paghikap mo
sa paa ni
neneng
sama sa paghalok mo
sa iyang mga
ngabil

anaa ang kahinam
diha sa kahinay
anaa ang kananam
diha sa hinayhay