4/05/2009

tungod kay naghandom og Tanduay


kagahapon didto mi sa beach sa Olingan sa usa ka imbitasyon birthday man god sa akong pag-umangkon
tua didto si Manong Boy ang among silingan
nga
maestro sa bungsod
og tua
usab si Manang Gloria nga iyang asawa
nga
negosyante og bugas

nagsugod ang mga sugilanon
kabahin sa panag-away sa
pagbahinbahin sa katigayonan
sa mga ginikanan nga nangamatay na

ang akong manghod nga si Dodong Awo

wala na magtingganay sa akong magulang
nga si Betty
kabahin lagi sa abot sa basakan


og kining among mga silingan
nagtoo
nga natawo ako karong buntaga lang

nagsugod ang sugnod nianang ulog-ulog
nga morag dili ako masayod


mihirit si Manong Boy
nga ako swerte
nga nahimong abogado
kay gigasahan sa kaabtik sa hunahuna
sa Ginoo


nga ako labaw nga giswerte sa akong napangasawa
nga hilabihang datoa

nga ako ambongan
og adunahan

nga ako ligdong
nga ako buotan

nga ako manggiloy-on
nga ako
hilomon
nga ako na kuno ang mamahimong
sunod
nga mayor dinhing lungsora


nagpaabot ako nga mahuman siya
kay si Manang Gloria morag mohirit pa

apan akong gihimong mubo ang estorya

"Palit dugang og Tanduay pulo ka par"
alang kang Manong Boy og Manang Gloria
nga karon haskang huboga na baya

og dayon nakog lakaw pauli sa amoa.

Usahay ang ulog-ulog atong pauyonan
dayon atong tugbangan nianang pagbiya,
tubag sa ilang mga sala.

didto sa daplin sa baybayon


usa ka hapon niana napadpad siya sa iyang kasubo
didto sa daplin sa baybayon

nag-inosara lang siya didto
og siya lang ang nasayod
sa tinood nga hinungdan

sailang panagbulag

milingkod siya sa dakong bato
nga kanunay nga gisagpa sa dagkong mga balod
nakita niya ang tumang kasuko sa dagat
og ang kalig-on og katig-a sa mga bato didto


gisugid niya ang tanan sa miabot nga hangin
og dayon sa pagkahuman na

milakaw siya pauli sa ila


nangiyak ang mga kinason
og miundang
sa pagdagan-dagan
ang mga omang

ang mga dahon nangahulog
og ang mga balas
nangahilom.

Mikalit og kalinaw ang baybayon

og ang mga dagkong bato naghinuktok

sa dihang miabot na ang kahayag sa kabuntagon


sa dihang miabot na ang kahayag sa kabuntagon
naulaw baya ang kangitngit og kini mipahawa
daghan ang nahibilin nga sugilanon
apan wala na kini gipamati sa mga dunggan sa kahayag

ang kayayag nagdala usab sa iyang mga gasa
ang awit sa mga kalanggaman
ang taghoy sa mga kakahoyan
ang mga sitsit sa mga balod sa dagat

anaa ang mga agik-ik sa mga batang

nagdakpanay sa daplin sa baybayon
anaa ang mga hunghong sa naghinigugmaay
anaa ang serbato sa barko nga miabot sa pantalan

anaa ang haguros sa eroplano nga milupad padulong sa langit

naglingkod ako silong sa punoan sa pitogo
nagharayharay sa kabugnaw sa hangin gikan sa baybayon
gituman ko lang ang saad sa akong kaugalingon
nga hikalimtan ko na ikaw og ang tanan bahin kanato

unyang hapon mobanos na usab ang kangitngit
dalhon niya ang mga bulok sa pagsalop sa adlaw

mangahilom ang mga kakahoyan og kalanggaman

mawala ang mga asul nga panganod
og ang mga agik-ik sa mga bata nga nagtampisaw

sa daplin sa baybayon
motapig na diha sa ilang paghinanok

sa katulugon
duyugan ko ang salumsom,
ipiyong ko ang akong mga mata

og tagboon ko ang akong mga damgo
og didto sa usa ka hinanok


maningkamot ako nga mabuhing malipayon nga mag-inosara

dili ikaw alang kanako, og dili ako mamugos nga morag bata.

4/04/2009

BIR

ang bir dong di sama sa babaye
nga imong iyarok ug dayon
imong isuka kon di na nimo kaya
di lang molami tungod anang
chicharon nga gikan sa Carcar
ug bisag apilan pa nimo
og barbikyo nga gikan sa larsian

di lang ni pagaan sa imong mga suliran
di ni makapahinay sa imong kaunoran
di makapadasig aron ikaw matabian
di makapatay sa imong atay
di makahubog hangtud sa kahangturan

kay ang babaye di paliton
kini gigama aron higugmaon

sa atong mga mata kita mag-ila


daghan kitang ania dinhi
nagpuyo sa lain laing lawas

nga usahay wala nato mahimong panimalay

og ang atong
pagpuyo
dili mabati
nga harohay,

gibati ko ang kalooy
sa akong nakit-an
og nahikapan
og
gusto nakong ihatag unta kaniya

ang angay
kaniya
ang iyang katahom

ang iyang mga pilok nga morag mga balod sa dagat
nga nagmalinawon


gusto nakong ihatag kaniya ang mga katarungan
nga ako dili angayan
nga
magpabilin diha kaniya

gusto nakong biyaan
ang akong gipuy-an
aron masulod diha ang
mas makapalambo kaniya

apan lisod sabton

ang atong kahimtang

usa ka lawas lamang

apan morag daghan
kaayong mga tingog
mga hunahuna usahay

nga dili magtukma

nga mora ba'g

ako dili
ako
nga nakigsandurot
kanako,

naglakaw kong nag-inosara
nangita usab kaninyo

nagtinan-away ta
gustong makighawid
sa atong mga kamot
og
maggakos
isip mga igsoon


apan lahi ang atong gibuhat

nagtagbo lang kita
miando ka og miando usab ako


og dayon nato'g lakaw
paingon
sa managlahing dalan

ako diri, ikaw diha,
adunay kahilom
wala ang pag-undang

adunay nagtakbo

apan wala ang pakighinabi

migakos ako sa akong asawa
sa mga kamingaw sa akong kagabhion
aduna ako'y nahinumduman
gusto nako untang isulti

apan hapit na mahuman ang tanan
gamay na lang ang daganon sa mga takna
misalop na ang adlaw
og wala nay kapuslanan ang mga pulong

miabot ang mga kabuntagon
apan wala na nako higugmaa ang iyang kahayag

ang nahibilin


dungan kitang miabot dinhi
apan ako na lang ang nahibilin

sama sa mga tamsi kamong tanan
nagdungan og pagpanglupad
mora bag nagsabot nga inyo akong
biyaan og sa unsang katarungan

hangtod karon ako wala gayod masayod.

sa daplin sa baybayon hubo ang akong
mga tiil nga nagpabilin sa akong mga tunob
sa puti nga balas og ang mga dila sa balod
nagsunod aron kining tanan mapapas

nagpadayon ako sa akong lakaw og wala
maghuna nianang pagpahulay

sa unahan adunay mga anino nga buot
usab nga papason sa pag-abot sa kabuntagon

mibiya ang tanan kanako og ang hangin miawit
og ang mga bato sa kiliran sa pangpang mitutok kanako

wala ako'y laing kasugiran sa akong mga sugilanon
ang mga kahoy nakigsandurot sa mga panganod
ang mga suba nakigsabot nga makigkita sa dagat
sa baba sa mga bukana og ako karon ang nahibilin

sa kataposan gisuginlan ko ang akong kasingkasing
sa nahitabo kanako og ang akong dunggan namati

usa ako ka bulan nga karon nanag-iya na sa akong
kaugalingong kahayag

dili mo na ako mapalong og dili na ako motingog.

Punuan sa Kinabuhi

Punuan sa Kinabuhi

Sa nanlabay na katuigan
Ang punuan nagpabiling kusgan
Bisan pa sa bul-og sa ulan
Nagibuligan sa huros sa unos
Ang mga dahun na natapot sa mga sanga
Nag-ayum ayum kung asa dad-a
Apan ang mga lunhaw nawad-an na sa kusog
Naigo na mosagubang sa kakusgon sa bul-og
Na sa iyaha makapakurog
Naghulat na lang na mapalid
Ug mapadpad sa hangin
Maabot sa yuta dayun madugta
Pipila lang ka mga adlaw ang nangagi
Berding dahun nisalingsing
Hulip sa mga laya nga nangawala
Bisan pa sa pangidaron
Ang punuan nagpabilin lang gihapon
Bisan ang kakapoy sa pagpas-an
Sa mga sanga og mga bunga wala taligam-a
Baha, bagyo, linog og uban pa
Kainit sa adlaw og kabugnaw sa gabii
Tanang mga kalisdanan gisagubang
Magpabilin lang ang puluy-anan
Sa mga ungoy og langgam og uban pang mananap
Apan ang tawo nga dayo wala gyud kapasaylo
Gipamutol ang sanga, gipangaun ang mga bunga
Wala pa gyud na kuntento
Ang punuan gigapod og giuling
Gibaligya para naay kwartang makuha
Ang tuod nga nahabilin wala na gyud igbaling
Mga langgam og ubang mananap
Wala na gyud nakatalinga
Gipistahan pa gyud sa anay na nagpasanay
Ang punuan na dugta og nahisama sa yuta.

-sakagawasan

4/03/2009

sabaw sa tinunuang utan

Sugyot sa dila dailos
Sa tiyan nga tilawan ko
Kadtong atong kagahapon
Tagamtamon ko gihapon
Kadtong atong panagdulog
Buot ko unta ang laing putahi
Tinagsip sa udlot sa kawayan
Linubiang langit sa kahidlaw
Timplang nilaputay daw laway
Apan ang kaluod wa ko batia
Bisan pa man sa kahalang
Gikan sa luy-ang bag-ong
inibot gikan sa uma.
Sabaw nga sarang
Makatagbaw.

katakos sa kawayan

Hilabihan gyod bitaw kakuyaw
Ang gihuptan sa kawayan
Nga gapaling-paling bisan pa
Sa unos nga nilampurnas kaniya.
Wala kini niya panumbalinga.
Hinunoa nanglimbasog pagbatok
Sa madaogdaogong hangin
Nga buot kaniya mopukan sa dayon.
Gibalibaran ang tulod sa maagnihong
Bul-og sa baha nga buot molumos
Sa iyang katimawa. Ug ang mahait
Nga liti usahay motay-og sa iyang
Katakos inubanan sa katawa
Sa dugdog. Kining tanan wala
Mahimong kabalaka. Hinunoa
Nituybo sa iyang galamhan
Ang mga tunok sa iyang kagingking
Nga andam motulisok sa buot
Mangahas pagpukling. Ug bisan pa
Sa pagkatagak sa iyang dahon
Iyang gipakita sa mata nga may
Dila nga siya gihapon mobarog
Nga tibuok bisan pa'g matarog.