kataha

himabaw na sa yahong ang imong
kasub-anan
hapit na mga moawas
gamayng tabyog na lang

kon moawas kini mabasa ang lamisa
ug mahugaw ang mantil
nga puti ug binordahan ug mga buwak nga puwa

makita kini puhon sa sunod nga mangaon dinhi ug
makapangutana kinsa,
taga-dis-a ug
ngano

ikaulaw mo kini
busa aron walay makapangutana bahin kanimo
giluom mo ang tanan
diha sa dako kaayong yahong
nga dili
gayod kaawasan

ingon ana kana
bisan ang kaguol ang kasakit aduna usay gitipig
nga gamayng kataha

sagadsad sa kalag

pagkadaghang nindot kaayo nga mga talan-awon
nga akong gibiyaan nga
kanunayng gihapong gitangag sa akong panumduman
nga sa matag oras
kanunayng ko usang gisulayan pagpapas apan
mas mitapot kini sa
akong balatian nga bisag unsaon pa nakog iyak aron
mobaha ang luha ug aron unta
mapapas
nagpabilin man gihapong mantsa sa akong
kaugalingon

sa usa ka babayeng nagpakita sa iyang android nga pinalit sa divisoria

nabasa daw niya ang akong gisulat
ingon siya
lisod sabton kay lalom ang mga pulong
ug dili na niya matugkad

dayog pakita niya sa iyang android
nga swerteng wala maguba
sud sa usa ka semana

dinhi sir, matod pa niya
gitago ko ang tanang mga dili dayag kabahin kanako
gihipos ko ang tanang
dili nimo masabtan

sakit pamation
migawas ko, milingkod sa lingkoranan silong sa dakong kahoy
sa unibersidad

sama kaniya wala usay nakasabot kanako
unya ang unta dayag akong gipakita nila apan tago lang gihapon kini sa
baga nga mga sapot
sa akong mga pulong

walt whitman :ang katulugon, ang kagabhion ang mga bitoon,

mao kini ang oras sa akong kalag,
ang iyang pagpanaw paingon sa hawanan nga di mogamit ug pulong
palayo, layat sa mga libro, layas sa mga alampat,
papaon ang adlaw,
hiposon ang natun-an,
lutaw,
diha sa kahilom,
tutok, tiglom
diha sa lawod sa kagabhion nga napuno na ug hitik sa mga bitoon

kabahin sa punay

karon nasayod na ako nganong
nagpunay ug singgit ang punay nga anaa sud
sa hawla,

kon pangutan-on di katubag
di kasabot

ako'y motubag ug akong isulti ang
basin iyang isulti

ako'y mohunahuna kaniya ug mao kini
ang tubag: way lingaw!

didto sa poemhunter

sa poemhunter
nangiliwit kanako si walt whitman
sylvia plath ug
rabindranath tagore

ako'y naulaw sa akong
kaugalingon

ang mga momho

hilom diha sa kahingangha ang gamayng bata nga ania pa gihapon sud
sa akong kasingkasing,

sa akong pagpamati, kanunay kong mahinumduman ang gisulti ni lolo
matag pangaon ug pamahaw

kabahin sa mga momho nga mitutok kanako sa kilid
sa plato nga langking tupad sa basong hapit na mahurot ang bugnaw kaayong tubig

gusto nakong libogon ang akong kaugalingon aron unta ako mahikalimot sa lansang nga nagtaop diri sa akong agtang

kaganiha nadungog ko siya
diha sa iyang
artrepublic

ang nindot mao ang klarex
kanang pagamit sa pipila ka pulong lamang
ug dayon ikaw
hisabtan

layo ra ko kabahin niini

usahay
gusto nakong libogon ang akong hunahuna
aron lang ako

mahikalimot

busa mas gusto nako ang dili nindot
kadtong gubot pa sa lukot
kadtong dili mo masabtan ug labawng unta dili ko kini masabtan

kay pinaagi unya niini sa dihang mosamot ang akong kalibog
nan

ako unya mahikalimot
nan

ako unya mawagtangan ug tunok
sa akong tutunlan

nan
ako unya maibtan ug lansang sa akong agtang

busa kon wa ka na unyay masabtan
ug ako usab wa nay mahinumduman

kadako gayod unya dayon sa akong
katawa
hangad sa langit ug dayog bungat
sa usa ka dakong

pasalamat...

karong gabii sa atong pagtalikdanay

karong gabii
kon magtalikdanay na usab kita
gipanegurado nako
nga lupigon ko ikaw

gakson kog hugot ang
akong alugnan
dayon
paluparon ko ang akong hunahuna
sama sa usa ka
tabanog

putlon ko ang hikot
aron mahimo akong
banog

luparon ko ang kinahabogang
pangpang
sa layaw nga hunahuna

kinabuhi diha sa usa ka sulog

kapoy kining
kinabuhi sa usa ka sulog

gidala-dala ako sa usa ka
sulog

mga dagan sa kinabuhing
dili na mapugngan nga

ug kon imong supakon
ikaw ang mapulpog

samas bonbon nga gibungkag
gipatag sa lapad nga dila

sa dagat sa gabulang mga
kasaba niini

ang akong kaayohan

Ning uhot kong
pagkatawo

ikaw ang kalayong
uhaw

hutdon mo ako
ug walay ibilin mo kanako

mapalong ka da unya
pagkaugma

ako ang abo sa imong
tiilan

ang mahimong abono
sa imong mga tunob

ning tumang kalipay

nanula ang mga maya sa gisabwag mong humay
bisan sa kakusog sa uwan

sa silong sa payag milantaw ka
misayaw ang imong kasingkasing

miabot ang panahon sa ilang pagpanglupad
unya wa ka nay ikasugid

buwan, kamingaw, pagpaminaw

ang sakayan
nga bulan naglutaw sa dakong balod
sa panganod ning bugnaw nga
kagabhion

walay bugsay
walay tingog walay kisaw

mahimong nahisama kini sa lukot kong
hunahuna
nga bisan kadako sa kagubot ning akong dughan
nagpabilin nga malinawon
sa iyang pagpaminaw

kay unsa bay mahimo ning atong kanunay
nga pagpabilin?

manira ang ngabil
ang hunahuna mahimong mga aninipot
maglandag sa
kangitngit ning kagabhion nga natulog
tupad sa dakong kahoy

pagkadako, pagkalapad, apan
way tawo

sawog

i

sa imong kakapoy
o di ba sa imong pagkatumba
ania ako
andam mosapupo kanimo

ii

daghan ang ania kanako
dili mo na maaninaw
misamot kanamit ang lamaw

tae

kay kinsa
bay ganahan
maghisgot kabahin
ug tae?

apan
usahay
kinahanglan

ang wa mo magustuhi nga balak

midagan ka
lantaw sa imong
dakong tubol
nga miluko
sa

toilet bowl

morag
imong balak

tig mind

ang importante
nakagawas
na ang gahuot sa
imong tiyan

ug ania
hayahay ang pamati

nga nag-atong
sa bintana

lantaw sa mga
nanglabay

lisod...

kining imong paghigugma
sa isda

ug kining isda nga way laing gihigugma
kondili ang
dagat ra....

ang uban

ang uban baya
nagkutkot sa ilang lubnganan

aron kon
mohapla na sila
didto na dayon

wala nay
mahago pa.

nahadlok ka ba?

ambot ba
kon kanus-a ka mopaingon
sa lubnganan

di ka naman hinoon motingog
mora bag
sayod ka na sa tanan
mao nga wa
ka nay imik

wa nay lugar diha sa imong
dughan ang mga
sayaw sa pangutana

nahadlok ka ba?

ulag-ulag sa mabaw

diha sa lalom
lisod ang paginhawa
labi na kon
di ka kabalong
molangoy
ug moutong,

gikan na ko
didto
way ayo

busa nia tas
mabaw
gatampisaw
gadulag sungka
sa atong mga
dila.

saktong pangutana...

nakadlawnan
si dodong,

gipangutana
ni inday kon siya

nabilart ba?

ang pagpangita sa pagkaalim

ang pagkaalim
dili lamang diha sa gisud sa atong baba

dili lang diha kutob sa
tiyan

ang pagkaalim anaa usab sa
atong mga damgo

sa atong kalag sa mga dili nato
makita

mahikap apan punay natong
gibati

ang pagkaalim anaa usab sa
saktong pagamit sa mga pulong

sa pagpahaluna sa atong mga
kasakit

sa paghapnig sa atong mga
lum-it

kon mabuhat mo kini
nan andam ka na nga mabuhi

sa umaabot nga panahon
sa usa ka panaw

nga bililhon sa pakighinabi
sa labaw pa kanimo

ang pagkaunta sa tanang butang ning kalibotan

gidug ko ang bitin

ingon sila hadlok
daw ang bitin kay bisan og
suod mo na kaayo

mapaak gayod kini

gidug ko ang bitin
dili kami suod

nagpaabot ako nga
iya akong paakon

apan tulog kini
nagdamgo usab sama kanako

naghandom nga
usbon ni Bathala ang iyang kinaiyahan

nga unta wala na kini dila
nga unta aduna na kini mga bukton

nga unta ang pagpaak
wad-on na sud sa iyang kasingkasing

dugay ng panahon
nga gihandom niya ang kalipay diha

sa kamatayon
apan ang kamatayon usab sama kanilang duha

tulog
ug sama kanila usab anaa nabuhi sud sa

usa ka damgo
nga unta, nga unta.....

kalag nga layaw

duha ka dagway ang
nagpabilin kanunay sa akong hunahuna

ang usa lawas lang ang akong gihigugma
ang ikaduha gusto kong ikuyog sa kahangtoran

diha sa duha ka dagway
ang alibangbang sa akong gugma

wa mitugpa
kay kining akong kalag

layaw
kay kining akong kasingkasing

hagbay rang
patay

ang atong mga damgo

mga hinog nga mangga
nga nagpungpong sa daghang mga sanga

ang uban nangahulog sa ubos
gisapupo sa baga nga sagbot

nagpasad apan walay mga
batang namunit

sa kadugay sa panahon
giulod nangadugta

kita lang duha, ug wa kitay ikatampo kanila

lahi kita
mahal ko

busa magpalayo
ta kon mahimo sa
kadaghanan

sa mga salu-salo
wala tay ikatampo
kabahin sa
nagtubo nga mga
anak
sa gitigom nga
kaugmaon
sa gitipigan nga
kagahapon

kon naunsa si junjun
ug ngano si inday gamay

lahi kita mahal ko

ayaw na ug katingala
nga kita lang duha

malipayon nga
nagkutkot sa atong
duha ka
lubnganan

dili tabian ang kaanyag sa kinaiyahan

sayong kabuntagon
sa baybayon, pagkahamis
sa dagat, walay kisaw
morag seda nga habol nga
walay lum-it,
nahikatulog pa gihapon
ang mga dahon sa
pitogo nga gihapuhap
sa huyohoy sa hangin,
namahulay ang mga baroto
wala pay tawo samtang
gisuroy ko kining dapita

nagpasad ang mga bulak
sa kahoy nga di ko kaila
kon unsay ngan

kining kaanyag dili tabian
naulaw ang akong mga pulong.

ang wala pagbuhat sa angayng buhaton

sa gabiing wala kita
maghagwa

sama sa pagpanilap sa mga
balod sa puting paa sa
baybayon

alaot gayod ang
kabuntagon

walay kalayo ang pugon
walay gisukad nga pamahaw
nagpasad ang ihi sa iro diha sa
salog nga narra

wala pagnga ang nagsirit nga gripo sa
kusina
gasiga ang bombilya sa veranda
bisag buntag na

unya dapit sa hapon
nagteks ka

dinalian ang imong larga
paingon sa manila

mga espada sa kahayag

ang akong hunahuna
sama sa mga panganod
nga abohon, bug-at,
baga,

kaulanon,

apan ang akong mga rason
miabot isip adlaw nga nagdala
sa daghang
hait nga mga espada sa
kahayag,

busa wala kay makita nga usa ka
lusok sa ulan
ning hawanan

sa gibutangan ko sa akong
gugma

wala ako'y gipaiyak
busa wala usa'y angayan kong iyakan
bisan kanus-a

alang kang J.

bisan ba sa
balayan sa damgo
gipangita mo
gihapon ang
katri ta
kanhi?

ang pag-angay sa tagay sa kasakit

giangay ko ang
tagay

usa ka baso diri
laing usa ka baso didto

aron walay
magmahay

walay pagkahurot kining
tubaa

gikan kini sa sanggutan
sa akong dughan

ang sanggot nga gigamit
nga pang-abis

haskang haita
usahay sa iyang kahait

dili ko na mabati
ang kahapdos

ang kasakit
morag wala na.

panuwayng kaibog...

kagabii
gidamgo ko ikaw

dugay kang mihawa
kadlawon na kadto

gihawiran ta ka
damgo ko

apan mibahad ang akong
mga mata

gisirad-an ka
ug di ko ikaw hikalimtan

hapon na karon
apan tapot ka man gihapon
sa tilon sa
akong kasingkasing

gusto kong wad-on ka
apan unsaon ko ba?

bao

Bisan kuwaon mo ang kasingkasing

sa bao gikan sa iyang lawas,
magpadayon pa kini og pitik,
usa ka gutlo, duha o tulo pa gani,

apan ang kalibotan kahibalo
nga wala na kini kinabuhi.

                                                                                                                                      

Kahinumdom pa ka kadtong
gibiyaan ko nimo?           

Gikuha mo ang akong kasingkasing
gikan sa kong lawas.                                      

Adtong higayona, nagpadayon
pa gihapon  kini og pitik,
apan walay duda,
dugay na kong namatay.

tagay

nagkidlapkidlap
mga bituon nagsarapsarap
sa akong panan-aw mikuyanap

maayo man gud nakong pagkaparok
nadakin-as sa kahubog ulo ko napukpok

karon nalingaw na ko ug tan-aw
sa mga aninipot na naglutaw
ibabaw sa ulo kong opaw.

apan wala pa ko matagbaw
ugma o sunod adlaw
tagay na pud mga agaw

ang mga aninipot

ang aninipot aron makita mo ang
iyang kaanyag
dili mo ibutang sud sa garapon

dili mo usab makita ang tinood
niyang katahom sa
adlawan

mas nindot ang iyang kahayag
alirong sa usa ka kahoy
diha sa kagabhion

makita mo ang pag-awat-awat nila
sa kiblat sa
mga bitoon

kon imo kining dakpon o hakpon
sa imong mga kamot
aron prisohon ug lantawon
mora kini ug
mga patay sa kaadlawon

ang maayong anak ni Bathala

ang tinood nga anak ni
Bathala
mao ang usa ka pahiyom
nga gihimo
sa tumang kahilom

bisan moulan pa ug luha
ang tinood nga anak ni Bathala
magpabilin nga
usa ka pahiyom
diha sa usa ka kahilom

sa kataposang tunob
motapo siya sa kahayag
mapapas siya
kuyog sa hangin
aron magpabilin diha sa
kahangtoran

hingpit nga kagawasan

    

 Sa pagbagtas mo

 sa taas nga panahon,

 miabot na gayod

 ang higayon nga wa

 ka na kinahanglana.

 Ta-as ang gitahas

 mong mga pulong...

 Ang imong panghina-ot

 naanod na dungan sa

 pagsibog sa lapyahan

 Pag-abot unya sa panahon

 nga andam na ang bulan

 nga moyag-yag sa iyang dan-ag,

 Mahingpit na ang imong

 kagawasan nga makighiusa

 sa kagabhion

alang kang jojo

sahay sa atong kahibalo
dili na kini nato angayan nga hisgotan pa

ukbon pa gayod ang
samad
aron modugo na usab
kini

dili na kini nindot nga
tan-awon

nasaksihan na nato
ang pagbuto
ang pag-awas sa mga
nana

sakto na kadto

balikan na usab nato kadtong
pagbangotan sa tumang
kahilom

nusnos

ginusnos ko ang akong
ilong
sa butang nga akong
gikamingawan
aron
mahimong sumo ang
baho
aron makalikay
ko sa akong
nahimong sala sa
matag duaw
kanako sa bugnawng
hangin
sa tumang kamingaw
dinhi

sa haya sa iyang igsoon

didto sa iyang haya
miiyak ang igsoon
siempre kay daghang
nakakita

apan sud sa iyang kasingkasing
mas maayong
nawa na kadtong nagsunog
sa ilang
kaugmaon

kadtong mga kahadlok

(hubad sa balak ni RSB nga "those fears")

Usahay,
ang mga butang
nga atong gikahadlukan

Mga anino lamang
sa atong mga kamot, tiil,
mga pulong ug panghupaw.

Sa atong pagmata,
migawas kita sa pultahan
sa balay nga hubo

Dayon natong namatikdan
nga kaning tanang anino,
mga mugna lamang
sa lawak pahulayan

Nga sa dihang misidlak
ang adlaw og gikaligo ta
ang iyang kahayag,
nahanaw ang tanang
kahadlok

Nakita nato ang atong
hubong lawas nga
naghigda sa sagbot
nga pagkatahom
sud-ungon



those fears


the things that we

fear sometimes are nothing but shadows


of our hands and feet
and the words of our mouths
and sighs


when we wake up
and go outside the door of the house
naked


we soon find that all these shadows
are nothing but the makings
of the room


when the sun rises
as we bathe in its light
all the fears
are finally gone


we will find ourselves
naked on the grass
and too beautiful to
behold

ANG GUGMA SUMALA NI MERCY L.

"WALA mahimong bato
ang akong nakita,
misamot kaanyag ang
akong gihigugma
morag mamatay ko
sa kaibog
ang kahinam mipakurog
sa mga bulbol sa
akong ilok,
gusto nakong hikapon
ang aping
hagkan ang ngabil
gusto nakong isulod ang
akong dila sa
iyang alingagngag
mora kog buang

kagabii wa kong katulog
gihunahuna ang gugmang
walay paglubad
walay katumanan

ug sa dihang nakatulog na ko
gadamgo ko nga nagtanday ko
sa iyang paa
kusog ang aircon apan
pagkainit gayod sa akong
lawas ug pagkakusog sa
dagan sa akong dugo sa
tanan kong kaugatan

mihayang ko
ang toong kamot sa akong agtang
ang wala sa akong
paa

pagkangitngit ning lawak
ko nga kalibotan
pagkamingaw ning akong
pag-inosara

mibangon ko
giablihan ko ang bintana
gisugid ko ang tanan
sa hangin

pagkahuman mibunok ang
kusog nga ulan
mao lang ghapon
samok, saba, nagbagutbot
ang atop
mibanaw ang tubig sa
yuta
mibaha

walay ganahan mamati
kabahin sa gugma kong
napaksi..."

Mercy L.

diha sa imong pagsulti sa matuod sa pagtoong mao kini ang kalipay ug kagawasan

karong migawas ka na
mitug-an sa matuod ug
tanang matuod ug kadtong
matuod lang gayod,

malipayon ka na ba?

nganong wala ka man
motingog?

ang tanan naglikay na
kanimo nga morag kag
gikitong,

kon mosulod ka sa lawak
ang tanan mangambak ug
dali-dali sa bintana

kon mogawas ka sa balay
magtuagsa ang mga nagtapok
sa ilalom sa punuan sa
mangga,

mora kag bato nga giplantig
sa balayan sa lapinig
ang tanan nangabungkag
ang tanan nanagan palayo
kanimo.

walay asong makumkom

gisirad-an mo na ang
pultahan ug mga bintana

gitapakan na ang tanang
mga buslot sa atop
ug sa mga dingding

gipalong mo na ang
kalayo sa dapog
gibubuan sa tubig
ang aso migawas

kita kaayo sa gawas.

balak alang kang angging....

ayaw na basaha
ang tanan,

ingon siya dili kini
bililhon,

sulat kini sa usa ka
uyab kaniadto

nga gipusil didto sa
daplin sa suba sa Saluyong

ngadto sa iyang uyab
nga mibalik

aron paghalad sa bulak
nga iyang gipaanod sa sulog

sa gugmang walay hunong
sa pagtubod...

drama sa baybayon sa likod sa DSF

sa baybayon
nag-inusara ang payag

ang mga sagbot mikatap
milatay sa lawas sa lubi

mibaga ang balili
ang mga kogon wa mapug-ngi

ug dinhing puntuha
misulod ko sa lasang sa mga pulong

ang hanging nagdalag awit
gipapas ang sakit sa ulo

ang kabalasan sa kanunay naghilom
andam nga mamati kanimo

ang nga panganod naglutawlutaw
nagpahayahay ug milabay lamang

ang adlaw naglantaw kanimo
naningil sa imong mga saad

ang kawayan nga lingkoranan
nagpaabot na sa imong paglingkod

ang lamesa nga lapad
naglatag sa imong pagkaon ug ilimnon

sugdan mo na ang gipaabot nilang
pagsulat sa balak mo nga obra.

orong sa kaadlawon

gigapos ka sa pisi
kamot tiil
gisuksukan sa
noog ang
baba

wa kay makita
di kang kalihok

gusto nimong
momata sa usa
ka orong.

whity

sa kadak-on niya
kon molingkod siya
hapit na siyang
motupong
kanako

adunay larawan
tupad ming duha
ang iyang ulo
tuas ilalom sa
akong ilok

ang mga
aw-aw sa pag-abot
hapyod sa ulo
tilap sa tiil
kiwil sa ikog
ligad sa salog
ang di malimtan

Orok

naglisod usab ako ug
tugkad

gipangita ko ang ikaduhang
pusod

sa kinabuhi, giablihan ko ang
akong palad

yuta nga nagpaabot sa ulan
hungaw nga kasingkasing

haw-ang nga dughan
kalimot na kon unsay tinood.

Unsaon Paghatag og Ngalan sa Bagyo

(sa mga biktima sa bagyong Sendong)

Himoa nga mga letra ang mga luha nga naanod uban sa baha, ug kung mokuyog ang kahilom sa katapusang hagsa sa uwan, himoa ning katapusang silaba sa iyang pangalan. Litoka ang iyang ngalan, balik-balika hangtod madunggan nimo ang mga siyagit nga nipilit sa lapok, ug hangtod mokuyanap ang nanamin nga kangitngit ug hangtod motapad nimo ang kasakit. Kat-ona og sampit ang iyang ngalan sa dihang si Ruel walay tingog nga mapaambit sa pagkahibalo nga naanod apil sa baha ang iyang asawa ug ang umaabot nilang manulunda sa yuta. Kat-ona og sampit ang iyang ngalan sa bukton ni Pilar nga nagpaabot sa katumanan sa usa ka milagro, unta madunggan pa niya ang uha sa iyang bata. Kat-ona og sampit ang iyang ngalan sa takna diin giurom gihapon ang mga mata ni Omar, adunay kangiob nga nisangit sa matag hapus sa balod kay sa ilang pamilya, siya lang ang nabuhi, nag-inusara.

Kat-ona og sampit ang iyang ngalan sa dihang ang kabaho sa nitun-as nga mga lawas didto sa Iligan ug Cagayan de Oro nahimong mga lain-laing buwak. Didto adunay mga hardin nga nitubo bisan asa, sa kadalanan, sa atop sa balay, sa punoan, sa sapa, sa dagat. Sa sunod nimong sampiton ang ngalan ni Sendong, adunay alimyon sa mga buwak nga nabuhi sa matag suok sa ilang mga kasingkasing.